Hoe kan drugsoverlast worden aangepakt? “Niet alleen repressie, anders verplaatst het probleem zich gewoon”
De drugsproblematiek op het Antwerpse De Coninckplein is na een lange tijd terug van weggeweest. Zo trekt het plein steeds meer dealers aan die er hun illegale goedje aan de man brengen. Ook gebruikers voelen zich er blijkbaar thuis. Vooral erg kwetsbare verslaafden gebruiken ter plaatse en laten hun spuiten en crackpijpen achter op straat. Volgens experts bestaat er geen wonderoplossing, maar biedt een totaalaanpak de beste resultaten. “Met alleen repressie bestaat het risico dat het probleem zich gewoon verplaatst.”
De drugsoverlast in de buurt van het De Coninckplein is niet nieuw. Bijna twee jaar geleden trokken buurtbewoners van het Sint-Jansplein, zo’n vijfhonderd meter verder, al eens aan de alarmbel wegens de vele dealers en gebruikers in hun buurt. De politie greep in met meer controles en een alcoholverbod, maar buurtbewoners waarschuwden dat de problematiek zich verplaatste. Hun bezorgdheid leek niet onterecht, want het zwaartepunt van de overlast ligt intussen op het De Coninckplein.
“Helaas bestaat er geen wonderoplossing voor drugsoverlast”, weet professor criminologie Charlotte Colman. “Er kunnen resultaten geboekt worden met een totaalaanpak. Die omvat enerzijds handhaving via arrestatie en bestraffing voor dealers die uit zijn op geldgewin. Anderzijds moet voldoende aandacht gaan naar begeleiding van personen die drugs gebruiken.”
Volgens Colman moet bij personen die drugs gebruiken eerst worden gekeken naar hoe de zorg en hun levenskwaliteit kunnen worden versterkt. “We gaan uit van drang, geen dwang. Ze hebben dus de keuze of ze de zorg aanvaarden of niet”, zegt ze.
Charlotte Colman. — © James Arthur
Gebruikersruimtes
Antwerpen is niet de enige grootstad die af te rekenen krijgt met drugsoverlast. “In Luik en Brussel heeft men soortgelijke concentraties van overlast in bepaalde wijken”, vertelt gezondheidswetenschapper Pablo Nicaise van de UCL. “Daar richtten de stadsbesturen gebruikersruimtes in waar gebruikers drugs tot zich kunnen nemen waardoor de overlast op straat beperkt blijft. Ook in het buitenland bewees deze ingreep als aanvulling op het beleid wel degelijk goede resultaten voor de leefbaarheid van bepaalde buurten”, klinkt het.
In Antwerpen toonden Vooruit en Open Vld zich eerder al voorstander van dit idee, maar voor coalitiepartner N-VA is het onbespreekbaar omdat het faciliteren van ruimtes voor drugsgebruik illegaal is in ons land. In Luik en Brussel sloten de stadsbesturen een protocol met de politie en het parket waardoor de ruimtes er worden gedoogd.
