Langetermijncontracten moeten prijzen op Europese elektriciteitsmarkt stabieler maken
De Europese Commissie heeft haar voorstel voor een hervorming van de elektriciteitsmarkt klaar. Consumenten en bedrijven zullen op meer prijsstabiliteit kunnen rekenen, terwijl investeringen in hernieuwbare energie zullen worden aangemoedigd. De Commissie kiest niet voor een loskoppeling van de elektriciteits- en de gasmarkt, maar zet volop in op langetermijncontracten waarbij een belangrijke rol is weggelegd voor de overheid.
De energiecrisis legde het voorbije anderhalve jaar een aantal fundamentele tekortkomingen van de Europese markt bloot. Op voorstel van de Commissie werden al verschillende noodmaatregelen aangenomen, vooral in de gasmarkt. Denk aan de afspraken rond vraagreductie, groepsaankopen en de invoering van een prijsplafond voor de groothandelsprijs van gas. Maar omdat de volatiele gasprijzen ook hun weerslag hebben op de vorming van de elektriciteitsprijs, hebben de Europese leiders aan de Commissie gevraagd een voorstel uit te werken om de hele opzet van de elektriciteitsmarkt in Europa te hervormen.
Dat voorstel heeft de Commissie nu klaar. Anders dan waar landen als Frankrijk en Spanje om vroegen, wil ze de vorming van de elektriciteitsprijs niet loskoppelen van de gasprijs. Het principe van de 'merit order', waarbij de elektriciteitsbevoorrading verzekerd wordt door de inzet van zo goedkoop mogelijke energiebronnen, maar de uiteindelijke prijs bepaald wordt door de duurste gebruikte bron (doorgaans gas), blijft behouden. De Commissie onderzocht naar eigen zeggen alternatieven, maar die bleken niet werkbaar. Zo'n verregaande hervorming van de markt zou bovendien jaren aanslepen en investeerders voor grote onzekerheid geplaatst hebben.
“De huidige elektriciteitsmarkt zorgt al vele decennia voor een efficiënte, goed geïntegreerde markt”, zegt commissaris voor Energie Kadri Simson. “Maar door de schaarse levering op wereldschaal en Ruslands manipulatie van onze energiemarkten zien veel consumenten hun energierekeningen enorm stijgen. We stellen vandaag maatregelen voor die de stabiliteit en voorspelbaarheid van energiekosten in de EU zullen verbeteren.”
Langetermijncontracten
In de plaats van een ontkoppeling van de elektriciteits- en gasmarkten kiest de Commissie voor de inzet van langetermijncontracten voor de levering van elektriciteit uit duurzame, en dus goedkopere energiebronnen, waarvan ze het gebruik wil aanmoedigen. De voordelen van die aanpak zijn legio, betoogt de Commissie. Consumenten en bedrijven wordt meer prijsstabiliteit gegarandeerd, de Europese industrie wordt competitiever en fossiele energiebronnen worden hoe langer hoe meer een aflopend verhaal.
Om producenten van hernieuwbare energiebronnen meer investeringszekerheid te garanderen, wil de Commissie dat de nationale overheden zogenaamde contracten ter verrekening van verschillen (contracts for difference, CFD’s) gaan afsluiten, die bovendien in beide richtingen werken. Dat houdt in dat de overheid over de brug komt als de marktprijs voor elektriciteit onder een bepaald niveau zakt, maar dat de producent omgekeerd een deel van zijn winst automatisch afgeroomd ziet als de prijs hoog oploopt. Die overwinsten moeten dan vervolgens proportioneel over alle gebruikers verdeeld worden.
Op de private markt stimuleert de Commissie het gebruik van stroomafnameovereenkomsten (power purchase agreements, PPA’s) en termijncontracten, die door hun focus op de lange termijn lagere prijzen moeten garanderen.
Europees commissaris voor de Green Deal Frans Timmermans hamert op de focus op hernieuwbare energie. “Dankzij hernieuwbare energie kunnen we energiesoevereiniteit bereiken en een einde maken aan onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. We moeten onze marktstructuur actualiseren om ervoor te zorgen dat deze transitie zo snel mogelijk plaatsvindt en consumenten kunnen profiteren van de lagere kosten van hernieuwbare energie”, betoogt hij.
Tegelijk een flexibel contract
Ondanks deze focus op langetermijncontracten met een vaste prijs, zal de consument in de toekomst nog steeds tegelijk voor een flexibel contract kunnen kiezen, om te kunnen profiteren van tijdelijk lagere elektriciteitsprijzen, bijvoorbeeld om zijn elektrische auto op te laden of zijn warmtepomp te gebruiken.
“Zo’n combinatie van dynamische en vaste prijzen handhaaft de incentives voor consumenten om hun vraag naar elektriciteit aan te passen, maar biedt ook zekerheid aan wie wil investeren in hernieuwbare energiebronnen, zoals zonnepanelen”, schrijft de Commissie in haar voorstel. Zo zal wie te veel elektriciteit produceert, deze moeten kunnen delen met zijn buren, in plaats van enkel terug in het net te kunnen injecteren. Kwetsbare consumenten zullen bovendien op meer bescherming kunnen rekenen door hen te vrijwaren van afschakeling, terwijl de lidstaten in geval van een crisis de consumptieprijzen langere tijd zullen kunnen reguleren.
Europese consumentenorganisatie opgetogen
In een reactie zegt de Europese consumentenorganisatie BEUC bijzonder opgetogen te zijn met het verbod dat energieleveranciers wordt opgelegd om de prijs van hun vaste contracten te verhogen voor ze hun einddatum hebben bereikt. “Zeker omdat de meeste consumenten geen keuze hadden toen hun contract werd aangepast”, zegt directeur-generaal Monique Goyens. “Ook het feit dat de energieleveranciers nu gevraagd wordt om meer energie vroeger aan te kopen zal bijdragen aan het stabiliseren van de elektriciteitsprijzen voor consumenten. We hopen bij het Europees Parlement en de lidstaten hetzelfde ambitieniveau te zien.”
Onderhandelingen
Het Commissievoorstel gaat nu naar het Europees Parlement en de lidstaten voor onderhandelingen. De Commissie hoopt dat die tegen de start van de volgende winter afgerond kunnen worden.
Lees ook.
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
HLN Shop
Op safari in de Benelux: vijf zinderende ervaringen om na te jagen
-
Amerikaanse Hooggerechtshof laat Musk niet vrijuit tweeten over Tesla
Tesla-topman Elon Musk moet zijn berichten op sociale media over de producent van elektrische auto’s nog altijd laten nalezen alvorens ze te publiceren. Het Amerikaanse Hooggerechtshof heeft een beroep van Musk tegen dat toezicht verworpen. -
KIJK. 88-jarige Oekraïner Ivan wandelt 's nachts tientallen kilometers om aan Russische militairen te ontsnappen
De 88-jarige Ivan Vivsianyk, inwoner van het dorp Ocheretyne in de regio Donetsk, wist op een opvallende manier te ontsnappen aan de Russische bezetting. Dat vertelt hij nu aan de Oekraïense nieuwszender 1+1. Russische militairen namen zijn paspoort af, waardoor hij besloot ‘s nachts te voet op de vlucht te slaan. De tachtiger liep maar liefst zes uur lang, onder vuur, in het donker, totdat hij onderweg een chauffeur tegenkwam die aanbood hem een lift te geven. Nu verblijft de grootvader in Dnipro, waar hij wacht op een nieuw Oekraïens paspoort. -
-
Duitse speurders perken zoektocht naar 6-jarige Arian in: “We blijven achter met lege handen”
-
1
Deze prachtige Griekse villa blijkt in werkelijkheid schuilplaats van Eenheid 29155, een berucht moordcommando van Poetin
Villa Elena. Dat is de naam van een prachtig landhuis annex hotel in het paradijselijke Noord-Griekse kustplaatsje Frama. Maar wie er een kamer wil boeken, is eraan voor de moeite. Volgens onderzoek van de regimekritische Russische nieuwssite ‘The Insider’ zijn de uitbaters spionnen, die werken voor Eenheid 29155 van de Russische militaire inlichtingendienst GROe. Die eenheid is een berucht moord- en sabotagecommando van president Vladimir Poetin. -
TERUGLEZEN OEKRAÏNE. Finnair staakt vluchten op Ests Tartu om Russische gps-inmenging - Russisch leger rukt op: weer dorp veroverd
Dmitri Peskov (56), de woordvoerder van het Kremlin, beweert dat de Russen de bovenhand hebben aan het front en dat het Oekraïense leger in paniek is. De bevelhebber van het Oekraïense leger gaf gisteren toe dat de troepen zich hebben teruggetrokken uit verschillende dorpen. “De situatie aan het front is verslechterd”, schreef hij op Facebook. Lees hier de ontwikkelingen van maandag 29 april terug. -
Britse minister David Cameron onder vuur voor huren van privéjet van bijna 50 miljoen euro
-
Mijnenergie
Bij Engie al actief aangeboden, bij andere leveranciers is het nog stil(ler): wat je moet weten over het dynamische energietarief
-
LIVE OEKRAÏNE97
LIVE OEKRAÏNE. Finnair staakt vluchten op Ests Tartu om Russische gps-inmenging - Russisch leger rukt op: weer dorp veroverd
Dmitri Peskov (56), de woordvoerder van het Kremlin, beweert dat de Russen de bovenhand hebben aan het front en dat het Oekraïense leger in paniek is. De bevelhebber van het Oekraïense leger gaf gisteren toe dat de troepen zich hebben teruggetrokken uit verschillende dorpen. “De situatie aan het front is verslechterd", schreef hij op Facebook. Volg hier alle ontwikkelingen in onze liveblog. -
TERUGLEZEN MIDDEN-OOSTEN. Biden verzekert Netanyahu van inzet Washington voor veiligheid Israël
De Amerikaanse president Joe Biden heeft de Israëlische premier Benjamin Netanyahu nogmaals verzekerd van zijn ‘ijzersterke inzet’ (ironclad commitment) voor de veiligheid van Israël. Dat meldt het Witte Huis. De twee leiders spraken elkaar telefonisch. Hamas heeft het laatste Israëlische voorstel rond een wapenbestand in de Gazastrook en de vrijlating van gijzelaars ontvangen en gaat het naar eigen zeggen bestuderen. Lees hier de ontwikkelingen van zondag 28 april terug. -
HLN Shop
Ga voor schoonheid én degelijkheid: in vijf stappen naar jouw ideale e-bike