Direct naar artikelinhoud
InterviewMieke Hendrickx

Natuur, weinig criminaliteit en een goeie balans werk-privé: wat maakt Finland het ‘gelukkigste land ter wereld’?

Mieke Hendrickx, docente geestelijke gezondheidszorg aan de Thomas More-hogeschool.Beeld RV, AFP

Finland is volgens het World Happiness Report 2023 voor het zesde opeenvolgende jaar het land met de gelukkigste bevolking ter wereld. ‘Ook wij stellen het hier goed, dus zouden we eigenlijk wat minder moeten klagen’, vertelt Mieke Hendrickx, docente geestelijke gezondheidszorg aan de Thomas More-hogeschool.

De top 10 lijkt wel een Scandinavisch onderonsje, hoe komt dat?

“Het valt natuurlijk op dat landen waar het goed leven is, bovenaan staan. Alle staten uit de top twintig kunnen de basisbehoeften garanderen. Ik denk dan aan economische rust, goede gezondheidszorg en werkgelegenheid.”

“Net als vorige jaren scoren ook de andere Scandinavische landen weer zeer hoog, dat heeft met meerdere factoren te maken. Eén daarvan is de grote link met de natuur. Scandinaviërs komen ook vaker samen met hun familie en vrienden en het criminaliteitsniveau ligt er laag. Allemaal belangrijke factoren.”

Waarom springt Finland er jaar na jaar bovenuit?

“Meerdere elementen spelen een rol, de belangrijkste is de work-life balance. De overheid stimuleert een evenwichtige balans tussen werk en vrije tijd met familie en vrienden. Dat zorgt natuurlijk voor heel wat ‘gelukkige’ mensen. Ook andere Scandinavische landen waken over die balans, al doet Finland dat gewoon wat beter. Ik onthoud vooral dat Scandinavië wint, niet enkel Finland.”

Wel een vreemde paradox bij de gelukkige Finnen. Ze staan ook tiende op de ranglijst van landen met de meeste zelfdodingen.

“Door de economische situatie neemt de kloof tussen arm en rijk ook daar toe. Mensen die daardoor slecht in hun vel zitten, worden er nog vaker geconfronteerd met anderen die wel gelukkig zijn. Ongelukkige mensen worden nu eenmaal nog ongelukkiger wanneer ze blije mensen zien. Ook in België merk je dat, wanneer de eerste terrasjes openen door de zon, zien we een beduidende stijging in het aantal zelfdodingen, blijkt uit cijfers.”

Mieke Hendrickx, docente geestelijke gezondheidszorg aan de Thomas More-hogeschool.Beeld RV

België staat zeventiende. Mogen we daar blij mee zijn?

“Het toont toch nog maar eens aan dat het hier helemaal zo slecht niet is. We stellen het hier goed, dus zouden we eigenlijk wat minder moeten klagen. Dat neemt niet weg dat er uitdagingen zijn, zo zitten we met een grote groep jongeren die heel wat moeite ondervinden met de maatschappelijke speedboat te volgen. Geluk hangt grotendeels af van basisbehoeften en veilige sociale contacten, daar moeten we als land in blijven investeren, willen we stijgen in de ranglijst.”

Nederland staat twaalf plaatsen boven ons, heeft dat dan te maken met betere basisbehoeften?

“Deels, maar vergeet vooral het cultureel verschil tussen Belgen en Nederlanders niet. Het lijkt misschien wat stereotiep, maar we zijn en blijven binnenfretters, zeker in vergelijking met onze noorderburen. Zo lopen wij een heleboel gemeenschapszorg mis. Praten is essentieel voor geluk en Nederlanders doen dat nu eenmaal makkelijker. Ondanks de vele campagnes van de voorbije jaren moeten we mentale gezondheid nog meer uit die taboesfeer trekken.”

“Ook hulpverlening organiseren ze daar anders. Nederland heeft gespecialiseerde centra voor bijvoorbeeld psychische gezondheid of eetstoornissen, in België vind je die instellingen nauwelijks. Er zijn meer beschikbare psychologen en ook de forensische zorg staat er veel verder. Meer nog, België werd al meermaals veroordeeld voor zijn forensische zorg door het Europees Hof van de Rechten van de Mens. We kunnen dus nog wat leren van onze noorderburen.”

Ook Israël staat hoog op plaats vier, de situatie is daar toch niet zo vrolijk?

“Israëliërs leven al zo lang in een moeilijke politieke situatie dat ze er stabiliteit in vonden. Economisch doet dat land het goed, er is ook best veel werkgelegenheid door de groeiende technologische markt. Ze willen daar echt aanklampen bij het Westen, dus ook zaken als mentale gezondheidszorg zijn daar goed georganiseerd.”

Wie met vragen zit over zelfdoding, kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het gratis nummer 1813 en op de website.