LIVE. Opgeluchte ministers na stikstofakkoord: “Vanaf 2025 hebben boeren een perspectief dat hun toekomst kan verzekeren”
Er is dan toch een stikstofakkoord uit de bus gekomen, zo vernemen we in regeringskringen. De conceptnota voor stikstof wordt versoepeld. In die nota stond dat de stikstofdrempel voor vergunningen voor landbouwers pas in 2030 versoepeld kon worden, dat wordt 2025. Ook voor het systeem van uitstootrechten is er een akkoord.
lc/joro
ANALYSE. Dit stikstofakkoord is een serieuze gok van N-VA en CD&V
Dan toch. De Vlaamse regering slaagde er vrijdag op de valreep in een stikstofdeal te brouwen. N-VA en CD&V vonden elkaar door een belangrijk deel van de beslissing voor hen uit te schuiven. Tot 2025 geldt de stikstofregeling van Zuhal Demir. Vanaf dan die van Jo Brouns. Een beslissing over die omschakeling komt opnieuw op de regeringstafel, wellicht vlak voor de verkiezingen. Het is een voorbode voor een nieuwe stikstofclash. Lees hier meer (+).
Dossier blijft "zwaard van Damocles" volgens Algemeen Boerensyndicaat
De bezorgdheden voor de veehouders blijven ondanks het bereikte akkoord groot, zegt het Algemeen Boerensyndicaat. "Voor menig gepassioneerd veehouder blijft dit dossier een zwaard van Damocles en is dit ondanks alles een zwarte dag." Het ABS ziet het gelijkschakelen van de beoordelingsdrempel met die van de industrie vanaf 2025 als een "lichtpunt", en het is ook goed dat er ontwikkelingsruimte komt door extern salderen mogelijk te maken. Dat laatste is het principe waardoor de uitstootrechten van een stoppende landbouwer deels kunnen doorschuiven naar andere boeren.
Maar het laatste woord is nog niet gezegd. "Er volgt immers nog een openbaar onderzoek naar de impact van het gelijkschakelen van de beoordelingsdrempel voor landbouw en industrie en voor het mogelijk extern salderen van emissierechten", benadrukt het ABS. "Onze bezorgdheden over rechtsonzekerheid blijven onveranderd groot zolang er geen juridisch robuust decretaal kader is." Voor boeren die zullen moeten stoppen als gevolg van de nieuwe normen, moet er passende begeleiding komen, klinkt het. "Er is dan wel financiële compensatie voorzien, maar er zal meer nodig zijn."
Volgens het stikstofakkoord kunnen boeren voorlopig alleen een nieuwe vergunning krijgen als ze niet meer dan 0,025 procent uitstoten van de stikstof die een natuurgebied aankan. De industrie mag met een drempel van 1 procent veertig keer meer uitstoten. De boeren verzetten zich de voorbije maanden sterk tegen dat verschil en pleitten voor een gelijkschakeling van de drempels.
Maar het laatste woord is nog niet gezegd. "Er volgt immers nog een openbaar onderzoek naar de impact van het gelijkschakelen van de beoordelingsdrempel voor landbouw en industrie en voor het mogelijk extern salderen van emissierechten", benadrukt het ABS. "Onze bezorgdheden over rechtsonzekerheid blijven onveranderd groot zolang er geen juridisch robuust decretaal kader is." Voor boeren die zullen moeten stoppen als gevolg van de nieuwe normen, moet er passende begeleiding komen, klinkt het. "Er is dan wel financiële compensatie voorzien, maar er zal meer nodig zijn."
Volgens het stikstofakkoord kunnen boeren voorlopig alleen een nieuwe vergunning krijgen als ze niet meer dan 0,025 procent uitstoten van de stikstof die een natuurgebied aankan. De industrie mag met een drempel van 1 procent veertig keer meer uitstoten. De boeren verzetten zich de voorbije maanden sterk tegen dat verschil en pleitten voor een gelijkschakeling van de drempels.
Groene Kring: “Stap in goede richting, maar dit is geen akkoord om louter van te juichen”
Groene Kring, de grootste organisatie voor jonge land- en tuinbouwers in Vlaanderen, is tevreden dat er eindelijk een akkoord is. Ze wijst er wel op dat het integrale akkoord "niet integraal positief is, maar er wel stappen in de goede richting zijn gezet" inzake het perspectief voor jonge boeren. "Voor Groene Kring is de inhoud van dit akkoord altijd belangrijker geweest dan de snelheid", klinkt het. "Toch zijn we tevreden dat er duidelijkheid komt over welke richting de Vlaamse regering wil uitgaan met de landbouwsector. Extern salderen en de gelijkschakeling van de vergunningsdrempels met de industrie zijn de twee cruciale elementen om jonge boeren toekomstperspectief te geven. Dat wil niet zeggen dat we het gehele stikstofakkoord positief vinden. We blijven sceptisch over bepaalde elementen in het akkoord, al geven we ook aan dat de aanpassingen jonge boeren perspectief geven. Dit is geen akkoord om louter van te juichen. De bijsturingen zijn wel een stap in de goede richting.” zegt voorzitter Bram Van Hecke. “Met Groene Kring hameren wij al meer dan een jaar op deze maatregelen.”
Desondanks blijft er veel onzekerheid op het terrein omdat beide maatregelen nog voorwerp zijn van verder onderzoek en hun ingang pas ten vroegste kennen vanaf 2025. Dat betekent dat de landbouwsector nog minstens twee jaar in een stilstand zal kennen. “Dat wij als jonge boeren nog zo lang zullen moeten stilstaan zal de instroom niet ten goede komen", zegt ondervoorzitter Maarten Moermans. "Twee jaar is lang voor een jonge boer, al is het goed dat er eindelijk een plan is. Het geheel van het stikstofakkoord blijft wel zware inspanningen vragen van de sector.” Groene Kring kijkt dan ook uit naar de definitieve teksten om na te gaan in welke mate het perspectief voor jonge boeren concreet opgenomen is. De organisatie voor jonge land- en tuinbouwers blijft klaarstaan om verder na te denken over toekomstgerichte oplossingen, klinkt het.
Desondanks blijft er veel onzekerheid op het terrein omdat beide maatregelen nog voorwerp zijn van verder onderzoek en hun ingang pas ten vroegste kennen vanaf 2025. Dat betekent dat de landbouwsector nog minstens twee jaar in een stilstand zal kennen. “Dat wij als jonge boeren nog zo lang zullen moeten stilstaan zal de instroom niet ten goede komen", zegt ondervoorzitter Maarten Moermans. "Twee jaar is lang voor een jonge boer, al is het goed dat er eindelijk een plan is. Het geheel van het stikstofakkoord blijft wel zware inspanningen vragen van de sector.” Groene Kring kijkt dan ook uit naar de definitieve teksten om na te gaan in welke mate het perspectief voor jonge boeren concreet opgenomen is. De organisatie voor jonge land- en tuinbouwers blijft klaarstaan om verder na te denken over toekomstgerichte oplossingen, klinkt het.
COMMENTAAR. “Wat het stikstofakkoord uiteindelijk gered heeft, is eigenlijk een louter cosmetische ingreep. Een handigheidje”
Pasen komt vroeg dit jaar op het Martelaarsplein. Het stikstofakkoord is opgestaan uit de doden en daarmee ook de zieltogende Vlaamse regering. Blijkt dat de ministers best wel overeenkwamen, eens ze de laatste knelpunten geëvacueerd hadden naar een verder onderzoek. En dus uiteraard ook naar een latere datum om definitief de knopen door te hakken. En daarvoor heeft de regering Jambon een hele week lang boven het ravijn gebengeld. Lees hier meer (+).
Embuild: "Juridische zekerheid essentieel voor bouwplannen"
Embuild Vlaanderen reageert "tevreden en opgelucht" op het stikstofakkoord. "Daarmee maakt zij een einde aan de rechtsonzekerheid voor burgers, opdrachtgevers van bouwprojecten en (bouw)ondernemers", klinkt het. "En die juridische zekerheid is essentieel om bouwplannen, nieuwe investeringen, jobs en welvaart te vrijwaren en om maatschappelijke transities niet in het gedrang te brengen."
Embuild Vlaanderen benadrukt dat het stikstofakkoord niet alleen significant is voor de industrie en de landbouw, "maar voor alle bouwprojecten, die cruciaal zijn voor de klimaatuitdaging en maatschappelijke noden zoals (hernieuwbare) energie, betaalbaarheid van wonen, mobiliteit,... Om Nederlandse toestanden te vermijden, met vonnissen en arresten die bouwplannen blokkeren, was een stikstofakkoord voor Vlaanderen hoognodig. Nu vraagt Embuild Vlaanderen om zonder talmen ook de volgende stappen te nemen om dit akkoord uit te voeren binnen de Vlaamse regering en in het Vlaams Parlement", klinkt het.
Embuild Vlaanderen benadrukt dat het stikstofakkoord niet alleen significant is voor de industrie en de landbouw, "maar voor alle bouwprojecten, die cruciaal zijn voor de klimaatuitdaging en maatschappelijke noden zoals (hernieuwbare) energie, betaalbaarheid van wonen, mobiliteit,... Om Nederlandse toestanden te vermijden, met vonnissen en arresten die bouwplannen blokkeren, was een stikstofakkoord voor Vlaanderen hoognodig. Nu vraagt Embuild Vlaanderen om zonder talmen ook de volgende stappen te nemen om dit akkoord uit te voeren binnen de Vlaamse regering en in het Vlaams Parlement", klinkt het.
Milieuorganisaties: "Belangrijke eerste stap naar natuurherstel, maar zet landbouw niet op duurzaam spoor"
Natuurpunt, Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, Dryade en West-Vlaamse Milieufederatie reageren tevreden dat het bereikte akkoord de druk van landbouw op natuur erkent. "Positief zijn de extra middelen voor natuurherstel en de afbouw van de varkensstapel", klinkt het in een persbericht. "Maar blind optimisme in technologische oplossingen pakt de grondoorzaak van het stikstofprobleem niet aan, en blijft een risicovol toekomstpad voor landbouwers."
"Het akkoord moet de stikstofdepositie op de natuur halveren tegen 2030. De Vlaamse regering trekt 3,6 miljard euro uit voor natuurherstel, uitkoopregelingen en investeringssteun voor boeren. Ongeveer de helft daarvan is voorzien om de opgelopen natuurschade te remediëren. Dat is een belangrijk bedrag maar toch verbleekt het bij de 31 miljard euro die Nederland voorziet. De cruciale rol van natuurherstel dient best breder en integraler bekeken te worden zodat álle natuur naar waarde geschat wordt, en niet enkel het kleine percentage beschermde natuurgebieden. Gezien de middelen nu enkel ingezet worden voor het kleine percentage Europees beschermde natuur blijft de impact voor de natuurkwaliteit in heel Vlaanderen eerder beperkt. Bovendien werkt dit natuurherstel enkel indien de stikstofdepositie afdoende daalt, zoniet blijft het dweilen met de kraan open."
"Het akkoord moet de stikstofdepositie op de natuur halveren tegen 2030. De Vlaamse regering trekt 3,6 miljard euro uit voor natuurherstel, uitkoopregelingen en investeringssteun voor boeren. Ongeveer de helft daarvan is voorzien om de opgelopen natuurschade te remediëren. Dat is een belangrijk bedrag maar toch verbleekt het bij de 31 miljard euro die Nederland voorziet. De cruciale rol van natuurherstel dient best breder en integraler bekeken te worden zodat álle natuur naar waarde geschat wordt, en niet enkel het kleine percentage beschermde natuurgebieden. Gezien de middelen nu enkel ingezet worden voor het kleine percentage Europees beschermde natuur blijft de impact voor de natuurkwaliteit in heel Vlaanderen eerder beperkt. Bovendien werkt dit natuurherstel enkel indien de stikstofdepositie afdoende daalt, zoniet blijft het dweilen met de kraan open."
"Door gebrek aan een toekomstgerichte landbouwvisie legt dit akkoord een doorgedreven focus op technologische maatregelen. Deze ‘technofixes’ leveren in de praktijk vaak niet de reductie op die ze beloven, dragen bij aan de verhoging van andere vormen van milieudruk (zoals waterschaarste) en creëren een lock-in situatie als blijkt dat er na 2030 nog bijkomende reducties nodig zijn. Bovendien dreigt dat technologisch optimisme ons weg te leiden van een aanpak van de grondoorzaak van deze crisis: de import van stikstof in de vorm van veevoer en kunstmest worden in het akkoord niet aangepakt. Om op lange termijn de hele milieudruk en gezondheidsrisico’s te verlagen, is ondersteuning van landbouwers om te evolueren naar een meer grondgebonden veeteelt met minder dieren en meer eigen voedervoorziening een meer zinvolle maatregel. Begeleiding van landbouwers die hier werk van willen maken, moet centraal staan in de uitrol van dit akkoord."
"De natuur- en milieuorganisaties reageren tevreden dat bijkomende versoepelingen als extern salderen of het verlagen van de grenswaarden voor de landbouw geen integraal onderdeel van het akkoord vormen, maar eerst nog verder onderzocht worden. Extern salderen geeft volgens hen onvoldoende garantie dat publiek geld optimaal gebruikt wordt om de negatieve milieu-impact van stikstof te doen dalen. Bovendien is de versoepeling van de beoordelingscriteria momenteel niet aan de orde. Er is nog veel werk om onze natuur in een goede staat te brengen, en het is voorlopig koffiedik kijken of dit akkoord voldoende zal zijn om de milieu- en gezondheidsdruk van stikstof afdoende te verlagen. Het blijft immers een politiek consensusakkoord. We zien deze beslissing echter wel als een belangrijke stap en stellen vast dat deze Vlaamse regering de stikstofproblematiek stilaan serieus begint te nemen."
"De natuur- en milieuorganisaties reageren tevreden dat bijkomende versoepelingen als extern salderen of het verlagen van de grenswaarden voor de landbouw geen integraal onderdeel van het akkoord vormen, maar eerst nog verder onderzocht worden. Extern salderen geeft volgens hen onvoldoende garantie dat publiek geld optimaal gebruikt wordt om de negatieve milieu-impact van stikstof te doen dalen. Bovendien is de versoepeling van de beoordelingscriteria momenteel niet aan de orde. Er is nog veel werk om onze natuur in een goede staat te brengen, en het is voorlopig koffiedik kijken of dit akkoord voldoende zal zijn om de milieu- en gezondheidsdruk van stikstof afdoende te verlagen. Het blijft immers een politiek consensusakkoord. We zien deze beslissing echter wel als een belangrijke stap en stellen vast dat deze Vlaamse regering de stikstofproblematiek stilaan serieus begint te nemen."
Het stikstofakkoord tot in detail uitgeplozen: dit staat er in de nieuwe versie
Vorig jaar sloot de Vlaamse regering al een stikstofakkoord af en nu is er dus een nieuwe versie met een hele reeks aanpassingen. Wat staat er precies in? Wij helpen door het bos weer de koeien te zien. Lees hier meer (+).
Essenscia "tevreden" over akkoord
Essenscia, de sectorfederatie van de chemie en life sciences, is naar eigen zeggen tevreden dat de Vlaamse regering uiteindelijk een stikstofakkoord heeft bereikt "dat de belangen van natuur, landbouw en industrie verzoent". "Dit verschaft bedrijven de broodnodige rechtszekerheid in vergunningsprocedures, en biedt op die manier perspectief voor toekomstgerichte investeringen en duurzame economische groei", klinkt het in een persbericht. "Het is uitermate belangrijk dat het akkoord nu zo snel mogelijk wordt omgezet in concrete wetgeving."
"Het is vooral van essentieel belang dat het bereikte stikstofakkoord als principieel uitgangspunt een aangepast beoordelingskader hanteert voor de uitstoot van ammoniak en stikstofoxiden", klinkt het verder. "Deze gedifferentieerde aanpak, die wetenschappelijk voldoende is onderbouwd, laat een doeltreffend stikstofbeleid toe om de effectieve natuurimpact efficiënt aan te pakken."
“Het belang van dit stikstofakkoord voor onze economie valt niet te onderschatten", zegt Essentia-directeur Ann Wurman. "We zijn bijzonder opgelucht dat bedrijven nu uitzicht hebben op een duidelijk en rationeel kader om in Vlaanderen te blijven investeren. De drie coalitiepartners verdienen erkenning dat ze in moeilijke omstandigheden tot een constructief akkoord zijn gekomen. Als chemie-industrie zullen we ons in elk geval blijven inzetten om de stikstofuitstoot verder te reduceren.”
"Het is vooral van essentieel belang dat het bereikte stikstofakkoord als principieel uitgangspunt een aangepast beoordelingskader hanteert voor de uitstoot van ammoniak en stikstofoxiden", klinkt het verder. "Deze gedifferentieerde aanpak, die wetenschappelijk voldoende is onderbouwd, laat een doeltreffend stikstofbeleid toe om de effectieve natuurimpact efficiënt aan te pakken."
“Het belang van dit stikstofakkoord voor onze economie valt niet te onderschatten", zegt Essentia-directeur Ann Wurman. "We zijn bijzonder opgelucht dat bedrijven nu uitzicht hebben op een duidelijk en rationeel kader om in Vlaanderen te blijven investeren. De drie coalitiepartners verdienen erkenning dat ze in moeilijke omstandigheden tot een constructief akkoord zijn gekomen. Als chemie-industrie zullen we ons in elk geval blijven inzetten om de stikstofuitstoot verder te reduceren.”
Vlaams Belang: “Het boerenmotto van de Vlaamse regering: minder, minder, minder.”
Oppositiepartij Vlaams Belang "stelt vast dat de Vlaamse regering er vandaag dan toch in geslaagd is een akkoord te bereiken over het stikstofdossier", klinkt het in een persbericht. "Een nieuwe mislukking had allicht het einde van de regering-Jambon betekend. Met dit akkoord wordt alsnog vermeden dat Vlaanderen in chaos wordt achtergelaten”, reageert fractievoorzitter Chris Janssens, “Het mantra dat op de persconferentie werd herhaald dat de landbouw nu gaat ‘verduurzamen’, komt er in de praktijk echter op neer dat deze Vlaamse regering een zelfs naar Europese normen draconisch stikstofbeleid gaat voeren. Daarbij wordt in de eerste plaats de landbouw ongemeen hard aangepakt met verplichte reducties. ‘Minder-minder-minder’ is de boodschap voor de landbouw dus.”
"De christendemocraten sluiten zich aan bij het compromis dat vorige week al op tafel lag, maar waarover op twee punten geen akkoord kon bereikt worden. De CD&V wou een gelijke behandeling van de landbouw en de industrie en dat landbouwbedrijven die sluiten hun uitstootrechten kunnen doorgeven aan andere bedrijven in de buurt. Maar deze twee zaken worden nog afhankelijk gemaakt van een MER-rapport, zodat de vraag is of ze wel degelijk op deze manier zullen worden gerealiseerd. De knelpunten van de regering worden gewoon vooruitgeschoven”, zegt Janssens. “Het lijkt erop dat we na een jaar ruziemaken in de Vlaamse regering opnieuw bij het oorspronkelijk stikstofakkoord zijn aanbeland, mits enkele bijkomende onderzoeken. Ik heb de indruk dat de in het nauw gedreven CD&V zich met een kluitje in het riet heeft laten sturen.”
Volgens Vlaams Belang is "van een gezond akkoord dat de landbouw niet alleen rechtszekerheid biedt, maar ook voldoende vrijheid om te ondernemen nog steeds geen sprake. Nog steeds moeten landbouwbedrijven verplicht sluiten. Andere landbouwbedrijven moeten aan de hand van strenge criteria aantonen dat hun activiteit geen gevolgen heeft voor de natuur vooraleer ze nog vergunningen kunnen krijgen”, aldus Janssens. “Voor het Vlaams Belang is het onbegrijpelijk dat extreme groene regeltjes boven de nu al zo bedreigde Vlaamse landbouw worden geplaatst en dat deze Vlaamse regering nochtans ook zonder groenen erin zich geroepen voelt om het strengste stikstofbeleid van Europa te voeren. Dat kost de belastingbetaler bovendien 3,6 miljard euro.”
"De christendemocraten sluiten zich aan bij het compromis dat vorige week al op tafel lag, maar waarover op twee punten geen akkoord kon bereikt worden. De CD&V wou een gelijke behandeling van de landbouw en de industrie en dat landbouwbedrijven die sluiten hun uitstootrechten kunnen doorgeven aan andere bedrijven in de buurt. Maar deze twee zaken worden nog afhankelijk gemaakt van een MER-rapport, zodat de vraag is of ze wel degelijk op deze manier zullen worden gerealiseerd. De knelpunten van de regering worden gewoon vooruitgeschoven”, zegt Janssens. “Het lijkt erop dat we na een jaar ruziemaken in de Vlaamse regering opnieuw bij het oorspronkelijk stikstofakkoord zijn aanbeland, mits enkele bijkomende onderzoeken. Ik heb de indruk dat de in het nauw gedreven CD&V zich met een kluitje in het riet heeft laten sturen.”
Volgens Vlaams Belang is "van een gezond akkoord dat de landbouw niet alleen rechtszekerheid biedt, maar ook voldoende vrijheid om te ondernemen nog steeds geen sprake. Nog steeds moeten landbouwbedrijven verplicht sluiten. Andere landbouwbedrijven moeten aan de hand van strenge criteria aantonen dat hun activiteit geen gevolgen heeft voor de natuur vooraleer ze nog vergunningen kunnen krijgen”, aldus Janssens. “Voor het Vlaams Belang is het onbegrijpelijk dat extreme groene regeltjes boven de nu al zo bedreigde Vlaamse landbouw worden geplaatst en dat deze Vlaamse regering nochtans ook zonder groenen erin zich geroepen voelt om het strengste stikstofbeleid van Europa te voeren. Dat kost de belastingbetaler bovendien 3,6 miljard euro.”
Liesbeth Van Impe: “Het beeld van Demir met haar boek was onbedoeld veelzeggend”
Wat zo goed als niemand nog voor mogelijk hield, werd ver in blessuretijd toch nog realiteit: een stikstofakkoord, waarmee de Vlaamse regering verder kan en dat minstens de indruk creëert dat een pagina omgeslagen kan worden. Het maakt de wonden die de voorbije weken opgelopen werden aan alle kanten van het debat niet minder diep. De manier waarop CD&V en N-VA met elkaar in de clinch gingen, liet een glimp zien van waar het politiek bedrijf naar op weg is. En dat is een pad dat besturen alleen maar moeilijker maakt. Een paar conclusies na weken van politieke hoogspanning. Lees hier meer (+).
Alfaport Voka: “Haven en industrie vragen snelle invoering nieuw stikstofkader”
De private haven- en industriegemeenschap in de ruime omgeving rond Antwerpen is opgelucht dat er regering “eindelijk” een compromis gevonden is, bij monde van Alfaport Voka, het platform van ondernemingen en beroepsverenigingen uit de Antwerpse haven binnen Voka - Kamer van Koophandel Antwerpen-Waasland. “Maar we zullen pas helemaal gerust zijn als die nieuwe wetgeving ook snel wordt ingevoerd”, klinkt het. De werkgeversorganisatie roept iedereen op dit akkoord te respecteren en geen juridische procedures te starten. “We moeten absoluut een vergunningstop in Vlaanderen vermijden”, klinkt het.
“Alle partijen zien de ernst van de situatie in”, zegt de koepelvereniging van havenwerkgevers. “En de consensus dient zowel de belangen van burgers en industrie als die van landbouw en natuur. Het zal er nu op aan komen die wetgeving snel in uitvoering te brengen, zodat onze bedrijven het kader effectief kunnen gebruiken bij hun vergunningsaanvragen. Dit beoordelingskader is broodnodig voor de verdere in- en uitbreidingsprojecten in de haven. Verdere vertraging of juridische onzekerheid is onaanvaardbaar.”
Belangrijk is volgens gedelegeerd bestuurder Luc Luwel “dat er rekening werd gehouden met de geleverde inspanningen van onze bedrijven en de bron van het probleem”. “78 procent van de stikstofneerslag is afkomstig van landbouw en slechts 4 procent van industriële bedrijven. De ammoniak uit hoofdzakelijk landbouw slaat ook sneller neer in de nabijgelegen natuurgebieden. Toch blijft stikstofreductie ook voor onze bedrijven een topprioriteit”, aldus Luwel.
“Alle partijen zien de ernst van de situatie in”, zegt de koepelvereniging van havenwerkgevers. “En de consensus dient zowel de belangen van burgers en industrie als die van landbouw en natuur. Het zal er nu op aan komen die wetgeving snel in uitvoering te brengen, zodat onze bedrijven het kader effectief kunnen gebruiken bij hun vergunningsaanvragen. Dit beoordelingskader is broodnodig voor de verdere in- en uitbreidingsprojecten in de haven. Verdere vertraging of juridische onzekerheid is onaanvaardbaar.”
Belangrijk is volgens gedelegeerd bestuurder Luc Luwel “dat er rekening werd gehouden met de geleverde inspanningen van onze bedrijven en de bron van het probleem”. “78 procent van de stikstofneerslag is afkomstig van landbouw en slechts 4 procent van industriële bedrijven. De ammoniak uit hoofdzakelijk landbouw slaat ook sneller neer in de nabijgelegen natuurgebieden. Toch blijft stikstofreductie ook voor onze bedrijven een topprioriteit”, aldus Luwel.
Vooruit: "Punten die moeilijk liggen voor CD&V over de verkiezingen getild"
Voor Vooruit verschilt het stikstofakkoord dat de Vlaamse regering bereikte nauwelijks van het akkoord van een jaar geleden. Alleen worden de punten die het moeilijkst liggen voor CD&V nu over de verkiezingen getild. "Dit is in grote lijnen gewoon hetzelfde akkoord dat een jaar geleden op tafel lag, met als grote verschil dat men er nu voor kiest om de effecten die het moeilijkst liggen voor CD&V over de verkiezingen te tillen", stelt Vlaams Parlementslid Bruno Tobback vast. "Definitieve oplossingen voor het stikstofprobleem zullen nu gewoon nog meer tijd vragen. Er is dus weinig tot niks veranderd tegenover een jaar geleden. Ondertussen heeft het gebakkelei voor de galerij alleen de kranten gevuld en bleef het beleid achter", besluit hij.
Tegen alle verwachtingen in dan toch een stikstofakkoord: dit weten we al
Tegen alle verwachtingen in heeft de Vlaamse regering dan toch een akkoord afgesloten over stikstof. Terwijl de ploeg van Jambon vrijdagmorgen in een halve ruzie aan tafel ging zitten, verzoenden N-VA en CD&V zich in de namiddag. “Dit was een lange en moeizame weg, maar het is het resultaat dat telt.” Dit is wat we al over het akkoord weten.
Een opgeluchte Vlaamse regering tijdens de persconferentie.
Boerenbond blijft bezorgd
Boerenbond "heeft kennisgenomen van het feit dat de Vlaamse regering zonet een stikstofakkoord heeft gesloten, en zal in de verdere ontwikkeling ervan blijven opkomen voor de belangen van zijn landbouwers", klinkt het in een persbericht. "Het lijkt erop dat met het gelijkschakelen van de vergunbaarheidsdrempels tussen landbouw en industrie en het extern salderen tegen 1 januari 2025 twee cruciale bijsturingen zijn gebeurd die Vlaamse landbouwers toekomstperspectief kunnen bieden. Belangrijk is wel dat dit ook onverkort verder vertaald wordt in het decreet, en er een duidelijk afgelijnd kader komt voor de passende beoordeling die dit mogelijk moet maken. Dit kan vanaf 1 januari 2025 zuurstof geven aan veehouderijen."
"Niettemin blijft dit plan zware inspanningen vragen van onze landbouwers", klinkt het. "Boerenbond blijft zeer bezorgd over het ontwikkelplan van het Turnhouts Vennengebied en een aantal andere aspecten uit het stikstofakkoord. We kijken uit naar concrete teksten, en zullen deze samen met onze bestuursleden en landbouwers minutieus gaan bekijken, waarna we uitgebreider zullen reageren."
"In de volgende fase zullen diverse wetgevende initiatieven moeten genomen worden. Boerenbond zal die initiatieven nauwgezet opvolgen. Kritisch, maar steeds zoekend naar oplossingen en perspectief voor onze jonge landbouwers. We willen we betrokken worden bij de uitvoering. Daarom vragen we nu reeds om onze visie op het akkoord te mogen geven tijdens hoorzittingen in het Vlaams Parlement. Boerenbond zal, samen met haar leden, dit plan verder blijven opvolgen, ook binnen de parlementaire besprekingen. We blijven ook, net als in het verleden, vragende partij om constructief mee te mogen werken aan het zoeken naar bijkomende oplossingen voor uitdagingen die vandaag in de sector aanwezig zijn. Hierbij zullen we te allen tijde de belangen van onze boeren blijven verdedigen."
"Niettemin blijft dit plan zware inspanningen vragen van onze landbouwers", klinkt het. "Boerenbond blijft zeer bezorgd over het ontwikkelplan van het Turnhouts Vennengebied en een aantal andere aspecten uit het stikstofakkoord. We kijken uit naar concrete teksten, en zullen deze samen met onze bestuursleden en landbouwers minutieus gaan bekijken, waarna we uitgebreider zullen reageren."
"In de volgende fase zullen diverse wetgevende initiatieven moeten genomen worden. Boerenbond zal die initiatieven nauwgezet opvolgen. Kritisch, maar steeds zoekend naar oplossingen en perspectief voor onze jonge landbouwers. We willen we betrokken worden bij de uitvoering. Daarom vragen we nu reeds om onze visie op het akkoord te mogen geven tijdens hoorzittingen in het Vlaams Parlement. Boerenbond zal, samen met haar leden, dit plan verder blijven opvolgen, ook binnen de parlementaire besprekingen. We blijven ook, net als in het verleden, vragende partij om constructief mee te mogen werken aan het zoeken naar bijkomende oplossingen voor uitdagingen die vandaag in de sector aanwezig zijn. Hierbij zullen we te allen tijde de belangen van onze boeren blijven verdedigen."
PVDA: “Ceci n’est pas un stikstofakkoord”
Volgens oppositiepartij PVDA biedt het gesloten stikstofakkoord geen perspectief voor de landbouw. “Wat een breed democratisch debat had moeten zijn over hoe we de boeren een leefbare toekomst bieden en onze natuur beschermen, is een politieke koehandel geworden tussen de Vlaamse regeringspartijen”, zegt Jos D’Haese, fractieleider van de PVDA in het Vlaams parlement. “Het resultaat is teleurstellend. De regering schuift de grote discussiepunten, met name over de gelijke behandeling van landbouw en industrie, gewoon opnieuw voor zich uit. En fundamenteel biedt ze geen enkel antwoord op de vraag hoe boeren een eerlijke prijs gaan krijgen voor hun producten om duurzamer te kunnen werken.”
"Na weken openlijke ruzie heeft de Vlaamse regering dan toch een stikstofakkoord gesloten. Maar dat biedt geen antwoorden aan de boeren die vorige week nog massaal in Brussel op straat kwamen. Onze boeren zorgen dat wij eten op ons bord krijgen, maar worden kapot geconcurreerd op de internationale markten”, zegt D’Haese. “Ze zijn jarenlang gepusht naar schaalvergroting door Europese subsidies, worden uitgemolken door de banken en krijgen dumpingprijzen voor hun producten. Nu worden zij voor het blok geplaatst door dezelfde partijen die dat allemaal mogelijk gemaakt hebben.”
"De ongelijke behandeling van landbouw en industrie blijft zeker op korte termijn overeind. Onbegrijpelijk. Verschillende stoffen, die kan je uiteraard verschillend behandelen. Maar mensen die iets van hun zaak proberen maken echt niet”, zegt D’Haese. “Bovendien stelt de Vlaamse regering de beslissing hierover gewoon nóg eens uit met een nieuw openbaar onderzoek. Wat Vlaanderen zelf doet, blijft het voor zich uit schuiven. Deze regering redt met dit akkoord misschien haar eigen hachje, maar biedt de boeren nog steeds geen zekerheid.”
Volgens de PVDA is het essentieel dat landbouwers eerlijke prijzen krijgen voor hun producten. “Vandaag worden onze boeren fijngemalen door de voedingsindustrie. Ze krijgen maar een fractie van de prijs die wij in de winkel voor hun producten betalen. Multinationals als Ahold Delhaize maakten zo vorig jaar 2,5 miljard euro winst. Maar daar verandert dit akkoord niets aan”, merkt D’Haese op. “En zo creëert het ook geen ruimte om een meer duurzame landbouw mogelijk te maken. Eerlijke prijzen voor kwalitatieve producten, dat is het beginpunt voor een echte boerenlandbouw met respect voor de natuur.”
"Na weken openlijke ruzie heeft de Vlaamse regering dan toch een stikstofakkoord gesloten. Maar dat biedt geen antwoorden aan de boeren die vorige week nog massaal in Brussel op straat kwamen. Onze boeren zorgen dat wij eten op ons bord krijgen, maar worden kapot geconcurreerd op de internationale markten”, zegt D’Haese. “Ze zijn jarenlang gepusht naar schaalvergroting door Europese subsidies, worden uitgemolken door de banken en krijgen dumpingprijzen voor hun producten. Nu worden zij voor het blok geplaatst door dezelfde partijen die dat allemaal mogelijk gemaakt hebben.”
"De ongelijke behandeling van landbouw en industrie blijft zeker op korte termijn overeind. Onbegrijpelijk. Verschillende stoffen, die kan je uiteraard verschillend behandelen. Maar mensen die iets van hun zaak proberen maken echt niet”, zegt D’Haese. “Bovendien stelt de Vlaamse regering de beslissing hierover gewoon nóg eens uit met een nieuw openbaar onderzoek. Wat Vlaanderen zelf doet, blijft het voor zich uit schuiven. Deze regering redt met dit akkoord misschien haar eigen hachje, maar biedt de boeren nog steeds geen zekerheid.”
Volgens de PVDA is het essentieel dat landbouwers eerlijke prijzen krijgen voor hun producten. “Vandaag worden onze boeren fijngemalen door de voedingsindustrie. Ze krijgen maar een fractie van de prijs die wij in de winkel voor hun producten betalen. Multinationals als Ahold Delhaize maakten zo vorig jaar 2,5 miljard euro winst. Maar daar verandert dit akkoord niets aan”, merkt D’Haese op. “En zo creëert het ook geen ruimte om een meer duurzame landbouw mogelijk te maken. Eerlijke prijzen voor kwalitatieve producten, dat is het beginpunt voor een echte boerenlandbouw met respect voor de natuur.”
Daarom is het dus schadelijk: stikstof voor dummies
Voor wie nog niet helemaal mee is met wat er nu achter het stikstofakkoord zit dat zoveel stof deed opwaaien: dit is waarom stikstof zo schadelijk is voor ons milieu.
NSZ: "Eindelijk duidelijkheid die voor rust op het platteland moet zorgen"
Het Neutraal Syndicaat voor Zelfstandigen reageert hoopvol op het feit dat er eindelijk een stikstofakkoord is. "Het gezond (boeren)verstand heeft ervoor gezorgd dat er eindelijk een akkoord is", klinkt het in een reactie. "Dit akkoord zorgt voor duidelijkheid voor de landbouwers wat betreft het kader waarin kan gewerkt worden. Toekomstperspectief en soepelere vergunningsregels zijn alvast twee positieve elementen in dit akkoord. Dit stikstofakkoord moet voor rust op het platteland zorgen, na te veel tumultueuze maanden voor de landbouwsector. Dit moet een nieuw elan én perspectief aan de boeren geven. We hopen dat dit akkoord voor een herstelde harmonie zal zorgen tussen industrie, landbouw en burger.”
Groen: "Regering redt zichzelf, toekomst natuur en boeren nog erg onzeker"
Groen is niet bepaald onder de indruk van het gesloten stikstofakkoord. "Er is een akkoord, en dat is meer dan wat iemand nog van deze regering verwachtte", klinkt het schamper bij fractieleider Björn Rzoska en parlementslid Mieke Schauvliege. "Met dit akkoord redt de regering zichzelf. Maar of ook de natuur en onze boeren hiermee gered zijn, dat is nog maar de vraag."
"Na een bitse strijd binnen en totale blokkering van de Vlaamse regering, is er eindelijk een doorbraak in het stikstofdossier. Tijdens de persconferentie deelden de ministers veel bloemetjes uit aan elkaar, de opluchting over het eigen voortbestaan is blijkbaar groot. Over de concrete inhoud van het akkoord is op dit moment echter weinig bekend. Of niet alleen de regering, maar ook onze natuur en onze boeren vandaag opnieuw toekomstperspectief krijgen, is dus nog erg onduidelijk. We verwachten het akkoord snel te krijgen, zodat we het grondig kunnen analyseren."
"Na een bitse strijd binnen en totale blokkering van de Vlaamse regering, is er eindelijk een doorbraak in het stikstofdossier. Tijdens de persconferentie deelden de ministers veel bloemetjes uit aan elkaar, de opluchting over het eigen voortbestaan is blijkbaar groot. Over de concrete inhoud van het akkoord is op dit moment echter weinig bekend. Of niet alleen de regering, maar ook onze natuur en onze boeren vandaag opnieuw toekomstperspectief krijgen, is dus nog erg onduidelijk. We verwachten het akkoord snel te krijgen, zodat we het grondig kunnen analyseren."
Al die heisa voor een paar plantjes: is stikstof echt zo’n probleem?
De boeren voelen zich geviseerd in de stikstofcrisis. Zijn ze een speelbal van politieke tegenstanders? Of is er een wetenschappelijke basis om de intensieve landbouw in het vizier te nemen in de stikstofcrisis? Lees hier meer (+).
Een megastal vol kippen in Wuustwezel.
Stikstofakkoord grotendeels gelijk aan voorstel zondag, extra onderzoek voor knelpunten
De Vlaamse regering heeft dus een stikstofakkoord bereikt. Het bereikte akkoord herneemt grotendeels de inhoud van het ultieme voorstel van vorige zondag, maar voor twee knelpunten die voor CD&V belangrijk waren, komt er een extra onderzoek. Is dat onderzoek positief, dan verdwijnt in 2025 de strikte vergunningsdrempel voor de landbouw.
plusartikels. Je moet nog even inloggen. Zo herkennen we je als abonnee.
