Ook federale overheid verbiedt TikTok tijdelijk op computers en smartphones van personeel

De populaire video-app TikTok bevindt zich al weken in een storm van kritiek. Verschillende binnen- en buitenlandse overheden en instellingen vermoeden dat het Chinese bedrijf achter de app, ByteDance, gevoelige informatie van gebruikers zou kunnen doorspelen aan de Chinese overheid. Voorlopig zijn daar geen concrete bewijzen voor. Toch besloten bijvoorbeeld Canada, de VS, het Europees Parlement, de Europese Commissie en Raad de app uit voorzorg te verbieden voor hun medewerkers. 

De Belgische inlichtingendiensten adviseerden afgelopen woensdag dat overheidspersoneel in ons land de app ook best verwijdert, als ze de app op hun professionele telefoon of computer hebben staan. Vanochtend werd het advies besproken op de nationale veiligheidsraad, die het nu omzet naar een officieel verbod op federaal niveau. Dat laat vicepremier Georges Gilkinet (Ecolo) via Twitter weten en bevestigt ook premier Alexander De Croo (Open VLD) nu aan onze redactie.

Het verbod geldt voor alle toestellen waarvan de aankoop, het abonnement of het gebruik gedeeltelijk of helemaal worden betaald door de federale overheid. Het gaat nu in voor zes maanden en zal dan opnieuw bekeken worden. Opvallend: voor persoonlijke toestellen die door het personeel worden gebruikt voor professionele doeleinden, geldt geen verbod, maar wel de aanbeveling om de applicatie niet te installeren.

"De geopolitieke context is de afgelopen maanden zeer sterk geëvolueerd. De dreiging die uitgaat, is vandaag een stuk hoger dan een jaar geleden.", zegt De Croo."Er is Chinese wetgeving die het mogelijk zou kunnen maken voor Chinese veiligheidsdiensten om informatie die TikTok verzamelt, van bijvoorbeeld federale ambtenaren, in te kijken. Het is een potentieel gevaar en risico dat we verder niet willen nemen."

Die inlichtingendiensten adviseren al drie jaar om de app niet te installeren op professionele toestellen, maar verscherpten nu hun visie. 

"Het verbod geldt vooral voor leidinggevende ambtenaren en personeel dat in een veiligheidsdepartement zit", aldus De Croo. "Zij hebben telefoons waar gevoelige informatie kan opstaan. Het gaat om duizenden mensen." Concreet gaat het om bijvoorbeeld de Federale overheidsdiensten zoals de FOD Financiën, de Openbare Instellingen van de Sociale Zekerheid (OISZ), staatsbedrijven, de Instellingen van Openbaar Nut (ION), Defensie, beleidscellen en het Openbaar Ministerie. Ook ministers, de federale politie en NMBS vallen er onder.

Hoe dat verbod bij werktoestellen op federaal niveau in zijn werk zal gaan, is nog onduidelijk.

De Eerste Minister en de Minister voor Ambtenarenzaken, Petra De Sutter (Groen), zullen volgende week een richtlijn aan de ministerraad voorleggen om dit verbod door te voeren.

De nationale veiligheidsraad raadt regionale, provinciale en lokale overheden aan om eveneens een verbod in te lassen. Gisteren riep Vlaams Minister van Binnenlands Bestuur Bart Somers (Open VLD) zijn lokale besturen al op om dat te doen. Ook de privésector wordt opgeroepen waakzaam te zijn voor de risico’s van de app. De veiligheidsraad vraagt de Gegevensbeschermingsautoriteit het privacybeleid van TikTok te onderzoeken. 

Gisteren kondigde de Vlaamse overheid aan de toegang tot de app onmiddellijk te blokkeren op de computers en smartphones van het personeel van de overheid. Diensten die zelf hun IT beheren krijgen het advies om dezelfde maatregelen te nemen "en hun medewerkers op te roepen de app te verwijderen".

Ook het Brussel Gewest zal de beslissing van de Nationale Veiligheidsraad volgen voor een verbod van TikTok op diensttoestellen voor overheidspersoneel van niet enkel het Gewest, maar ook van de lokale overheden. Dat was vandaag te horen op het kabinet van minister-president Rudi Vervoort en van minister van Lokale Besturen en Digitale Transitie Bernard Clerfayt (DéFI).

Vanmiddag zit ook de Waalse regering samen over TikTok.