“Toen ik op tv de tanks zag oprukken richting Kiev, kon ik niet meer eten of slapen. Ik wilde een statement maken”, zo verklaart Marina Ovsjannikova haar actie in een gesprek met de Nederlandse pers, naar aanleiding van de voorstelling van haar boek.

De Russische met Oekraïens bloed werkte zelf 20 jaar voor het nieuwsprogramma Vremja op de Russische staatszender, maar brak met de “propagandafabriek”, waar het kanaal de laatste jaren in veranderde. Tijdens een nieuwsuitzending verscheen ze in beeld met een witte poster, die las: “Stop de oorlog. Geloof de propaganda niet. Ze liegen je hier voor.” Ze werd opgepakt en uitgebreid verhoord door de politie, maar kreeg niet meteen een gevangenisstraf. Later vluchtte ze met haar 11-jarige dochter Arina het land uit. Ze verblijven nu in Parijs.

LEES OOK. Redacteur verstoort programma op Russische staatszender: “Stop de oorlog, geloof de propaganda niet”

Leven op zijn kop

Dat ze niet in de gevangenis werd gezet, is volgens Ovsjannikova niet onbegrijpelijk. “Dan zou ik een heldenstatus krijgen.” Om dat te vermijden gooide de Russische overheid het over een andere boeg. “Eerst was ik een spion van het Verenigd Koninkrijk, daarna kwam er weer een ander sterk verhaal naar buiten. Moskou deed er alles aan om verdeeldheid te zaaien.’’

(Lees verder onder de foto)

Hoewel Ovsjannikova niet in de cel belandde, is de impact op haar leven groot. “Mijn ex-man en ook mijn moeder zien mij als een landverrader. Helaas is mijn zoon van 18 behoorlijk bewerkt door zijn vader”, vertelt ze. Daarnaast doorstond ze heel wat haatreacties op sociale media. “Die hakten erin. Ze kwamen op een gegeven moment overal vandaan. Van mijn collega’s, landgenoten, maar ook van de Russische oppositie en Oekraïners. Zij geloofden niet in de oprechtheid van mijn actie. Iedereen haatte me.” De laatste tijd zijn die reacties wel bekoeld, zegt ze.

LEES OOK. Ze had openlijk kritiek, maar kwam weg met een lichte straf: steeds meer twijfels over motieven van Russische ‘heldin’

Strijd verderzetten

Maar de activiste heeft geen spijt van haar actie en laat zich niet afschrikken. Afgelopen juli werd ze nog eens opgepakt, nadat ze protesteerde nabij het Kremlin. “Ik ben niet bang. Mijn missie is om zo veel mogelijk landgenoten het ware verhaal te vertellen. En te hopen dat anderen dat ook doen.” Volgens haar zijn er genoeg Russen tegen de acties van de overheid, maar “ze durven zich niet uit te spreken in het openbaar. Dan worden hun kinderen afgepakt en raken ze hun baan en eigendommen kwijt”.

Ovsjannikova vluchtte wel weg uit Rusland, een week voor haar proces zou starten, uit vrees dat ze alsnog een gevangenisstraf zou krijgen. “Het zou mijn dood worden. In vrijheid kan ik ook meer voor de anti-Poetincampagne betekenen dan in de gevangenis.’’ Zolang Poetin aan de macht is, zal ze waarschijnlijk niet naar haar thuisland terugkeren, zo sluit ze af.