“Grootste proces ooit rond huisjesmelkerij” van start: hoe is het nu met de Appeltans-koten?

Sorry, je kan momenteel geen bericht achterlaten, omdat de inbox vol is. Probeer het later nog eens. Wie probeert contact op te nemen met het Leuvense Kotlink Studenthousing, krijgt meestal deze boodschap. Ook op het kantoor in de Standonckstraat, dat volgens de website elke werkdag geopend is, gaf afgelopen woensdag niemand thuis. Piekfijn kantoortje overigens, met aan de ruit een twintigtal aangeprezen kotgebouwen. Enkel de naam op de brievenbus - Arlimo NV - verraadt dat de eigenaars zich dinsdag voor de rechtbank moeten verantwoorden.

De beschuldigingen zijn niet min. Manu Appeltans, zijn vader Arnold en moeder Lizy Strauven riskeren tot vijf jaar cel en een gigantische boete. Ze staan terecht voor inbreuken op de Vlaamse wooncode met verzwarende omstandigheden op 24 adressen tussen 7 januari 2014 en 25 oktober 2021. Daarnaast worden ze verdacht van huisjesmelkerij in zes woningen, in de periode tussen 1 september 2014 en 14 oktober 2020.

Omvangrijk dossier

In beide gevallen worden koten verhuurd die niet aan de vereisten voldoen. Maar bij huisjesmelkerij komt daar nog bij dat er verhuurd wordt aan iemand die zich in een kwetsbare situatie bevindt, én dat de verhuurder bewust van die situatie misbruik maakt om zich te verrijken. In 2018 al bracht Het Belang van Limburg aan het licht dat Manu Appeltans z’n slechtste koten verhuurde aan vluchtelingen. Tot slot moet het drietal zich ook verantwoorden voor het deel uitmaken van een vereniging die opgericht zou zijn om wanbedrijven te plegen op personen of eigendommen. Voor die laatste beschuldiging staat ook een klusjesman terecht.

Meerdere bronnen dicht bij het onderzoek bevestigen dat het dossier tegen de familie Appeltans “bijzonder omvangrijk” is. Volgens onze informatie gaat het om meer dan 1.600 pagina’s, met vermelding van honderden gedupeerden. Er wordt dan ook gesproken over het grootste proces ooit rond huisjesmelkerij in ons land.

Bewindvoerder

Het proces komt er, ruim drie jaar nadat het viertal in december 2019 opgepakt werd in het kasteel van Schalkhoven. Moeder Lizy en de klusjesman mochten al snel beschikken, maar vader en zoon bleven vier weken in de cel. De nv Arlimo, waarin de familie het merendeel van het kotenimperium heeft ondergebracht, kreeg een bewindvoerder. Ilse Van De Mierop, die recent nog opdook in de media als advocate van de VRT in de zaak tegen Bart De Pauw, liet de meest dringende herstellingen uitvoeren. De dagelijkse opvolging kwam in handen van een koppel uit Kortessem. “De familie Appeltans woont hier vlakbij, mijn vrouw had vooraf al even voor hen gewerkt”, vertelt de man. “Ik ben nogal handig en stond daarom een tijdlang in voor de herstellingen en het onderhoud van de koten. Dat gebeurde in samenspraak met de bewindvoerder.”

Het is geen probleem van de familie Appeltans alleen. Heel het Leuvense kotenimperium is oud en versleten.

Ruim een jaar geleden gaf het koppel er echter de brui aan. “Het werd te veel”, zegt de man. “Soms werden we midden in de nacht gebeld voor een herstelling. Dat was niet vol te houden. Maar dat is geen probleem van de familie Appeltans alleen. Heel het Leuvense kotenimperium is oud en versleten. De koten zijn verdeeld onder een vijf- à zestal grote spelers. Die doen wat ze willen.”

Panden verkocht

Vervolgens namen twee pas afgestudeerde broers die taak over. Onder de naam Kotlink verhuren ze nog koten in een twintigtal panden. Het imperium van de familie Appeltans is in vergelijking met vijf jaar geleden gehalveerd. Heel wat panden werden verkocht aan andere grote spelers op de Leuvense kotenmarkt. Andere zijn nog onbewoonbaar verklaard. Van de 24 panden die in het strafdossier voorkomen, verhuurt Appeltans nog de helft via Kotlink.

In een aantal Appeltans-koten is de situatie de afgelopen jaren fel verbeterd. Zo verklaarde de stad een pand in de Van ’t Sestichstraat in 2019 nog onbewoonbaar, waarna de vluchtelingen die er woonden herhuisvest moesten worden. Na een grondige renovatie verblijven er opnieuw studenten. “Ik heb hier geen reden tot klagen”, zegt een van hen. “Ik heb een mooie kamer met sanitair. Daar betaal ik 550 euro voor, maar dat lijkt me vandaag een correcte prijs.”

Warm water

Elders blazen studenten wel de wangen bol wanneer we peilen naar hun tevredenheid over hun Appeltans-kot. “Ik bid elke dag voor tien minuten warm water”, zegt een van hen. “Als er problemen zijn, is het heel moeilijk om iemand van Kotlink te bereiken.” Een andere student: “Onze keuken trekt echt op niets. Een tijdje geleden waren er muizen. Dat werd opgelost door een soort schuurspons in de gaten te steken. Daarna hebben we er niets meer van gehoord.”

Een tijdje geleden waren er muizen. Dat werd opgelost door een soort schuurspons in de gaten te steken

Student in Appeltans-kot

Alle studenten die we spreken, weten intussen dat Kotlink synoniem is met Appeltans, maar dat was niet het geval toen ze voor het kot kozen. “Er zijn te weinig koten in Leuven, dus je moet er snel bij zijn”, zegt een student. “Ik stond aan te schuiven aan dit pand. Achter mij in de rij was er wat ophef, nadat iemand in een artikel van Het Belang van Limburg had gezien dat het een gebouw van Appeltans was. Maar dat had ik pas door toen ik al binnen was en een keuze gemaakt had.”

Gemiddeld betalen de studenten tussen de 500 en 600 euro voor hun kot. Maar vrijwel overal horen we dat er voor volgend jaar al forse prijsstijgingen aangekondigd zijn. “Mijn dochter heeft haar kot daarom al opgezegd”, zegt een moeder wier dochter in een Appeltans-kot studeert. “Er waren de voorbije jaren heel wat problemen. Vooraf had Kotlink beloofd dat het kot nog geschilderd zou worden, maar dat is nooit gebeurd. Haar koelkast had ook geen leggers, waardoor ze haar eten zo goed mogelijk moest stapelen. In het begin van het academiejaar had ze enkel heet water in de douche. Dat is na verloop van tijd wel in orde gebracht.”

Naam op contract

We leggen de klachten voor aan een van de twee broers, wanneer we uiteindelijk toch gehoor vinden bij Kotlink. “We doen ons best om alles op te lossen, maar het is soms druk”, zegt de twintiger, die de job bemachtigde nadat hij reageerde op een vacature, uitgeschreven door de bewindvoerder. “Die muizenplaag hebben we bijvoorbeeld wel nog grondig aangepakt met een externe firma, het vullen van de holtes was een tijdelijke noodoplossing.” Volgens de man is Manu Appeltans nog nauw betrokken bij de verhuur. “Ik hoor of zie hem bijna dagelijks.” Dat studenten vaak niet weten wie de eigenaar is van het pand, verbaast de twintiger. “We antwoorden altijd eerlijk op vragen daarover. Bovendien staat zijn naam soms op het contract. Niet altijd, want sommige panden vallen ook nog onder de nv Arlimo.”

We antwoorden altijd eerlijk op vragen over wie de eigenaar is van het pand

Beheerder Kotlink

Opvallend is dat geen enkel kot van Kotlink momenteel een kotlabel van KU Leuven heeft. Zelfs de pas gerenoveerde niet. “Al lang voor de invoering van het kotlabel heeft de KU Leuven de samenwerking met de familie Appeltans stopgezet”, zegt KU Leuven-woordvoerder Emmanuel Rottey. “Dat gebeurde na aanhoudende problemen met de studentvriendelijkheid en de woningkwaliteit. Sindsdien heeft de familie Appeltans geen nieuwe aanvragen meer gedaan.”

Ilse Van De Mierop, de bewindvoerder van nv Arlimo, koos ervoor om niet te reageren.