Zwitserse centrale bank springt in de bres voor Credit Suisse: Wat is er gebeurd? Brengt het onze banken in gevaar?
De Zwitserse bank Credit Suisse wil tot 51 miljard euro lenen van de Zwitserse centrale bank. Het doel is om de ongerustheid over de bank weg te nemen. Die kwam er na enkele uitspraken van een grootaandeelhouder met een forse koersdaling tot gevolg. Wat is er precies gebeurd? En is er ook gevaar voor onze banken?
Wat is er gebeurd?
Credit Suisse is de op een na grootste bank van Zwitserland. Binnen Europa zit de bank bij de 20 grootste banken. Gewone particulieren kunnen er klant zijn, maar de bank is ook een grote vermogensbeheerder, met een dienstverlening voor grote bedrijven. Credit Suisse bestaat bijna 170 jaar en is actief in 50 landen.Â
Gisteren kregen de aandelen van de bank stevige klappen. Het gaat om het grootste koersverlies ooit voor het aandeel van Credit Suisse, dat zakte op een bepaald ogenblik tot een recordlaagte van 1,56 Zwitserse frank. Daarna ging de koers opnieuw wat omhoog.Â
Aanleiding zijn verklaringen van de Saudische grootaandeelhouder van Credit Suisse dat die niet langer bereid is om extra te investeren in de Zwitserse bank. De markten waren bovendien al erg nerveus na de val van de Amerikaanse banken Silicon Valley Bank en Signature Bank eind vorige week.
Welke reputatie had de Zwitserse bank?
"Credit Suisse komt al jaren in het nieuws met kleinere en grotere schandalen", zegt Steven Rombaut die de zaak volgt voor VRT NWS. "In Frankrijk is er bijvoorbeeld een onderzoek geweest naar het witwassen van geld en belastingfraude. Vorig jaar heeft de bank nog een schikking getroffen om vervolging te voorkomen. Tegelijkertijd konden mensen met een palmares van mensenrechtenschendingen er toch klant zijn."
"De vorige topman moest ook aftreden omdat hij een aantal coronamaatregelen met de voeten had getreden. Een schoolvoorbeeld is die bank allerminst." De bank was de voorbije jaren dus al heel wat vertrouwen verloren van beleggers na schandalen en rechtszaken. Het aandeel zakte alsmaar verder weg. Maar nu lijken dus alle remmen los. Ook heel wat particuliere klanten zijn al het geld van hun rekeningen gaan halen.Â
Wat heeft de Zwitserse centrale bank gedaan?
Om de onrust tegen te gaan kondigde de Zwitserse centrale bank gisterenavond aan dat ze bereid waren om een lening te verstrekken aan Credit Suisse "als dat nodig zou zijn".Â
Niet veel later volgde een persmededeling van Credit Suisse waarin stond dat de bank op dat aanbod in zou gaan. Er wordt gesproken over "doortastende maatregelen om de liquiditeit te versterken".Â
Credit Suisse zou 51 miljard euro lenen van de centrale bank. Met dat geld zal de bank naar eigen zeggen een "strategische transformatie" ondergaan en een "eenvoudigere, meer gerichte bank" worden.
BELUISTER - "Twee keer slecht nieuws over banken in drie dagen doet beleggers wellicht sneller op de verkoopknop duwen", vertelt journalist Steven Rombaut:
Stevig verlies bij belangrijke bank Crédit Suisse: "Wijst op gebrek aan vertrouwen en dat is altijd gevaarlijk"
Is er een gevaar voor onze banken?
Na de problemen bij Amerikaanse bank Silicon Valley Bank eind vorige week, werd benadrukt dat er geen domino-effect zou zijn. Dat in tegenstelling tot de effecten van het faillissement van de Amerikaanse bank Lehman Brothers in 2008, het zogenaamde "Lehmaneffect" (dat volledig losstaat van de voorzitter van Credit Suisse, Axel Lehmann).
"In tegenstelling tot Silicon Valley, zeggen analisten wel dat als Credit Suisse zou vallen, dat er wel zo'n Lehmaneffect zou kunnen zijn", zegt Rombaut. "Maar zo ver zijn we helemaal nog niet." De vraag is nu of de lening van de Zwitserse centrale bank de gemoederen kan bedaren.
Ook monetair econoom Selien De Schryder ziet voorlopig geen grote problemen. "De kapitaal- en liquiditeitsposities zijn veel sterker dan tijdens de financiële crisis van 2008 en 2009. Ze hebben daardoor een sterkere financiële buffer."Â
Er kunnen wel problemen ontstaan als veel mensen plots hun geld van de bank gaan halen, ziet De Schryder. "Het bankensysteem is gebaseerd op het vertrouwen in het bankensysteem. Als dat vertrouwen wegvalt, kan dat schokken veroorzaken. Het is een test voor de banken, maar in principe moeten ze dit kunnen doorstaan."
Wat zijn de kapitaal- en liquiditeitsposities van een bank?
Sinds de financiële crisis in 2008 moeten banken sterkere kapitaal- en liquiditeitsbuffers aanhouden zodat ze beter bestand zijn tegen schokken.
De kapitaalpositie bepaalt hoeveel kapitaal of vermogen een bank heeft. Dat kapitaal omvat al het geld van beleggers en aandeelhouders en de winsten die de bank niet uitkeert aan aandeelhouders. Als de bank een gezonde kapitaalpositie heeft, heeft de bank een grotere financiële buffer. Daardoor kan de bank beter tegen een stootje.
De liquiditeitspositie geeft aan hoeveel geld de bank op korte termijn kan maken. Als een bank een sterkere liquiditeitspositie heeft, kan ze snel en zonder kosten betalingen uitvoeren. Dat is bijvoorbeeld belangrijk als veel klanten op hetzelfde moment hun spaargeld opvragen.
BELUISTER - "Er zijn geen aanwijzingen dat het een problematische situatie is", vertelt monetair econoom Selien De Schryder: