Meevaller van 1,1 miljard euro in sociale zekerheid, maar uitdaging voor begroting blijft immens
De kosten van de sociale zekerheid vallen dit jaar ruim een miljard lager uit dan verwacht. Dat is een opsteker voor de regering-De Croo in de aanloop naar de begrotingscontrole. Maar met een tekort van 33 miljard euro blijft de uitdaging immens.
Het beheerscomité van de sociale zekerheid schat dat de rekeningen van de sociale zekerheid dit jaar beter zullen meevallen dan verwacht. Het gaat om een opsteker van 1,08 miljard euro. Dat blijkt uit een rapport dat De Morgen kon inkijken.
De inkomsten uit de sociale zekerheid vallen 300,9 miljoen euro lager uit dan gedacht. Zo liggen de sociale bijdragen van werknemers 171 miljoen euro lager. Dat komt vooral doordat de loonmassa van de werkenden minder snel stijgt. Het Planbureau kwam half februari met een nieuwe prognose waarin de verwachte inflatie voor dit jaar naar beneden werd bijgesteld, tot 4,5 procent. Vorig jaar was dat nog 9,6 procent.
Langdurig zieken
Maar ook de uitgaven liggen een pak lager dan initieel begroot. Het gaat om een meevaller van 1,38 miljard. Zo blijken de pensioenen 722 miljoen euro minder te kosten. Opnieuw is de gedaalde inflatie de belangrijkste oorzaak. We zullen dit jaar wellicht slechts één keer de spilindex overschrijden, in augustus, waardoor de pensioenen slechts één keer geïndexeerd moeten worden.
Opvallend is dat de uitgaven om het arbeidsinkomen van mensen te garanderen, zoals uitkeringen voor arbeidsongeschiktheid en werkloosheid, in een jaar tijd met 5 miljard gestegen zijn: van 52,3 naar 57,3 miljard euro. Vooral het toenemende aantal invaliden weegt op de sociale zekerheid. Meer dan 500.000 Belgen zijn inmiddels langdurig ziek. Dit jaar ligt de rekening hiervoor op 8,7 miljard euro.
Werkgeversorganisatie VBO maakt zich zorgen over die evolutie. “We moeten inzetten op activering, onder andere bij de langdurig zieken”, zegt adviseur Alice Defauw. Bij de vakbonden klinkt dan weer kritiek op de verschillende kortingen die de overheid toekent aan werkgevers, zoals de RSZ-korting voor de aanwerving van de eerste werknemer. Die kosten lopen de komende jaren mee op.
Hervormingen nodig
Hoe dan ook staat de regering-De Croo bij de begrotingscontrole van maart voor een zware inspanning. Volgens het Planbureau stevent ons land af op een begrotingstekort van 32,9 miljard euro. Donderdag maakt het Monitoringcomité een nieuwe stand van zaken van de begroting op. Om de cijfers significant op te krikken zijn er grote hervormingen nodig in de pensioenen, de fiscaliteit en de arbeidsmarkt.
De begrotingsgesprekken zijn zowat de laatste kans om te hervormen voor de verkiezingen van 2024. Toch lijkt de ambitie bij de regeringspartijen beperkt. Zo willen de socialisten niet al te fors ingrijpen in de pensioenen, terwijl de liberalen huiverachtig staan tegenover een fiscale hervorming.
Het Amerikaanse ratingbureau Fitch dreigde er vorige week al mee de kredietwaardigheid van ons land te verlagen, omdat het niet meer gelooft in een stevige hervorming.