Zij willen de Franse economie op de knieën dwingen

Een flink stuk brie, een flesje azijn en fysiologische zoutoplossing: Serge Bodrero (60) is goed voorbereid. De Franse economie “op de knieën dwingen”, zoals zijn vakbond CGT beoogt, gaat niet zonder stevig eten en bescherming tegen traangas. “Normaal gesproken waarschuwen de ordediensten ons drie keer voordat ze het waterkanon of traangas inzetten. Gisteren kregen we in één keer de volle laag.”

Drie agenten van de oproerpolitie raakten dinsdag gewond bij confrontaties met demonstranten voor het oliedepot van Fos-sur-Mer, om de hoek van Marseille in Zuid-Frankrijk. De aanhoudende stakingen bij raffinaderijen en brandstofdepots uit protest tegen de pensioenhervorming laten zich in deze regio sterk voelen: de helft van de tankstations kampte begin deze week met tekorten.

Met een beroep op de openbare orde en veiligheid werd een deel van het personeel dinsdag gedwongen het werk weer op te pakken. Tot woede van de vakbond: honderden leden verzamelden zich voor het depot om met hulp van brandende pallets de toegang te blokkeren. De politie reageerde met traangas, demonstranten gooiden met stenen. Regionaal vakbondsleider Olivier Mateu liet er voor de camera’s van Franse media geen twijfel over bestaan: “De openbare orde, dat zijn wij!”

Negende actiedag

Sinds de regering vorige week donderdag besloot de omstreden pensioenhervorming door te voeren zonder stemming in het parlement vinden in heel Frankrijk onophoudelijk verzetsacties plaats: spontane demonstraties, wegblokkades, stilgelegde raffinaderijen, aanhoudende stakingen bij onder meer het treinpersoneel en de vuilnisophaaldiensten. Alleen al in Parijs zijn sindsdien bijna 800 mensen aangehouden.

Boven op de onvrede over de verhoging van de pensioenleeftijd van 62 naar 64 jaar komt nu de woede over de manier waarop de pensioenhervorming wordt doorgedrukt.

Donderdag vindt opnieuw een landelijke stakingsdag plaats, de negende actiedag sinds januari. In het openbaar vervoer, het onderwijs en bij de vuilnisdiensten zal opnieuw worden gestaakt, in de energiesector dreigt de radicale vakbond CGT met gerichte afsluiting van elektriciteit bij “zij die ons regeren” en “voorstanders” van de hervorming.

Verwacht wordt dat zowat 600.000 tot 800.000 demonstranten de straat op zullen gaan. Minder dan de historische opkomst van ruim 1 miljoen Fransen bij de eerste protestdagen dit jaar, maar nog altijd aanzienlijk en in een context die meer en meer verhit raakt. In heel Frankrijk zijn 12.000 leden van de ordediensten in paraatheid gebracht, waarvan 5.000 in Parijs. Een recordaantal sinds het begin van het pensioenprotest, volgens minister van Binnenlandse Zaken Gérald Darmanin.

Schijnbewegingen

Ondanks de confrontaties een dag eerder is woensdagochtend opnieuw een zee aan rode vakbondshesjes toegestroomd voor de ingang naar het depot in Fos-sur-Mer. Zo’n 100 meter verderop staan de ordediensten opgesteld, dit keer met versterking. Tientallen politiebusjes en twee vrachtwagens met waterkanon moeten verzekeren dat hier het werk kan worden voortgezet.

Over negen dagen gaat vakbondslid Bodrero met pensioen. Maar hij is geenszins van plan zijn verzet te staken. “Sommige mensen werken voor hun plezier, wij werken om ons gezin te voeden. We zijn niet bereid tot onze sterfdag door te werken.” Toegegeven, zegt Bodrero, “ik ben Marseillais, ik stel het graag ietwat overdreven voor. Maar wist je dat van de slechtst betaalde groep werkenden een kwart sterft nog voor ze met pensioen zijn? We moeten de volgende generatie niet met meer ellende opzadelen.”

Achter hem volgen de schijnbewegingen elkaar langzaam maar zeker op: de geparkeerde bestelbusjes die uit de menigte vertrekken, “op zoek naar materiaal”, volgens een glimlachende chauffeur. Een truck met open laadbak die terugkeert met een reeks autobanden. De truck die zich losmaakt uit de groep en naar de frontlijn rijdt. Jerrycans met benzine die opzichtig in dezelfde richting worden getild.

Aan de andere kant zijn de waterkanonnen dan al naar voren gereden, de ordediensten uit hun busjes gekropen. “Maar de helmen zijn nog af, dus voorlopig gaat er niets gebeuren”, zegt een jonge kerel met rossige baard die niet met zijn naam in de krant wil. Naast hem belegt een collega nog een witte baguette met plakjes ham.

‘Leugens’

“Ons protest gaat veel verder dan de verhoging van de pensioenleeftijd”, zegt M’hamdi Akrem (46), leraar aan de middelbare school van Martigues, zo’n 15 kilometer verderop. Samen met zijn collega’s is hij naar Fos-sur-Mer gekomen. “Het gaat ons om alle leugens waarmee de regering deze plannen verkoopt. Het is onzin dat we zonder deze plannen ons pensioen niet kunnen blijven financieren. Frankrijk is een rijk land, ze zoeken het geld bij de verkeerde. Met slechts een paar procent extra belasting voor de allerrijksten zouden we uit de problemen zijn.”

Als tegen twee uur 's middags de baguettes op zijn, de confrontatie uitblijft en de speech van Macron weinig verrassingen oplevert, keert het gros van de menigte huiswaarts. “We hebben vandaag weer een paar duizend euro winst voor de rijken geblokkeerd”, roept een vakbondslid tevreden. “Tot morgen!”