Direct naar artikelinhoud
OverzichtTrump

De belangrijkste zaken tegen Trump: zwijggeld voor pornoster, ‘vinden’ van stemmen en bestorming Capitool

Donald Trump op een worstelcompetitie in Oklahoma, eerder deze maand.Beeld via REUTERS

Al dagen hangt er een arrestatiebevel tegen Donald Trump in de lucht – vanwege het betalen van zwijggeld aan een pornoactrice. Of dat bevel er ook echt komt is niet zeker, maar er zijn talloze procedures waarin de oud-president vervolging riskeert. Wat zijn de belangrijkste juridische zaken tegen Trump?

Presidenten van de Verenigde Staten spelen graag een rondje golf. Tijdens hun presidentschap, maar zeker daarna. Donald Trump al helemaal. Terwijl hem een aanklacht boven het hoofd hangt vanwege het betalen van zwijggeld aan een pornoactrice waarmee hij het bed deelde, scheurt de oud-president vrolijk rond in zijn golfkarretje over zijn luxueuze resort Mar-a-Lago in Florida, aldus The New York Times.

Toch is de kans aanwezig dat Trump de komende jaren vaker op het tapijt van een rechtszaal staat dan op het gras van een fairway. De zwijggeldzaak is maar een fractie van een lange lijst met juridische procedures. Dit zijn de belangrijkste zaken waar Trump mee te dealen heeft op een rij.

1. Zwijggeld aan Stormy Daniels

In de aanloop naar de presidentsverkiezingen had Trump naar verluidt nog een potentiële pr-hobbel te klaren. In 2006 deelde hij het bed met pornoactrice Stormy Daniels, en dat mocht niet naar buiten komen. Een dergelijke onthulling zou de conservatieve Republikeinse achterban van Trump kunnen vervreemden.

Daarom betaalde Trumps advocaat Michael Cohen 130.000 dollar aan Daniels, die een zwijgcontract moest ondertekenen. Aangezien de uitgave in het kader van Trumps campagne zou zijn gedaan, had dat bedrag opgegeven moeten worden. Dat is niet gebeurd. Mogelijk is het daarom een overtreding van de regels rondom campagnefinanciering. Trump wordt mogelijk ook verweten dat hij met zijn boekhouding heeft gefraudeerd door het zwijggeld op te voeren als advocatenkosten.

Het onderzoek naar de zaak is al een tijdje gaande. Cohen is er zelfs al voor veroordeeld. De advocaat heeft bovendien getuigd tegen Trump en gezegd dat de opdracht van Trump afkomstig was.

De politie van New York (hier bij een gerechtsgebouw op Manhattan) houdt rekening met mogelijke onrust als het daadwerkelijk komt tot een arrestatiebevel voor Donald Trump.Beeld AP

Trump beweert om politieke redenen dat zijn eigen arrestatie nabij is, maar een bevel daartoe is nog niet uitgevaardigd. Als het tot een zaak komt, riskeert Trump een gevangenisstraf van maximaal vier jaar. Sowieso zou zo'n zaak historisch zijn, onafhankelijk van de uitkomst. Er is nooit eerder een strafzaak gevoerd tegen een voormalige, of zittende, Amerikaanse president.

2. Stemmen ‘vinden’ in Georgia

Dat Donald Trump niet van verliezen houdt, is bekend. Zelfs na het tellen van de stemmen van de presidentsverkiezingen van 2020, wilde hij zich niet neerleggen bij de winst van zijn opponent Joe Biden. Een sleutelstaat in de verkiezingen was Georgia. Het verschil tussen Biden en Trump was er miniem: Biden had in Georgia een voorsprong van 11.779 stemmen.

In een telefoongesprek op 2 januari 2021 vroeg Trump aan Brad Raffensperger, de hoogste ambtenaar van Georgia, of hij 11.880 stemmen kon ‘vinden’. Het is met name dit gesprek dat centraal staat in een strafrechtelijk onderzoek, naast pogingen om de uitslag te beïnvloeden in de weken voorafgaand aan dat telefoontje.

Er is een zogeheten grand jury bijeengekomen om getuigen te horen en een advies te geven over Trumps vervolging. Een grand jury bepaalt of er genoeg bewijs is om een zaak te starten. Het advies is overgedragen aan de aanklager in Georgia. Wat er exact in staat is nog niet bekend. Het onderzoek betreft niet alleen Trump, maar ook adviseurs en andere leden van zijn team.

Onduidelijk is of Trump iets ten laste wordt gelegd en zo ja wat. De aanklager van Fulton County in Georgia hintte op een aanklacht voor afpersing en samenzwering.

3. De Capitoolbestorming

De grootste zaak die loopt tegen Trump betreft zijn rol in de bestorming van het Capitool op 6 januari 2021. Honderden aanhangers van Trump drongen die dag het Capitool in Washington binnen in een poging het Congres te beletten de uitslag van de presidentsverkiezingen te accepteren. De hamvraag is of ze dit deden omdat ze daartoe werden aangezet door Donald Trump.

Voorafgaand aan de bestorming gaf Trump een toespraak waarin hij onder meer zei: “We fight like hell. En als je dat niet doet, zul je je land kwijtraken.” Trumps verweer is dat hij dat vechten in overdrachtelijke zin bedoelde. In zijn speech zei Trump immers ook: “Ik weet dat iedereen hier zo meteen richting het Capitool marcheert om vreedzaam en patriottisch zijn stem te laten horen.”

Een parlementaire onderzoekscommissie concludeerde na maanden van onderzoek naar de gebeurtenissen van 6 januari 2021 dat Trump moet worden vervolgd voor vier strafbare feiten: het verstoren van het democratisch proces; het aanzetten of ondersteunen van een opstand; samenzwering tegen de VS; samenzwering om onwaarheden te verspreiden. Het is aan het ministerie van Justitie om daar ook echt iets mee te doen.

Trump ontkent de beschuldigingen en beroept zich op zijn immuniteit als president. Een president kan niet vervolgd worden voor acties die hij uitvoerde in zijn hoedanigheid als president. Volgens het ministerie van Justitie gaf hij zijn speech echter niet in het kader van zijn presidentschap.

De kans is ook aanwezig dat Trump zich in een civiele procedure moet verantwoorden voor de gebeurtenissen van 6 januari 2021. Enkele agenten en Congresleden willen Trump aanklagen voor geleden schade tijdens de bestorming. Een rechter besloot eerder al dat Trump niet per se immuun is in zo’n zaak, en ook het ministerie van Justitie staat op dat standpunt. Maar voor een veroordeling moet vast komen te staan dat Trump bewust opriep tot onmiddellijke geweldpleging.

4. Geheime documenten

Trumps Mar-a-Lago doet of deed dienst als golfresort, als locatie voor de ontvangst van hoogwaardigheidsbekleders, als buitenverblijf, als feestcentrum, én als veredelde presidentiële archiefkast – op het landgoed zijn duizenden documenten aangetroffen uit Trumps tijd als president. Rond de driehonderd van die documenten zijn topgeheim, geheim of vertrouwelijk.

De National Archives trokken aan de bel toen ze erachter kwamen dat er documenten misten. Daarop stuurde Trumps team vijftien dozen met documenten terug. De FBI vond bij een huiszoeking in Mar-a-Lago nog eens 33 dozen. Er loopt een onderzoek naar de vraag waarom Trump ze niet heeft teruggeven. Zijn verweer is dat hij de documenten van hun vertrouwelijke status heeft ontdaan toen hij president was.

De Amerikaanse minister van Justitie Merrick Garland heeft een speciale aanklager aangesteld om de zaak te beoordelen. Ook bij de huidige president Biden zijn geheime documenten aangetroffen, al is de hoeveelheid veel lager. Een cruciaal verschil is bovendien dat Biden meewerkt met de autoriteiten. Het lijkt erop dat Trump juist wilde voorkomen dat hij de documenten terug moest geven, waardoor hem mogelijk belemmering van de rechtsgang ten laste wordt gelegd. Of het in dit dossier tot een vervolging komt van Trump is eveneens nog onduidelijk.