UGent schrapt leerstoel Etienne Vermeersch: filosoof Maarten Boudry wellicht eerste en enige houder

In 2019 richtte de UGent de leerstoel Etienne Vermeersch in, amper enkele maanden na het overlijden van de invloedrijke filosoof. Om de “intellectuele nalatenschap van professor Etienne Vermeersch in ere te houden”, klonk het toen. Amper vier jaar later moeten die plannen herzien worden. De leerstoel wordt zo goed als zeker geschrapt. De beslissing moet nog langs de raad van bestuur, maar dat lijkt een formaliteit.

De reden is financieel. De UGent moet tegen 2027 op zoek naar 33 miljoen euro. 11 miljoen euro zou uit extra inkomsten komen, de rest wordt gezocht in besparingen. Het schrappen van de leerstoel zou zo’n 50.000 euro moeten opbrengen.

Voor Maarten Boudry, de eerste en wellicht enige houder van de leerstoel, verandert er weinig. “Voor mij stopte het in ieder geval. De leerstoel heeft een looptijd van vier jaar, dus in oktober moest er sowieso een vervanger komen voor mij. Maar die komt er helaas niet, dat is een beslissing van de universiteit.” Boudry geeft aan dat hij mogelijk de UGent verlaat, want tegelijk loopt ook zijn financiering als postdoctoraal onderzoeker af.

Rampjaar

Dat de prestigieus aangekondigde leerstoel Etienne Vermeersch nu al opgedoekt wordt, geeft aan hoe precair de financiële situatie van de universiteit is. Vorig jaar al moest de UGent een pijnlijk besparingsplan opstellen om het tij te keren. Maar in het economische rampjaar 2022, met een gemiddelde jaarinflatie van bijna 10 procent, zijn de personeels- en energiekosten zo snel gestegen dat er bijkomend geld gezocht moet worden.

Door te focussen op de ‘kerntaken’ wil de universiteit haar begroting op orde krijgen. De gezochte besparing is zo groot dat “ingrijpen in het personeelseffectief onvermijdelijk is”, klinkt het in een interne nota.

De UGent staat allesbehalve alleen in de financiële malaise. Eind vorig jaar raakte bijvoorbeeld bekend dat de VUB een begrotingstekort van bijna 15 miljoen euro torste. Onlangs lieten de rectoren van de UGent, KU Leuven en UAntwerpen eensluidend verstaan dat er op termijn geen andere optie is dan het inschrijvingsgeld gevoelig te verhogen.

De oorzaak is veel groter dan de economisch moeilijke jaren. De financiering vanuit de overheid hinkt steeds meer achterop, omdat werkingsmiddelen niet gefinancierd en beloofde ‘groeipaden’ niet uitgevoerd worden. Kreeg de UGent in 2008 per student ongeveer 8.000 euro toelage, dan is dat volgens de universiteit in 2023 nog maar 6.650 euro. “Men kan niet om de vaststelling heen dat die Vlaamse overheid haar decretaal vastgelegde engagementen ten aanzien van de UGent en de andere Vlaamse universiteiten en hogescholen in de voorbije jaren bij herhaling niet nagekomen is”, klinkt het in de nota.

Hoewel het besparingsplan nog niet definitief is, klinkt er intern al flink kritiek. Onder meer de geplande schrapping van de Green Office, dat instaat voor het duurzaamheidsbeleid, wordt op de korrel genomen. Critici wijzen erop dat komende vrijdag een eredoctoraat wordt uitgereikt aan Eurocommissaris Frans Timmermans, bevoegd voor de Europese Green Deal.