1 Word ik echt ziek van slechte binnenlucht?

Zeker sinds de coronapandemie weten we dat virussen zoals het griepvirus, sars-CoV-2 en RSV heel wat besmettingen binnenshuis opleveren. "Maar er zijn nog potentiële ziekmakers, zoals schimmels die giftige sporen afscheiden, of stoffen in bouwmaterialen en onze huisraad", zegt Stranger. "Denk ook aan geurverfrissers of poetsproducten met ongezonde stoffen. Bij het bakken en braden zet je ook maar beter de dampkap op, want er komt heel wat fijn stof bij vrij."

"Van veel stoffen word je niet meteen ziek, maar ze geven wel irritatie aan ogen of luchtwegen", vervolgt Stranger. "Maar Sommige chemische stoffen, zoals formaldehyde, zijn wel degelijk kankerverwekkend in een hoge dosis. Andere stoffen verstoren de hormoonhuishouding en schaden zo ook de voortplanting."

In sommige rotsachtige streken – vooral in Wallonië – lekt uit de grond overigens kankerverwekkend radongas dat zich binnenshuis opstapelt. Jaarlijks geeft dat bij zo’n 470 landgenoten longkanker.

2 Moet ik de ramen dan de hele dag openzetten?

"Verlucht je woning meerdere keren per dag en zet op die momenten de verwarming af", adviseert Zorg en Gezondheid. "Heb je een ventilatiesysteem? Laat dat altijd aanstaan en laat ook verluchtingsroosters openstaan."

"Idealiter krijg je de hele dag door verse lucht binnen", voegt Stranger daar aan toe. "Een mechanisch ventilatiesysteem zorgt voor een continue aanvoer, net als een kiepraam dat de hele dag openstaat. Een ventilatiesysteem uitschakelen, is geen goed idee, omdat de huizen tegenwoordig veel beter geïsoleerd zijn en dus minder kieren bevatten dan oudere woningen."

"Naast ventileren heb je ook het verluchten. Door enkele keren per dag kortstondig enkele ramen open te zetten, daalt de concentratie van ongezonde stoffen ook aanzienlijk."

3 Maar wat met onze stookkosten? En luchtvervuiling buiten?

"Verluchten gaat het efficiëntst door twee ramen tegenover elkaar open te zetten. Zo creëer je een luchtstroom. Doe dat telkens een tiental minuten of een kwartiertje. Zo verlies je eigenlijk maar weinig warmte. De meeste warmte in je huis zit in de muren, in je huisraad."

"Mensen denken dat je ziek wordt van tocht, maar dat is niet waar. Integendeel: hij creëert gezondere verse lucht. Net in de koudere dagen is er meer griep, RSV en corona. Natuurlijk is er buiten luchtvervuiling, ook op het platteland. Woon je langs een drukke weg en wil je verluchten, kies dan voor de ramen het verst van het verkeer."

Ze wijst erop dat mechanische ventilatie filters bevat die het vuil wegfiltert voor de lucht binnenkomt. Het is wel raadzaam de filter volgens de aanwijzingen te vervangen. Een kwaliteitsvolle mobiele luchtzuiveraar neemt ook de nodige vervuiling en virussen weg.

4 Wat met drukke plaatsen zoals een concert, café of crèche?

Ouders met kinderen in de crèche weten maar al te goed hoe vaak de kroost met een virus thuiskomt. Ook in drukke cafés of evenementenlocaties zie je de – zeldzame – CO₂-meter weer de hoogte ingaan.

"In principe is op die plaatsen binnenkort de nieuwe ventilatiewet van toepassing, die een kader schept voor ventilatie en eventueel luchtzuivering", klinkt het. "Maar je kan zelf ook kritisch kijken en al te drukke plaatsen mijden op momenten met veel viruscirculatie. Crèches zouden net als scholen de luchtverversing kunnen opvolgen met een CO₂-meter. Ongezonde stoffen en virussen, het blijft een onzichtbaar gegeven."