Direct naar artikelinhoud
AchtergrondCd&v-congres

Leentjebuur bij BBB, afzetten tegen antiwoke van N-VA: zo wil Mahdi van cd&v de échte gemeenschapspartij maken

Tijdens de nieuwjaarsreceptie van cd&v, eerder dit jaar in Tour & Taxis, ging het er stevig aan toe.Beeld Wouter Van Vooren

De Nederlandse verkiezingen hebben cd&v verlost van elke twijfel: de partij zit in de uitgelezen positie om de ‘verlatenen’ op het platteland en in de stad aan zich te binden. Een nationaal congres moet dat beeld in de verf zetten.

De Vlaamse christendemocraten stomen zich klaar voor het verkiezingsjaar 2024. In de aanloop naar een groot kiescongres, begin 2024, zet de partij van Sammy Mahdi alvast inhoudelijk de bakens uit. En dat doet ze niet toevallig via een ideologisch ‘Gemeenschapscongres’, komende zaterdag in Flanders Expo. Honderden cd&v-leden zullen zich daar uitspreken over 150 stellingen waarmee de partij straks naar de kiezer trekt.

Terwijl N-VA zich volop profileert tegen de wokebeweging onder het motto ‘dat niets nog mag’, werpt cd&v zich op het broeiende plattelandssentiment. “De breuklijn tussen stad en platteland krijgt tegenwoordig veel aandacht, maar ze gaat nog veel dieper dan dat. Het gaat om de anywheres versus de somewheres, een breuklijn waar we ons als partij absoluut op willen enten”, verduidelijkt Mahdi.

De tweedeling werd enkele jaren geleden gelanceerd door de Britse auteur David Goodhart om de uitslag van het brexitreferendum te verklaren. Volgens hem liep er een diepe breuklijn door de westerse samenleving. Enerzijds heb je de anywheres, een kosmopolitische elite die mobiel en flexibel is, en zowat overal kan gedijen. Anderzijds zijn er de somewheres, die veel gehechter zijn aan hun woonplaats.

“Zij hebben het gevoel dat de bus, de bankautomaat en de bakker uit de buurt verdwijnen. Dat de anywheres in Brussel alles bepalen, terwijl zij niet met de problemen geconfronteerd worden”, zegt Mahdi. Cd&v trekt de kaart van die somewheres.

De BBB achterna

Dat dit sentiment ook onder een deel van de stedelijke bevolking leeft, bewijst een politieke kaart van Berlijn. Bij de jongste verkiezingen kleurde de stadskern er groen, terwijl de rand in handen van de christendemocratische CDU viel. “Ook in Belgische steden zie je hoe andere partijen focussen op megalomane projecten in het centrum, terwijl de wijken errond niet eens deftige voetpaden hebben”, aldus Mahdi. “Hierdoor raken ouderen geïsoleerd.”

Dat cd&v op haar congres voor lokale gezondheidszorg, buurtwinkels en niet-digitale basisdiensten pleit, zal niemand verwonderen. De partij trekt al langer de kaart van het oudere en landelijke publiek. Vandaar haar forse houding rond het stikstofdossier en haar kritiek op de ‘oneerlijke' verdeling van lokale middelen via het gemeentefonds – waarbij de steden zouden worden bevoordeeld. Maar als de partij íéts uit de overwinning van de BoerBurgerBeweging (BBB) in Nederland heeft geleerd, zegt Mahdi, dan is het wel dat ze die ideologische lijn consequent moet doortrekken.

Achter dit discours schuilt de overtuiging dat N-VA kwetsbaar is. De Vlaams-nationalisten leken jarenlang een claim te hebben gelegd op het thema gemeenschapsvorming. Maar met hun starre houding tegenover de boeren hebben ze zich volgens cd&v verwijderd van de landelijke bevolking. Reken daarbij ook ‘de aanvallen op het middenveld’ en de neiging om naar verplichte gemeentefusies te gaan. “N-VA bepleit een gedwongen gemeenschapsvorming die van bovenaf wordt opgelegd, wij verdedigen de authentieke gemeenschap.”

Niet blind staren

Ook in het wokedebat nemen de christendemocraten afstand van N-VA, dat de tegenstellingen in de maatschappij te fors zou aandikken. “Als de politiek al gaat bepalen welke kunst ergens mag hangen, dan zijn we niet ver meer verwijderd van de situatie waarin Bart De Wever in elke living in Vlaanderen gaat controleren of de kunst aan de muur wel oké is”, zegt Robrecht Bothuyne, covoorzitter van het cd&v-congres, scherp.

Toch staart cd&v zich maar beter niet al te blind op haar Vlaamse coalitiepartner. De vorige verkiezingen in 2019 hebben namelijk aangetoond dat er nog een andere partij is die teert op het wantrouwen tegenover ‘Brussel’ en ‘de politiek’: Vlaams Belang. Vanuit de oppositie kan zij die claim wellicht makkelijker waarmaken dan een partij die zelf al decennialang aan de knoppen zit.

De meest opvallende voorstellen op het cd&v-congres

• De verschillende verlofstelsels voor ouders, zoals tijdskrediet en ouderschapsverlof, worden samengesmolten tot één helder systeem. Daarbij wordt het aantal verlofdagen niet langer vastgeklikt per ouder, maar per kind. Ook groot-, pleeg- en stiefouders kunnen deze dagen opnemen. De vergoedingen worden opgetrokken.

• Er wordt een ‘vrijwilligersleger’ opgericht om andere hulpdiensten te ontlasten. Deze vrijwilligers werken lokaal en kunnen opgeroepen worden bij evenementen of rampen.

• Alle nieuwkomers in Vlaanderen moeten verplicht een cursus Nederlands volgen, ook EU-burgers. Er wordt een ceremoniële plechtigheid gekoppeld aan het verwerven van de nationaliteit.

• Op het platteland worden ‘buurtpunten’ opgericht waar mensen gratis toegang krijgen tot internet, cash geld en een niet-digitaal aanspreekpunt voor bankverrichtingen, telecom en post.

• Discriminatie op basis van leeftijd is ontoelaatbaar. Dit geldt ook voor de verplichte pensionering van ambtenaren en de leeftijdslimieten voor wie vrijwilligerswerk wil doen.

• Mobiele zorgteams moeten de gaten in de gezondheidszorg opvullen. Gedaan met een half uur rijden tot aan de eerstvolgende huisartsenwachtpost. Ook apotheken moeten een grotere rol opnemen in de gezondheidszorg.