Experten waarschuwen in nieuw rapport voor “klimaat-tijdbom”: “Nú handelen voor leefbare toekomst”
Zelfs als de uitstoot van broeikasgassen de komende jaren drastisch vermindert, is het “waarschijnlijk” dat de opwarming van de aarde in de nabije toekomst boven de 1,5 graad Celsius uitkomt. Dat blijkt uit een nieuw rapport van het IPCC, het klimaatpanel van de Verenigde Naties. De klimaatwetenschappers zien tal van “uitvoerbare en effectieve” opties om de uitstoot te verlagen. “Als we nú handelen, kunnen we nog steeds een leefbare en duurzame toekomst voor iedereen veiligstellen”, zegt IPCC-voorzitter Hoesung Lee.
In het rapport beschrijven de wetenschappers hoe de klimaatverandering evolueert en wat de gevolgen ervan zijn. De grens van anderhalve graad wordt in de meeste scenario’s al tussen 2030 en 2035 bereikt. Maar als er onmiddellijk wordt ingegrepen, kan de overschrijding nog beperkt blijven, klinkt het.
Volgens de wetenschappers bedraagt de opwarming momenteel al 1,1 graden Celsius en is die zonder twijfel veroorzaakt door de mens. Het IPCC schrijft bovendien dat “elke toename van de opwarming van de aarde de gevaren zal intensiveren”. Het gaat dan onder meer om intensere hittegolven, zwaardere regenval en extreme droogte.
KIJK. “We staan op het tipje van een kantelpunt, maar het is niet te laat”, waarschuwde VN-secretaris-generaal António Guterres vorige week al
Zowat 3,3 tot 3,6 miljard mensen, voornamelijk in de armste landen, wonen momenteel al in een gebied dat zeer kwetsbaar is voor de klimaatverandering. Dat terwijl zij eigenlijk het minst hebben bijgedragen aan die opwarming.
Volgens onze weervrouw Jill Peeters gaat het veel moeite kosten om ons klimaat te redden. “We weten dit al lang, maar het blijft choquerend”, zegt ze bij HLN LIVE. “Het is een existentiële crisis die sneller gaat dan je je kan voorstellen.” Om de situatie te verbeteren is het volgens Peeters dan ook nodig om “nu meteen in gang te schieten”.
KIJK. Vorige week werden al recordtemperaturen gemeten in Spanje: op sommige plaatsen was het boven de 30 graden
Uitstoot dringend naar beneden
Volgens het rapport stevenen we nog steeds af op een opwarming van zo’n 3 graden aan het einde van deze eeuw, ten opzichte van voor de industrialisatie. Het panel ziet dan ook veel redenen om snel werk te maken van de uitstootverlaging. Als ons energiesysteem snel van fossiele brandstoffen afstapt, zal ook de luchtkwaliteit verbeteren en dat is goed voor de gezondheid van de mensen. Alleen al de economische voordelen daarvan zouden volgens het IPCC “grofweg gelijk, of mogelijk groter” zijn dan de kosten.
Er is nog een kans om een duurzame toekomst voor iedereen te garanderen, maar die slinkt zienderogen.
Om de doelstelling van 1,5 graad in leven te houden, moet de uitstoot van broeikasgassen tegen 2050 netto-nul bedragen. Dat wil zeggen dat er niet meer broeikasgassen mogen vrijkomen dan dat er kunnen worden opgeslagen of uit de atmosfeer worden weggenomen. “Er is nog een kans om een duurzame toekomst voor iedereen te garanderen, maar die slinkt zienderogen”, waarschuwen de wetenschappers.
Verschillende oplossingen zijn al voorhanden, stelt het IPCC, maar het huidige beleid hinkt achterop. Bovendien zijn ook de geldstromen niet goed afgestemd. Zo vloeit er nog altijd meer geld naar fossiele brandstofprojecten dan naar de aanpak van de klimaatverandering, klinkt het.
De wetenschappers stellen voor om de uitstoot van broeikasgassen op de volgende manieren te verlagen:
• Het energiesysteem moet klimaatneutraal worden, bijvoorbeeld door over te gaan op zonne- en windenergie, aardwarmte of waterkracht
• Ecosystemen en bossen moeten worden hersteld
• De uitstoot van het broeikasgas methaan – afkomstig uit afval, de landbouw en fossiele brandstoffen – moet worden gereduceerd. Methaan houdt op korte tijd immers heel veel warmte in de atmosfeer vast
• Mensen moeten minder zuivel en vlees consumeren
“Klimaat-tijdbom ontmantelen”
VN-secretaris-generaal António Guterres roept rijke landen op om sneller klimaatneutraal te worden, liefst al in 2040. Dat is nodig om de “klimaat-tijdbom” te ontmantelen, zei hij in een videoboodschap op de persconferentie van het IPCC. “De mensheid bevindt zich op dun ijs. En dat ijs smelt snel”, aldus de VN-baas.
Guterres benadrukte de rijke landen met hun industrialisatie in het verleden al veel meer broeikasgassen hebben uitgestoten dan arme landen. Verder zei hij dat opkomende economieën rond 2050 klimaatneutraal moeten zijn.
Ook België is “historische uitstoter”
Milieuorganisatie Greenpeace België zoomt ook in op ons land, want in juni moet België een nieuw nationaal energie- en klimaatplan indienen bij de Europese Commissie. Die onderhandelingen zitten echter al even in het slop. Vooral Vlaanderen, verantwoordelijk voor 70 procent van de Belgische uitstoot, zou zich verzetten tegen ambitieuzere doelstellingen. “Rijke landen zoals België, en regio’s zoals Vlaanderen, hebben als historische uitstoters een enorme verantwoordelijkheid”, aldus de organisatie.
Oxfam België noemt het IPCC-rapport “het rapport van de laatste kans”. Volgens Oxfam mag iedereen op aarde nog maar minder dan 2,2 ton CO2 per jaar uitstoten om de uitstoot tegen 2030 wereldwijd te halveren. Een kaap die de rijkste 1 procent in amper twaalf dagen rondt. “We hebben een snelle afbouw van fossiele brandstoffen nodig, anders wachten ons nog catastrofes.”
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
EPC-label A of B vereist om sociale woning te verhuren in Limburg
-
Update
België haalt klimaatdoelstellingen niet: Europese Commissie spoort ons land aan om “inspanningen aanzienlijk te verhogen”
De Europese Commissie vraagt België om bijkomende maatregelen te nemen om de uitstoot van broeikasgassen door het verkeer en gebouwen sterker in te perken en meer hernieuwbare energie te gebruiken. Met het huidige plan zal ons land de bindende doelstellingen niet halen. Dat staat in de aanbevelingen over het Belgische energie- en klimaatplan die de Commissie vrijdag heeft gepubliceerd. Tegen 30 juni wordt een definitief plan verwacht. -
“Wereldwijd nog nooit zoveel steenkool gestookt”
Het mondiale verbruik van steenkool bereikt met 8,53 miljard ton in 2023 een nieuwe absolute piek. De toename is volgens een rapport van het Internationaal Energieagentschap (IEA) aangedreven door een forse toename in China, India en Indonesië. -
-
Grote delen van Amerikaanse oostkust zakken "langzaam maar zeker" weg, volgens studie
-
Jobat
Hoeveel werknemers krijgen maaltijdcheques? En wie mag op een dertiende maand of smartphone van het werk rekenen?
De werkende Belg kan op steeds meer extraatjes rekenen: de voorbije vijf jaar is het gemiddeld aantal extralegale voordelen met 10 procent toegenomen. Om welke voordelen gaat het precies (en welke zijn aan een terugval bezig)? Welke rol spelen je functie, statuut, opleiding en de sector waarin je werkt? En wat met de verschillen tussen man en vrouw? Jobat.be zocht het uit. -
HLN Shop
“Gebruik er verschillende door elkaar”: podoloog geeft raad bij het kiezen van jouw perfecte wandelschoenen
Bij velen onder ons kriebelt het al om deugddoende tochten te maken in het groen. Ben je nog geen volleerd wandelfanaat, maar wil je graag de draad oppikken? Trek dan een instapmodel wandelschoenen aan je voeten. HLN Shop gaat na met welk schoeisel je als beginnend wandelaar - figuurlijk dan - over rozen loopt. -
Nederlandse onderzoekers ontdekken methode om water PFAS-vrij te maken: “Dit kan weleens een doorbraak zijn”
-
13
EU opent kantoor op Groenland omwille van schaarse grondstoffen
-
Meer microplastics op Antarctica dan tot nu toe gedacht
Er bevindt zich meer plastic op Antarctica dan tot nu toe gedacht. Een groot deel van de deeltjes is zo klein dat ze bij eerder onderzoek niet opgemerkt werden, blijkt uit een Zwitsers onderzoek. -
KIJK. Confronterende voor- en nabeelden van Spaans stuwmeer tonen hoe ernstig extreme droogte is
In Barcelona en omstreken is de noodtoestand afgekondigd. Het is extreem droog in de Spaanse regio Catalonië en het peil van de waterreservoirs staat daardoor historisch laag. Dronebeelden die recent gemaakt werden van het stuwmeer van Pantà de Sau tonen de schrijnende situatie. Een kleine drie jaar geleden werden ook al luchtbeelden gemaakt van datzelfde stuwmeer, sindsdien is het peil erg gezakt. -
Bijna alle Belgische stranden overschrijden Europese drempels: plastic zwerfvuil en bouwafval grootste vervuilers