Volvo Cargo, Volvo Shelter, Volvo Fassi en Volvo Manumat. Het Belgische leger heeft de hele familie aan Volvo-vrachtwagens in huis, 400 in totaal. Het gaat om vrachtmodellen, modellen met een huif of kraan, en zelfs enkele depannage-trucks. In plaats van de trucks gewoon uit te faseren – vanaf dit jaar worden de nieuwe landvoertuigen geleverd – wordt het gros nu naar Oekraïne gestuurd.

De vrachtwagens doen al dienst sinds het begin van de jaren 90 (‘92-‘93). Enkele maanden geleden is daarom een grote controle- en opknap-operatie gestart. Defensie maakt zich sterk dat de 240 voertuigen die nu naar het Oekraïense leger gestuurd worden, in goede staat zijn. Ook alle handleidingen en wisselstukken die nog in stock waren, worden meegeleverd.

(Lees verder onder de foto)

Haalbaarheid

Het idee dat het Belgische leger zijn ‘oude rommel’ stuurt, wordt met klem tegengesproken. “Hier is nauw overleg over in de Ukraine Defense Contact Group (samenwerking van bijna vijftig landen, geleid door de Amerikaanse minister van ­Defensie Lloyd Austin, red.). Er wordt niets geleverd aan de Oekraïners dat ze niet zelf gevraagd hebben en nodig hebben”, zegt een hoge militair die het dossier van dichtbij gevolgd heeft. “Niet alles wat we voorstellen wordt direct aanvaard. Dat heeft meestal met timing te maken. Omdat het spullen zijn die ze op dat moment nog niet kunnen inzetten, of omdat ze er bijvoorbeeld het geschikte personeel niet voor hebben. Maar een paar weken later kan die situatie er anders uitzien.”

Minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) zegt dat elke Oekraïense vraag op haar haalbaarheid getoetst wordt, binnen Defensie en de Belgische industrie. “Ik heb woensdag op de Ukraine Defence Contact Group herhaald dat ons land alle steun levert die mogelijk is, en dat ook zal blijven doen.” Ze wijst erop dat naast de vrachtwagenlevering ook honderd Belgische instructeurs worden ingezet voor de opleiding van Oekraïense militairen.

(Lees verder onder de foto)

Vraag naar F-16’s blijft

Een groot voordeel van de Volvo’s is dat de mechaniek betrekkelijk rechttoe-rechtaan is. De Oekraïners hebben dus geen bijkomende opleidingen nodig om ermee aan de slag te gaan of zelf het onderhoud te verzekeren. De uitfasering van de kaki vrachtwagens was al langer gepland, er zijn enkele jaren geleden immers nieuwe landvoertuigen besteld. Maar de oorlog in Oekraïne zette een turbo op de plannen. “Gevolg is dat we nu even in een dip komen. De Volvo’s gaan er nu al uit, terwijl de nieuwe voertuigen pas vanaf dit jaar geleverd worden”, is te horen op de dienst Material Resources van Defensie. “Dat neemt niet weg dat we 200 procent achter deze beslissing staan. Er wordt vaak gefocust op wapenleveringen, maar ook op deze vrachtwagens zitten de Oekraïense eenheden echt te wachten. Logistiek is tijdens een conflict minstens zo belangrijk als wapens.”

Toch neemt die vraag naar extra wapens niet af. De Oekraïense president Volodimir Zelenski vraagt al een hele poos om westerse gevechtsvliegtuigen, F-16’s bijvoorbeeld. Bij zijn bezoek aan Groot-Brittannië in februari overhandigde hij parlementsvoorzitter Lindsay Hoyle een helm van een gevechtspiloot en vroeg hij de Britten om “combat aircrafts for Ukraine! Wings for freedom!”

Niet aan de orde

De Oekraïense activiste Daria Kaleniuk, die aan het hoofd staat van het door de VS en Europa gefinancierde anticorruptie-centrum in Oekraïne, is een van de belangrijkste lobbyisten voor de levering van F-16’s. “We hebben die vliegtuigen nodig om de oorlog tegen Rusland te kunnen winnen. En we zullen die winnen”, zegt ze aan De Standaard. Kaleniuk vraagt België met aandrang om de vraag mee te ondersteunen. “België zit nog niet zo ver in de omschakeling naar de F-35 als andere landen. Ik begrijp dat jullie nu geen F-16’s over hebben. Maar België kan wel een leidende rol spelen in een F-16-coalitie. Met jullie expertise kan België een hub worden voor de opleiding van Oekraïense piloten en het onderhoud van de vliegtuigen. Hoe meer landen bereid zijn om zo’n stap te zetten, hoe groter de kans dat de Verenigde Staten het licht op groen zetten voor de leveringen.”

Dedonder houdt de boot af. “Dat is voorlopig niet aan de orde voor België. Als er een F-16-coalitie komt, kan ons land bekijken of het daarin een rol kan spelen. Maar op dit moment hebben we niet de mensen of het materieel ter beschikking om een trekker in dit verhaal te zijn.”

Nederland kondigde gisteren aan tegen 2025 twee mijnenjagers naar Oekraïne te sturen en ook in ons land wordt bestudeerd wat mogelijk is zodra de nieuwe mijnenjagers er zijn. “Maar dat is niet voor de korte termijn.”