Direct naar artikelinhoud
LiveblogOorlog in Oekraïne

Live - Oekraïne. Poetin belt met Afrikaanse leiders om banden aan te halen • Polen meldt ‘operatie tegen Russisch spionagenetwerk’

Russisch president Vladimir Poetin.Beeld via REUTERS

Lees de belangrijkste ontwikkelingen over de oorlog in Oekraïne hieronder in de liveblog. Download de app van De Morgen en krijg meteen een bericht bij belangrijk nieuws.

• Getuigenisen. ‘Mijn leven in België is oké. Maar ik denk elke dag aan de oorlog’: Oekraïense kinderen over de Russische bezetting

• Reportage. ‘Het is belangrijk dat ze allemaal thuis geraken’: in het kielzog van Oekraïners die lichamen van gesneuvelde soldaten bergen

• Interview. ‘Europa moet stoppen met zijn gemiauw dat het zo zwak is’: Europa-kenner Caroline de Gruyter

• Essay. Jonathan Holslag over de Russische oorlogseconomie: ‘In sommige sectoren is er een spectaculaire productietoename’

Live

  1. Russisch gevechtsvliegtuig stort neer voor kust Krim

    Een Russisch gevechtsvliegtuig van het type Su-27 is vanmiddag neergestort voor de kust van de Oekraïense stad Sebastopol op de Krim, die door Rusland wordt bezet. Volgens het hoofd van de lokale bezettingsmacht die door Moskou is aangesteld gaat het om een technisch falen, maar dan kon nog niet bevestigd worden.

    Volgens de lokale bezettingsmacht kon de piloot zich redden via de schietstoel. Hij werd op 200 meter voor de kust uit zee gehaald door reddingswerkers.

    Twitter bericht wordt geladen...

  2. Polen: "Operatie tegen Russisch spionagenetwerk"

    De Poolse contraspionagedienst ABW heeft melding gemaakt van een lopende operatie, gericht tegen een Russisch spionagenetwerk en uitgevoerd in coördinatie met diensten in andere landen.

    "ABW handelt als onderdeel van een onderzoek naar spionageactiviteiten die in naam van Rusland worden uitgevoerd tegen staten en instellingen van de Europese Unie", schreef Jacek Dobrzynski, woordvoerder van de Poolse speciale diensten, op X. "In de loop van de operatie heeft de ABW huiszoekingen gedaan in Warschau en Tychy, en mensen ondervraagd."

    De operatie was het resultaat van samenwerking tussen de ABW en verschillende Europese diensten, waaronder de Tsjechische autoriteiten, die in Praag woensdag een soortgelijke operatie aankondigden.

    Het doel van het netwerk waarop de operatie gericht was, was "het bereiken van de doelstellingen van het buitenlands beleid van het Kremlin, in het bijzonder om de positie van Polen op het internationale toneel te verzwakken, Oekraïne en het imago van de instellingen van de Europese Unie in diskrediet te brengen", schrijft de ABW in een persbericht.

    De doelstellingen moesten worden bereikt via een pro-Russische website "voice-of-europe.eu".

    De operatie van ABW was ook het resultaat van de aanklacht in januari tegen een Pool die verdacht wordt van spionage voor de Russische geheime diensten, voegde ABW eraan toe. "De man, die was geïnfiltreerd onder Poolse en Europese parlementariërs, voerde taken uit in opdracht van en gefinancierd door medewerkers van de Russische inlichtingendiensten", waaronder propaganda, desinformatie en politieke provocatieactiviteiten gericht op het bouwen van Russische invloedszones in Europa".

    De identiteit van de man werd niet gespecificeerd.

  3. Poetin belt met Afrikaanse leiders om banden aan te halen

    Russisch president Vladimir Poetin heeft vandaag telefonisch overlegd met zijn Zuid-Afrikaanse collega Cyril Ramaphosa. Eerder deze week telefoneerde hij al met leiders van Mali, Niger en Congo. Moskou wil de banden met Afrikaanse landen aanhalen en profileert Rusland als vriendelijk land zonder koloniaal verleden in Afrika.


    Beeld via REUTERS

    Het Kremlin zei dat Poetin met Ramaphosa heeft gesproken over de situatie in Oekraïne en samenwerking op het gebied van energie en handel. Eerder sprak Poetin de leiders van Mali en Niger over onder meer samenwerking op het gebied van veiligheid. De landen worden bestuurd door een junta. Mali is de afgelopen jaren een van de belangrijkste bondgenoten van Rusland in Afrika geworden. Het huurlingenleger van de Wagner Groep is daar ingezet om jihadistische opstandelingen te bestrijden.

    Met de leider van Congo-Brazzaville, Denis Sassou Nguesso, besprak Poetin volgens het Kremlin woensdag over het verdiepen van de politieke, economische en humanitaire relaties.

  4. Oekraïne schiet 26 Russische aanvalsdrones neer

    Oekraïense strijdkrachten hebben afgelopen nacht 26 Russische aanvalsdrones neergeschoten in het oosten en zuiden van het land, aldus een hoge legerfunctionaris.

    "De vijand lanceerde 28 Shahed-aanvalsdrones" vannacht vanuit de Russische regio Koersk en vanaf de Krim, het schiereiland dat in 2014 door Moskou werd geannexeerd. Dat heeft Mykola Olesjtsjouk, commandant van de Oekraïense luchtmacht, deze ochtend gezegd op Telegram.

    26 van deze drones werden "vernietigd" in de regio's Odessa en Zaporizja in het zuiden en in Charkiv en Dnipro in het oosten, aldus Olesjtsjouk. Hij maakt geen melding van gewonden of schade.

    Afgelopen nacht zou Moskou ook drie kruisraketten en een anti-radarraket afgevuurd hebben op Oekraïne.

  5. Buitenlandminister Oekraïne bezoekt India, sinds Koude Oorlog een bondgenoot van Rusland

    Dmytro Koeleba, de minister van Buitenlandse Zaken van Oekraïne, is aangekomen in New Dehli voor een tweedaags bezoek. India is sinds de Koude Oorlog een bondgenoot van Rusland. Oekraïne hoopt met een bezoek de banden aan te halen.

    Koeleba heeft volgens het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken een ontmoeting met zijn Indiase collega Subrahmanyam Jaishankar. Hij zal ook eer betonen aan Mahatma Gandhi.

    Dmytro Koeleba.Beeld AP

    Vorige week sprak de Indiase premier Narendra Modi met zowel de Oekraïense president Volodymyr Zelensky als de Russische premier Vladimir Poetin. India heeft kritische uitspraken over de invasie van Oekraïne door Rusland tot dusver vermeden. Wel heeft de Indiase regering benadrukt dat het land bij wil dragen aan gesprekken over vrede.

    Modi meldde eerder deze week via X dat zijn land humanitaire steun aan Oekraïne verschaft. Vlak daarvoor feliciteerde hij de Russische leider Poetin met zijn herverkiezing. 

  6. Hoofd van Russische inlichtingendienst bezoekt Pyongyang

    Het hoofd van de Russische buitenlandse inlichtingendienst SVR, Sergej Narysjkin, heeft van maandag tot woensdag een bezoek gebracht aan Noord-Korea. Dat berichtte het Noord-Koreaanse staatspersbureau KCNA donderdag.

    In de hoofdstad Pyongyang ontmoette Narysjkin de Noord-Koreaanse minister van Staatsveiligheid Ri Chang-dae. Ze hadden het over samenwerking op het vlak van veiligheid, luidt het.

    Het hoofd van de Russische buitenlandse inlichtingendienst, Sergej Narysjkin.Beeld AFP

    Nadat het Westen wegens de Russische invasie van Oekraïne sancties oplegde tegen Moskou, wendden de Russen zich tot het internationaal geïsoleerde Noord-Korea voor steun. De Russen zetten in de oorlog niet alleen artilleriemunitie, maar naar verluidt ook ballistische raketten van Noord-Koreaanse makelij in. Volgens de Zuid-Koreaanse regering heeft Pyongyang sinds juli al zowat 7.000 containers met wapens en munitie geleverd aan Moskou.

    Volgens de Verenigde Staten is Noord-Korea in ruil voor zijn militaire steun voor Rusland onder meer uit op satelliettechnologie en de modernisering van zijn militaire uitrusting die dateert uit het Sovjettijdperk.

  7. Gevlucht lid Pussy Riot bij verstek veroordeeld tot zes jaar cel in Rusland

    Rusland heeft Lucy Shtein, een lid van de activistische band Pussy Riot, bij verstek veroordeeld tot zes jaar cel voor een kritisch bericht over de oorlog in Oekraïne. Shtein reageerde op X op een video waarin Oekraïense militairen Russische krijgsgevangenen in hun benen zouden schieten: ‘Die gasten kwamen om steden van andere mensen te bombarderen en mensen te vermoorden, in reactie daarop zijn ze in hun benen geschoten.’

    Volgens de Russische rechter was dat het vergoelijken van marteling en heeft ze ‘ desinformatie’ over het Russische leger verspreid. Op het verspreiden van wat Rusland omschrijft als desinformatie over het leger staan strenge straffen.

    Shtein vluchtte samen met haar vriendin en medebandlid Maria Aljochina in maart 2022 via Wit-Rusland naar Litouwen. Op dat moment zat Shtein in huisarrest omdat ze had opgeroepen een demonstratie van oppositieleider Navalny bij te wonen. Volgens Rusland ging dat in tegen de coronamaatregelen. Inmiddels wonen Shtein en Alyokhina in IJsland. Dat land heeft ze ook het staatsburgerschap gegeven.

    Shtein reageert zelf laconiek op de straf. In een bericht op X schrijft ze dat ze met haar moeder appte over de eis van 8,5 jaar cel van de aanklager. Daarop reageerde haar moeder: ‘Waarom niet negen?’

    Joram Bolle

  8. Nieuw Europees compromis over tariefvrije import Oekraïense landbouwproducten

    De lidstaten van de Europese Unie hebben een nieuw compromis bereikt over de verlenging van de tariefvrije import van Oekraïense landbouwproducten. Dat heeft het Belgische voorzitterschap woensdag meegedeeld.

    "De EU-ambassadeurs kwamen een nieuw compromis overeen over de verlenging van de handelsmaatregelen voor Oekraïne, met een evenwichtige benadering tussen steun voor Oekraïne en de bescherming van de Europese landbouwmarkten", meldde het Belgische voorzitterschap op X.

    De Belgische diplomatie moest op zoek naar een oplossing nadat een blokkeringsminderheid onder aanvoering van Frankrijk en Polen bezwaar maakte tegen een akkoord met het Europees Parlement over de voortzetting van de tariefvrije import van Oekraïense landbouwproducten. Ze vroegen meer bescherming voor de graanmarkten, met name voor tarwe.

    Het nieuwe compromis bevat evenwel opnieuw geen automatische plafonds voor tarwe, zoals het geval is voor de tariefvrije import van gevogelte, eieren, suiker, maïs, haver, gries en honing. Eenmaal de invoer van deze producten een bepaald volume overstijgt, worden er automatisch heffingen opgelegd.

    Wel zal de algemene noodremprocedure, die het mogelijk maakt om vrijwaringsmaatregelen te nemen, sneller geactiveerd kunnen worden door een uitbreiding van de referentieperiode tot het tweede semester van 2021, dus ook de periode voor de Russische invasie van Oekraïne. In het vorige compromis werd enkel gekeken naar 2022 en 2023, toen er reeds massale invoer was.

    In Polen demonstreren boeren al weken tegen de tariefvrije import uit Oekraïne.Beeld AFP

    De tariefvrije import uit Oekraïne verstrijkt op 5 juni. De gunstmaatregel werd na de Russische invasie in februari 2022 afgesproken om het land in oorlogstijden van belangrijke inkomsten te blijven voorzien. Oekraïne kan jaarlijks voor zo'n 2,15 miljard euro aan landbouwproducten naar de EU exporteren.

    De EU wil de maatregel met een jaar verlengen, maar onder druk van de boerenprotesten wil ze een rist vrijwaringsmaatregelen inbouwen om te vermijden dat een massale import de prijzen op de Europese markten naar beneden haalt. Met dit nieuwe compromis zou Oekraïne zo'n 330 miljoen euro aan inkomsten derven.

    Intussen dringt de tijd. Het Belgische EU-voorzitterschap moet de nieuwe tekst opnieuw voorleggen aan het Europees Parlement, dat eind april zijn laatste plenaire zitting voor de Europese verkiezingen houdt. Het halfrond had zich wel al uitgesproken voor een sterkere bescherming van de tarwemarkten.

  9. Rutte vraagt Chinese president om druk te zetten op Rusland

    China moet druk zetten op Rusland om zo de oorlog in Oekraïne "in de goede richting te duwen". Dat heeft ontslagnemend Nederlands premier Mark Rutte aan de Chinese president en partijleider Xi Jinping gevraagd tijdens een ontmoeting in de Chinese hoofdstad Peking.

    Volgens Rutte heeft de Chinese regering "enorme invloed" op Rusland, zei hij in een gesprek met de media. Voor hem was in het overleg met Xi het conflict in Oekraïne een van de hoofdthema's. Hij wilde de partijleider naar eigen zeggen duidelijk maken dat een Russische overwinning de veiligheid van heel Europa bedreigt.

    China, een trouwe bondgenoot van Moskou, heeft de inval in Oekraïne niet veroordeeld. Ook omzeilen Chinese bedrijven sancties van het Westen tegen Rusland en leveren ze zogeheten 'dual use' goederen. Dat zijn goederen die geschikt zijn voor zowel civiel als militair gebruik.

    De Nederlandse premier Mark Rutte samen met de Chinese president Xi Jinping.Beeld AP

    Een ander belangrijk punt van het overleg was handel. Rutte vroeg Xi meer te doen tegen misbruik van intellectueel eigendom van ondernemingen. Verder pleitte hij voor een gelijk speelveld. Door het subsidiëren van Chinese (staats)bedrijven hebben die een voordeel op bedrijven elders.

    Er zal niet direct resultaat zijn, aldus Rutte. In dergelijke ontmoetingen worden volgens hem "geen grote stappen" gezet. Al jaren vraagt het Westen aan China om deze wijzigingen op handelsgebied, maar "het verbetert niet of heel traag", zei hij.

    Over de ruzie over de exportbeperking voor chipmachinemaker ASML wilde Rutte weinig kwijt. Xi verklaarde dat dat soort maatregelen niks opleveren en tot confrontaties kunnen leiden.

  10. 'Voor het eerst sinds 2022 vliegtuigbommen op Charkiv': minstens één dode en zestien gewonden

    Bij een nieuwe Russische luchtaanval op Charkiv, de tweede grootste stad van Oekraïne, zijn vanmiddag minstens één dode en zestien gewonden gevallen. Dat meldt de gouverneur van de gelijknamige regio op Telegram. Er zou een school en woonwijk geraakt zijn, en onder de gewonden zijn vier kinderen. Het aantal slachtoffers kan volgens de gouverneur nog verder oplopen.

    De miljoenenstad Charkiv nabij de grens met Rusland wordt de laatste weken vaker getroffen door Russische raketaanvallen. Eerder deze week werd een grote energiecentrale getroffen, waardoor honderdduizenden inwoners al dagenlang zonder stroom zitten.

    Een man kwam om het leven bij het Russische bombardement op Charkiv.Beeld REUTERS

    Bovenop raketten zou Rusland nu echter voor het eerst sinds 2022 zware vliegtuigbommen hebben ingezet om Charkiv te treffen. De bommen tot 1,5 ton werden de voorbije maanden in toenemende mate ingezet aan het front, waar ze voor immense vernietiging en veel slachtoffers zorgden. Nu zouden ze dus ook op burgerdoelen in Charkiv gebruikt zijn.

    Ook in het zuiden van Oekraïne kwamen twee burgers om het leven door Russische aanvallen. In de regio Cherson werd een vrouw geraakt door een drone. In de stad Nikopol kwam een man om bij de inslag van een raket.

    Lees ook. Ruslands nieuwste wapentuig van anderhalve ton zaait dood en vernieling op Oekraïense stellingen: ‘Dit is de pure hel’

    Ook gisteren zaten grote delen van Charkiv nog altijd zonder stroom.Beeld REUTERS
  11. Polen verdubbelt bijdrage aan Tsjechisch munitieplan

    De Poolse regering heeft beslist om zijn bijdrage aan het Tsjechische munitieplan voor Oekraïne te verdubbelen. Dat zegt minister van Buitenlandse Zaken Radoslaw Sikorski bij een bezoek aan Letland. “We hebben al een aanzienlijke bijdrage toegezegd, en in de laatste 48 uur is beslist dat die verdubbeld zal worden”, zei de minister. Om hoeveel geld het exact gaat, wilde Sikorski niet zeggen.

    De Tsjechische regering zei in februari buiten Europa 800.000 artilleriegranaten te hebben gelokaliseerd die het voor ongeveer 1,5 miljard euro zou kunnen aankopen, indien voldoende landen zouden bijdragen. Ondertussen hebben een twintigtal landen dat gedaan, waaronder België met een bedrag van 200 miljoen euro. Bedoeling is om de munitie nog dit voorjaar geleidelijk aan aan Oekraïne leveren.

    De Poolse minister van Buitenlandse Zaken Radoslaw Sikorski (l.) samen met zijn Letse collega Krisjanis Karins in Riga vanmidag.Beeld ANP / EPA
  12. Polen en Oekraïne praten over export van Oekraïens graan naar Polen

    Polen en Oekraïne zijn met elkaar in gesprek over de export van Oekraïense landbouwproducten naar Polen. Volgens de Poolse parlementariër Krzysztof Paszyk, wiens partij deel uitmaakt van de regeringscoalitie, zijn zij dicht bij een akkoord, meldt het Poolse persbureau PAP. De Poolse landbouwminister Czeslaw Siekierski spreekt tegelijkertijd van ‘moeilijke gesprekken’. Morgen spreekt hij zijn Oekraïense ambtgenoot in Warschau.

    Polen maakt zich al maanden druk over de huidige exportregels van Oekraïens graan naar de Europese Unie. Oekraïense landbouwproducten zijn sinds afgelopen zomer vrijgesteld van handelsbeperkingen die normaliter gelden voor landen buiten de EU. Poolse boeren klagen dat het goedkope Oekraïense graan voor oneerlijke concurrentie zorgt. Al maanden organiseren zij grootschalige protestacties om hun regering onder druk te zetten.

    Poolse boeren blokkeren een snelweg in het oosten van het land.Beeld ANP / EPA

    Vorige week kwamen EU-lidstaten en het Europees Parlement evenwel overeen de exportregels te verlengen. Wel werd er besloten dat voor de export van producten als eieren, suiker, maïs en haver een maximum geldt. Zodra die bereikt is, gelden er weer douanerechten. Mogelijk komt er ook zo’n maatregel voor tarwe. Volgens de voorlopige overeenkomst gelden deze regels tot juni volgend jaar.

    Polen en Oekraïne zijn in de tussentijd verdergegaan met bilaterale gesprekken over de export van landbouwproducten. Volgens parlementariër Paszyk lijken Polen en Oekraïne het de komende dagen eens te kunnen worden over de doorvoer van Oekraïens graan via Polen. Poolse boeren zeggen dat graan enkel bedoeld voor doorvoer alsnog op de Poolse markten belandt.

    Thom Canters

  13. Dode en vier gewonden bij Russische aanvallen

    In de Oekraïense oblast Cherson is zeker één dode gevallen bij nieuwe luchtaanvallen door het Russische leger. In Charkiv zijn dan weer vier gewonden gevallen, aldus de lokale autoriteiten.

    Volgens de gouverneur van Cherson is een 61-jarige vrouw om het leven gekomen in haar woning, bij een droneaanval op het dorp Mychajlivka, aan de rivier Dnjepr (Dnipro).

    De gouverneur van Charkiv had eerder gezegd dat drie mensen van 55, 56 en 64 jaar gewond waren geraakt bij nachtelijke bombardementen door Rusland. Een 62-jarige is dan weer gewond geraakt bij een droneaanval. Charkiv ligt quasi dagelijks onder Russisch vuur.

    In totaal vielen 13 Russische drones verschillende Oekraïense oblasten aan in de nacht van dinsdag op woensdag, aldus de Oekraïense luchtmacht. Tien zijn onderschept door de Oekraïense luchtafweer boven Charkiv, Soemy en Kiev.

    Een beschadigd gebouw in Charkiv na een droneaanval.Beeld REUTERS
  14. Oekraïne houdt twee vermeende FSB-spionnen aan

    De Oekraïense inlichtingendienst SBU heeft twee personen aangehouden die voor de Russische veiligheidsdienst FSB zouden werken. Dat maakt de SBU op woensdag bekend. De twee personen werden aangehouden in Kiev en Odessa.

    "De criminelen probeerden de locaties van de Oekraïense troepen te identificeren en stuurden de bezetters vervolgens de relevante coördinaten om luchtaanvallen op uit te voeren", schrijft de SBU in een persbericht.

    Een van de verdachten zou bovendien beelden gemaakt hebben van een elektriciteitscentrale. De beelden moesten Rusland helpen met het plannen van bombardementen op de Oekraïense energie-infrastructuur, stelt Oekraïne. 

    De verdachten riskeren een levenslange gevangenisstraf. 

  15. Rusland haalt 18 luchtdoelen boven Belgorod neer

    De Russische luchtverdedigingseenheden hebben volgens gouverneur Vjatsjeslav Gladkov 18 luchtdoelen neergehaald boven de zuidelijke regio Belgorod, die grenst aan Oekraïne. Op Telegram schreef Gladkov dat daarbij één persoon gewond was geraakt en dat er schade was aan huizen en auto's.

    Oekraïne voert al maanden luchtaanvallen uit op Belgorod en de twee nabijgelegen regio's Koersk en Voronezj. Bij de grootste aanval op de regio begin dit jaar kwamen ongeveer 25 mensen om het leven.

    Schade in Belgorod.Beeld Photo News
  16. NAVO bestudeert neerhalen van Russische raketten dicht bij grenzen

    De NAVO bestudeert de mogelijkheid om Russische raketten die de grenzen van de westerse defensiealliantie te dicht naderen, uit de lucht te schieten. Dat heeft de Poolse viceminister van Buitenlandse Zaken dinsdag gezegd, twee dagen na een nieuwe schending van het luchtruim van NAVO-lid Polen.

    Volgens viceminister Andrzej Szejna worden binnen de NAVO "verschillende concepten" bestudeerd. "Inclusief het neerschieten van deze raketten wanneer ze zeer dicht bij de grenzen van de NAVO zijn", zei hij op de Poolse radio.

    Een dergelijke maatregel kan alleen worden genomen met toestemming van Oekraïne, benadrukte Szejna. Er moet bovendien ook rekening gehouden worden met "internationale gevolgen".

    Tijdens raketaanvallen op Oekraïne schond Rusland zondagochtend 39 seconden lang het luchtruim van Polen. Het Poolse ministerie van Defensie benadrukte dat de luchtafweer paraat was en dat de raket zou zijn neergehaald indien gebleken zou zijn dat die op weg was naar een doelwit op Pools grondgebied.

    Warschau had eind december ook al gesignaleerd dat een Russische raket enkele minuten zijn luchtruim had doorkruist. Een jaar eerder, in december 2022, kwam een Russische kruisraket terecht in een bos in het noorden van Polen. In november van dat jaar was al een Russische raket neergevallen op een Pools dorpje nabij de grens met Oekraïne, met twee doden tot gevolg.

  17. Kopstuk Oekraïense Veiligheidsraad uit functie gezet

    De Oekraïense president heeft secretaris Oleksiy Danilov van de Nationale Veiligheids- en Defensieraad van zijn functie ontheven. Hij wordt volgens Oekraïense media vervangen door inlichtingenchef Oleksandr Lytvynenko.

    Danilov speelde jaren een sleutelrol binnen de Veiligheidsraad. Dat orgaan heeft een coördinerende rol op het gebied van veiligheid en defensie. Topfunctionarissen als de president, premier, ministers en andere belangrijke bestuurders hebben zitting in de raad.

    Het vertrek van Danilov werd bekendgemaakt in een decreet op de officiële website van president Volodymyr Zelensky. Het is onduidelijk waarom de secretaris nu weg moet. (ANP)

    Oleksiy Danilov.Beeld Future Publishing via Getty Imag
  18. Oekraïne stelt Russische spionnen die treinspoor wilden opblazen te hebben opgepakt

    De Oekraïense veiligheidsdienst SBOe heeft twee mannen opgepakt die zouden spioneren voor Rusland. De mannen worden verdacht van het voorbereiden van een aanslag op een belangrijk treinspoorlijn.

    Ze zouden een spoorlijn naar Oost-Oekraïne hebben willen opblazen die Oekraïne gebruikt voor het bevoorraden van het leger. De spionnen zouden zelfs betrapt zijn tijdens het plaatsen van explosieven op het spoor in de regio Poltava, in het midden van Oekraïne.

    Rusland heeft nog niet gereageerd. De nationaliteit van de verdachte is niet bekend, de SBOe heeft alleen gemeld dat de mannen inwoners van Kiev en Charkiv zijn.

    Dylan van Bekkum

  19. Oekraïne zegt door Rusland veroverd oorlogsschip bij de Krim te hebben vernield

    Een Oekraïense raket zou een oorlogsschip in bezit van de Russische marine hebben geraakt, vlak bij de Krim. Dat zei de woordvoerder van de Oekraïense marine Dmytro Pletentsjoek vanochtend op de Oekraïense televisie. Het gaat om een oorlogsschip dat Rusland op Oekraïne veroverde bij de annexatie van de Krim in 2014.

    De aanval valt momenteel niet onafhankelijk te verifiëren, Rusland heeft nog niet gereageerd. Het zou gaan om een schip dat tanks en andere militaire voertuigen kan vervoeren, met de naam Kostjantyn Olsjansky. Het schip is in 1985 gebouwd in het Poolse Gdansk en werd tussen 1996 en 2014 gebruikt door de Oekraïense marine. Rusland voegde het schip in 2014 toe aan zijn Zwarte Zeevloot.

    Volgens Pletentsjoek had Rusland het schip net gerenoveerd en wilde de Russische marine het schip inzetten in de invasie van Oekraïne. De aanval zou het schip dusdanig beschadigd hebben dat Rusland het niet meer kan gebruiken.

    Dylan van Bekkum

  20. Kremlin-woordvoerder: vredesbesprekingen zonder Rusland zijn gedoemd te mislukken

    Elke mondiale vredestop over Oekraïne waarbij Rusland wordt uitgesloten van deelname is “absurd” en gedoemd te mislukken. Dat heeft Kremlin-woordvoerder Dmitri Peskov gezegd in een interview dat vandaag is gepubliceerd.

    Peskov zei in het interview met Argumenty I Fakty, een Russischtalig weekblad uit Moskou, verder dat Rusland de al twee jaar durende oorlog tegen Oekraïne wel moet voortzetten, om zichzelf tegen het Westen te beschermen.

    “Kan het Oekraïense probleem worden opgelost zonder de deelname van Rusland? Het antwoord is duidelijk: dat kan niet”, zei Peskov in het interview dat afgelopen donderdag werd afgenomen, een dag voor de bloedige schietpartij in een concertzaal buiten Moskou.

    “Oekraïne is verworden tot een instrument in handen van het collectieve Westen, met wiens hulp het meer druk probeert uit te oefenen op Rusland en Rusland in bedwang probeert te houden zodat het zich niet verder kan ontwikkelen”, voegde hij eraan toe.

    De Oekraïense president Volodymyr Zelensky heeft opgeroepen tot een internationale vredestop, en Zwitserland beloofde eerder dit jaar de bijeenkomst te zullen organiseren. Een datum en precieze details zijn nog niet bekend.

    De Russische president Vladimir Poetin bestempelde het Oekraïense vredesplan, dat oproept tot de volledige terugtrekking van Russische troepen en het herstel van de grenzen van Kiev uit 1991, inclusief de Krim, eerder al als onwerkbaar.

    Redactie

  21. Vijf gewonden bij aanval op Kiev, Oekraïne vraagt meer luchtafweer

    In de Oekraïense hoofdstad Kiev zijn bij de Russische raketaanval van deze voormiddag voorlopig vijf gewonden geteld. Twee van hen werden naar het ziekenhuis gebracht, zegt burgemeester Vitali Klitsjko. Brandweer en reddingsdiensten zoeken ondertussen verder in het puin voor een gebouw van drie verdiepingen dat instortte nadat een raket waarschijnlijk uit de lucht werd geschoten.

    Oekraïense militairen onderzoeken de resten van de Russische raket.Beeld AFP

    De Oekraïense buitenlandminister Dmytro Koeleba heeft de aanval aangegrepen om opnieuw op te roepen tot meer militaire steun aan zijn land. Bij beelden van vluchtende kinderen in Kiev zegt hij dat Oekraïne onder meer behoefte heeft aan luchtafweerraketten zoals de Amerikaanse Patriots. Oekraïne vraagt daar al maanden om. “Er zijn geen wreedheden die de Russische hufters niet zouden plegen, inclusief een poging met ballistische raketten het hart van een miljoenenstad te raken”, aldus Koeleba.

    Twitter bericht wordt geladen...

    Beeld AP
  22. Explosies in Kiev, ‘hypersonische raketten’ volgens Amerikaanse ambassadeur

    In het centrum van de Oekraïense hoofdstad Kiev zijn rond 10.30 uur plaatselijke tijd (9.30 uur Belgische tijd) meerdere explosies gehoord door een nieuwe Russische raketaanval. Volgens de stadsdiensten raakte minstens één gebouw beschadigd door vallende brokstukken van een raket die voortijdig uit de lucht werd geschoten.

    Reddingswerkers in Kiev bij een gebouw dat werd geraakt bij de raketaanval.Beeld REUTERS

    Opvallend is dat het luchtalarm pas na de explosies afging. Inwoners van de hoofdstad vluchtten de schuilkelders en metrostations in om dekking te zoeken. De raketten zouden uit het zuiden zijn gekomen en van op de bezette Krim zijn gelanceerd.

    De Amerikaanse ambassadeur in Kiev, Bridget A. Brink, schrijft op X dat Rusland Kiev heeft aangevallen met hypersonische raketten. Mogelijk gaat het om de Zirkon, een van Ruslands meest moderne kruisraketten die aan negen keer de snelheid van het geluid op zijn doel kan afvliegen. “Oekraïne heeft onze hulp nodig. Er valt geen moment te verliezen”, schrijft Brink.

    De Oekraïense luchtmacht zegt dat twee ballistische raketten werden neergehaald.

    Twitter bericht wordt geladen...

    Kiev wordt net als andere grote Oekraïense steden al meerdere dagen na elkaar bestookt met grootschalige Russische raketaanvallen. De aanvallen vinden meestal 's nachts plaats. In verschillende steden, waaronder Charkiv, zitten sinds een Russische aanval met meer dan 90 raketten en 60 drones vrijdag honderdduizenden mensen al dagenlang zonder elektriciteit (zie bericht 08.55 uur).

    Brandweerlui zoeken naar overlevenden in het puin.Beeld REUTERS
    Beeld REUTERS
    Vitaly Klitsjko, burgemeester van Kiev, bij een van de getroffen gebouwen.Beeld REUTERS
    Beeld REUTERS
  23. 'Amerikaans hulppakket na Pasen op agenda'

    De voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden, Mike Johnson, zal na het paasreces een wet op tafel leggen om nieuwe militaire hulp aan Oekraïne mogelijk te maken. Dat zegt zijn Republikeinse partijgenoot en voorzitter van de commissie Buitenlandse Zaken in het Huis Michael McCaul aan CBS. 

    Volgens McCaul bevindt Johnson zich "in een zeer lastige situatie", aangezien hij bij een stemming het risico loopt dat extreemrechtse partijgenoten hem zullen proberen af te zetten als voorzitter van het Huis. Een deel van de rechtse flank van de Republikeinen is – aangevuurd door Donald Trump – tegen verdere militaire steun aan Oekraïne. Afgelopen vrijdag diende de Republikeinse hardliner Marjorie Taylor Greene al een motie in om Johnson af te zetten omdat hij de tijdelijke noodbegroting liet goedkeuren met behulp van de Democraten.

    Mike Johnson, Republikeins voorzitter van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden.Beeld Getty Images via AFP

    Momenteel is het Amerikaanse geld om Oekraïne van extra militaire middelen te voorzien op. De Senaat, waar de Democraten de meerderheid hebben, keurde in februari daarom al een nieuw pakket goed van in totaal 61 miljard dollar. Het voorstel verhuisde daarna naar het Huis, waar de Republikeinen de meerderheid hebben, maar Johnson weigert het sindsdien ter stemming voor te leggen uit vrees voor zijn positie. Het munitietekort in Oekraïne wordt ondertussen elke dag groter.

    Johnson zou nu een nieuwe versie van het voorstel voorbereiden dat hij begin april wil agenderen en waarbij het geld deels uit leningen in plaats van giften zou bestaan. Sowieso blijft het grootste deel van het geld in de Verenigde Staten, aangezien ouder militair materieel dat naar Oekraïne wordt gestuurd, in de VS vervangen wordt door nieuw materieel uit de eigen defensie-industrie.

    Het Oekraïense leger heeft vooral nood aan extra artilleriegranaten.Beeld Anadolu via Getty Images
  24. Stroomuitval in Odessa na Russische droneaanvallen, zegt Oekraïne, 200.000 mensen zonder elektriciteit in Charkiv

    In de Oekraïense havenstad Odessa is de stroom uitgevallen als gevolg van Russische droneaanvallen afgelopen nacht. Dat meldt de Oekraïense energiemaatschappij DTEK op Telegram. De aanval veroorzaakte schade aan een hoogspanningsstation. De stroomvoorziening aan kritische infrastructuur is inmiddels weer hersteld, maar om belasting van het net te voorkomen zullen inwoners van de stad de hele dag zonder stroom zitten.

    Rusland heeft het aantal aanvallen op energievoorzieningen de laatste dagen verder opgevoerd. Ruim een miljoen Oekraïeners verspreid over het land kwamen vrijdag zonder stroom te zitten, na de grootste aanval op het Oekraïense elektriciteitsnetwerk sinds het begin van de oorlog.

    De gouverneur van Charkiv, een van de provincies die vrijdag werd getroffen, meldt op Telegram dat in de gelijknamige provinciehoofdstad nog steeds 200.000 mensen zonder stroom zitten. In verschillende delen van de provincie zijn geplande stroomonderbrekingen, terwijl de schade aan het elektriciteitsnet wordt hersteld.

    Flatgebouwen in Charkiv die zonder stroom zitten.Beeld ANP / EPA
  25. Brand in Russische energiecentrale na droneaanval op Rostov

    In Rostov, in het zuidwesten van Rusland, is maandag brand uitgebroken in een van de grootste thermische energiecentrales. Twee van de eenheden werden buiten bedrijf gesteld, waardoor de energielevering kortstondig werd verstoord, zo liet de gouverneur van de regio weten.

    Bij de brand in de Novocherkassk-energiecentrale in Rostov vielen geen slachtoffers. De autoriteiten onderzoeken de oorzaak van de brand, zei gouverneur Vasily Golubev in de berichtenapp Telegram.

    Eerder maakte het Russische ministerie van Defensie bekend dat het luchtverdedigingssysteem elf drones had vernietigd die 's nachts boven Rostov waren gelanceerd door Oekraïne. Over mogelijke schade werd echter niets vermeld.

    Nieuwszender Baza Telegram zei dat de brand in de fabriek was veroorzaakt door Oekraïense drones, maar Reuters kon die informatie niet onafhankelijk verifiëren. Oekraïne gaf geen commentaar op de aanslagen.

    Twitter bericht wordt geladen...

  26. Kiev zegt twee Russische schepen te hebben getroffen op de Krim

    Het Oekraïense leger heeft naar eigen zeggen twee Russische schepen getroffen bij een aanval op de havenstad Sebastopol, op de door Rusland illegaal geannexeerde Krim.

    "De Oekraïense strijdkrachten slaagden erin de amfibische schepen Yamal en Azov te raken, evenals een communicatiecentrum en andere infrastructuur van de Russische Zwarte Zeevloot", zo meldde het communicatiecentrum van de Oekraïense strijdkrachten.

    Eerder in de nacht berichtten de Russen zelf ook al over Oekraïense aanvallen op het door hen bezette schiereiland Krim. Naar verluidt werden tien raketten onderschept, maar bij de aanvallen op Sebastopol zou ook een dode gevallen zijn en raakten vier mensen gewond. De Krimbrug werd meermaals afgesloten voor alle verkeer.

    Twitter bericht wordt geladen...

  27. Pools luchtruim geschonden bij Russische aanvallen op Oekraïne

    Rusland heeft tijdens de raketaanvallen op Oekraïne zondagochtend kortstondig het luchtruim geschonden van NAVO-lid Polen. De Poolse legertop maakte melding van een schending om 4.23 uur door een kruisraket die de voorbije nacht werd gelanceerd door een Russisch langeafstandsvliegtuig.

    Het object drong het Poolse luchtruim binnen in de buurt van de stad Oserdów en bleef daar 39 seconden. Het doelwit van de aanvallen waren steden in het westen van Oekraïne.

    Volgens Warschau werd het object de hele tijd geobserveerd en zijn alle noodzakelijke procedures in gang gezet om de veiligheid van het Poolse luchtruim te waarborgen. Zo werden onder andere de Poolse en geallieerde luchtmachten geactiveerd.

    De Polen hebben Moskou inmiddels om uitleg gevraagd over de schending van het luchtruim. "Maar bovenal roepen we de Russische federatie op om de terroristische luchtaanvallen op het Oekraïense volk en grondgebied te stoppen, een einde te maken aan de oorlog en zich te bekommeren om de problemen in eigen land", verklaarde het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken zondag.

    De Russische ambassadeur zal ook op het matje geroepen worden en uitleg moeten verschaffen, zo berichtte het Poolse persagentschap PAP onder aanhaling van vicebuitenlandminister Andrzej Szejna.

    Eind december kwam het volgens het Poolse leger ook al eens tot een schending van het Poolse luchtruim door een Russische raket. Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Warschau ontbood daarop de zaakgelastigde van de Russische ambassade en overhandigde hem een protestnota. In het schrijven werd er bij Rusland op aangedrongen om "de schending van het luchtruim uit te leggen en dergelijke activiteiten onmiddellijk te staken".

  28. Oekraïne: Russische luchtaanval op Kiev

    Rusland heeft zondagochtend een luchtaanval uitgevoerd op de Oekraïense hoofdstad Kiev. De luchtafweer wordt ingezet om de aanval af te slaan. Dat hebben Oekraïense functionarissen gezegd.

    Burgemeester Vitali Klitschko verklaarde op de berichtendienst Telegram dat er explosies waren, nadat het militaire bestuur van de regio eerder had gemeld dat luchtverdedigingssystemen werden ingezet om de aanval af te weren.

    Er is nog geen informatie over eventuele slachtoffers of materiële schade.

    Getuigen van persbureau Reuters hoorden verschillende explosies en zagen dat sommige objecten werden neergehaald.

  29. Rusland zegt tien raketten boven de Krim te hebben neergehaald

    Rusland meldt dat het zaterdagavond tien Oekraïense raketten heeft neergehaald. Die zouden gericht zijn op de stad Sebastopol op de Krim. De door Rusland geïnstalleerde gouverneur zegt dat er hierbij een dode is gevallen. Er is ook sprake van vier gewonden, onder wie een kind.

    Boven de Russische grensregio Belgorod zou de luchtafweer 19 raketten uit de lucht hebben geschoten, aldus het Russische ministerie van Defensie. Volgens de gouverneur van die regio zouden daarbij twee mensen gewond zijn geraakt.

  30. Oekraïne: 'Russen zitten zelf achter aanslag bij Moskou'

    Volgens Oekraïne zitten de Russen zelf achter de aanslag op een muziekcomplex bij Moskou, waarbij zeker veertig doden vielen. Russische geheime diensten zouden de schietpartij hebben gepland om de oorlog tegen Oekraïne op te kunnen voeren, luidt de beschuldiging uit Kyiv.

    De belangrijkste inlichtingendienst van het Oekraïense ministerie van Defensie noemt de terreuraanval "een geplande en opzettelijke provocatie door de Russische speciale diensten" op bevel van de Russische president Vladimir Poetin. De Russen zouden daarmee de oorlog met Oekraïne verder willen uitbreiden.

  31. Brand in Russische olieraffinaderij na droneaanval, dode bij droneaanval in Belgorod

    In een olieraffinaderij in de Russische regio Samara is zaterdag brand uitgebroken na een droneaanval. Dat meldt de regionale gouverneur Dmitri Azarov in een persbericht op berichtendienst Telegram. Bij een droneaanval in Belgorod vielen dan weer een dode en twee gewonden, meldt gouverneur Vjatsjeslav Gladkov.

    "Deze nacht werden verschillende droneaanvallen tegen de regionale olieraffinaderijen uitgevoerd", aldus Azarov. Een van de aanvallen veroorzaakte "een brand in de Koejbysjev-olieraffinaderij". Daarbij vielen geen slachtoffers.

    De raffinaderij van de Russische oliegigant Rosneft is een van de belangrijkste in de regio Samara, met een capaciteit van 7 miljoen ton olie per jaar, is te lezen op de officiële website.

    Een droneaanval tegen een andere raffinaderij in de regio, die van Novokoejbysjevsk, "werd teruggeduwd zonder schade aan te brengen aan de technologische apparatuur", aldus Azarov nog. "We zien dat de vijand die nederlagen lijdt op het slagveld al het mogelijke doet om ons uithoudingsvermogen en onze eenheid te ondermijnen."

    Het Russische ministerie van Defensie meldt in een persbericht dan weer "twaalf Oekraïense drones" te hebben geneutraliseerd: vijf boven Briansk, vijf boven Belgorod, één boven Voronej en een boven Saratov.

    Volgens de lokale gouverneur zijn bij een droneaanval in Belgorod, aan de grens met Oekraïne, ook een dode en twee gewonden te betreuren. "Het is een moeilijke ochtend", aldus Gladkov, die het heeft over twee droneaanvallen in zijn regio. "Een burger werd gedood, twee anderen raakten gewond" bij een van de aanvallen. Verschillende residentiële gebouwen raakten ook beschadigd.

  32. Witte Huis veroordeelt 'grootste reeks Russische aanvallen' op Oekraïne

    Het Witte Huis heeft de Russische aanvallen veroordeeld van donderdagnacht op Oekraïne waarbij 90 raketten en 60 drones werden gelanceerd. "Dit is de grootste reeks Russische aanvallen op het Oekraïense energienetwerk sinds het begin van de oorlog in februari 2022", zei Adrienne Watson, woordvoerster van de nationale veiligheidsraad.

    "Wij veroordelen de brute Russische aanvallen van vannacht op Oekraïense steden en civiele infrastructuur", zegt Watson. Bij de aanval kwamen vijf mensen om het leven en werden tientallen installaties beschadigd, aldus de Oekraïense autoriteiten.

    De schade aan de Oekraïense elektriciteitsinfrastructuur is groot (op de foto: Charkiv).Beeld ANP / EPA

    Daarom roept het Witte Huis de Republikeinen op om hun "onvergeeflijke" blokkade van de Amerikaanse militaire hulp aan Oekraïne stop te zetten. "Het is essentieel dat we Oekraïne voorzien van extra luchtafweersystemen, zodat het land zich zo snel mogelijk kan verdedigen tegen deze aanvallen", vult Watson aan.

    In totaal wordt er zestig miljard dollar aan steun voor Oekraïne al maanden geblokkeerd door de Republikeinen. Zij weigeren het ook in overweging te nemen. "De Republikeinen moeten in het Huis van Afgevaardigden het aanvullende budget voor nationale veiligheid goedkeuren, zodat we Oekraïne van deze essentiële apparatuur kunnen voorzien", aldus nog Watson.

    Ook gewone huizen van burgers werden getroffen bij de grootschalige Russische raket- en droneaanval van vannacht, zoals hier in Zaporizja.Beeld AFP
  33. Russische olieraffinage op laagste peil in tien maanden na droneaanvallen

    De gemiddelde dagelijkse raffinage van Russische olie is naar het laagste niveau gezakt in tien maanden tijd, een gevolg van de aanvallen met Oekraïense drones op Russische installaties.

    Tussen 14 en 20 maart werden dagelijks gemiddeld 5,03 miljoen vaten olie geraffineerd, aldus bronnen aan het financiële persbureau Bloomberg. Dat is 400.000 vaten olie minder dan gemiddeld tijdens de eerste helft van de maand.

    Met droneaanvallen op Russische installaties wil Kiev de bevoorrading naar het front verstoren en maken dat minder olieroebels naar de Russische staatskas stromen.

    Dit jaar zijn dertien raffinaderijen en twee kleinere sites in Rusland met drones aangevallen, waardoor er volgens analisten tussen de 480.000 à 900.000 olievaten aan capaciteit zou zijn weggevallen.

    Een Russische olieraffinaderij in de stad Omsk in Siberië.Beeld REUTERS
  34. Oekraïne ziet Russische raffinaderijen als legitiem doelwit

    Russische olieraffinaderijen zijn een legitiem doelwit, vindt Oekraïne. Dat zegt vicepremier Olha Stefanisjyna in reactie op een verhaal in de Financial Times, waarin Amerikaanse inlichtingenbronnen zeggen dat de VS Oekraïne hebben gemaand met de aanvallen te stoppen.

    De VS vrezen voor een verdere stijging van de olieprijs door de aanhoudende Oekraïense aanvallen en voor vergelding van Russen op fossiele voorzieningen die belangrijk zijn voor het Westen. Mogelijk stelt Rusland een oliepijpleiding die Kazachse olie via Rusland naar het Westen vervoert buiten werking, denken de VS. Stefanisjyna zegt begrip te hebben voor de Amerikaanse bezwaren, maar ‘tegelijkertijd vechten we met de mogelijkheden, middelen en manieren die tot onze beschikking staan’.

    Oekraïne heeft de laatste tijd zijn aanvallen op Russische olieraffinaderijen flink opgevoerd. Die worden bestookt met langeafstandsdrones, die doelen tot wel 1.000 kilometer van de grens kunnen raken. Die raffinaderijen moeten soms uren buiten werking worden gesteld na een aanval.

    De toename van dit type aanvallen heeft ook te maken met de gebrekkige westerse steun, waardoor Oekraïne een tekort aan conventionele munitie heeft. In de VS is een steunpakket ter waarde van tientallen miljarden nog altijd niet aangenomen vanwege onenigheid tussen Democraten en Republikeinen.

    Lees ook. Oekraïne raakt Rusland in hart van economie: ‘Dit kan bijdragen tot de uitputting van het Russische leger’

    Joram Bolle