TikTok-CEO: “ByteDance is geen agent van China of enig ander land”, China fel tegen gedwongen verkoop van bedrijf

Volgens Beijing zou een verkoop van TikTok neerkomen op de export van technologie. Daarvoor moet China toestemming geven, aldus het ministerie. Een gedwongen verkoop zou volgens het departement “schadelijk zijn voor het vertrouwen van beleggers uit alle landen, waaronder China, om in de Verenigde Staten te investeren”.

TikTok-bestuursvoorzitter Shou Zi Chew vertelde het Amerikaanse Congres donderdag dat de filmpjesapp met meer dan 150 miljoen Amerikaanse gebruikers nooit Amerikaanse gebruikersgegevens heeft gedeeld met de Chinese overheid.

Hij benadrukt dat het moederbedrijf “niet gecontroleerd wordt door de Chinese overheid” en voor zo’n 60 procent in handen is van wereldwijde investeerders. Bovendien is het het bedrijf gevestigd in de Caraïben. Critici stellen daar tegenover dat de Chinese oprichters met een aandeel van 20 procent de controle hebben dankzij hogere stemrechten en dat Bytedance een groot hoofdkantoor heeft in Peking.

Tijdens de ondervraging stelt de Republikeinse vertegenwoordiger Cathy Rodgers dat “de Chinese Communistische Partij het kan gebruiken als een instrument om heel Amerika te manipuleren”. Ze noemde Tiktok ook een “portaal voor drugshandelaren”.

Op de vraag van Democraat Frank Pallone Jr. of Chew kan beloven om geen data te verkopen aan derden, antwoordde Chew dat TikTok niets verkoopt aan gegevensmakelaars en geen precieze GPS-locatiegegevens verzamelt, noch gezondheidsgegevens. “We zijn toegewijd om zeer transparant te zijn”. Hij voegt eraan toe dat TikTok niet meer gegevens verzamelt dan andere techbedrijven.

TikTok is eigendom van het Chinese bedrijf ByteDance. Critici vrezen dat de app Amerikaanse gebruikersgegevens aan de Chinese overheid doorgeeft. TikTok zou daardoor de nationale veiligheid bedreigen. Chew zal donderdag getuigen dat die vrees ongegrond is. “Laat ik dit ondubbelzinnig zeggen: ByteDance is geen agent van China of enig ander land.”

Ook zal Chew tijdens de hoorzitting benadrukken dat 60 procent van ByteDance in handen is van grote investeerders uit de hele wereld, waaronder Blackrock, General Atlantic en Sequoia. Ongeveer 20 procent van het bedrijf is in handen van de oprichters van het bedrijf en nog eens 20 procent is eigendom van de werknemers, “waaronder duizenden Amerikanen”.

Waar zijn de Amerikanen precies bang voor? “Het gaat over politieke macht”, zegt HLN-techjournalist Kenneth Dée bij HLN LIVE. “TikTok is op papier een Chinese app en ze hebben schrik dat die te veel macht gaat krijgen, ook over de publieke opinie. Stel je voor dat je pro-Russische video’s begint te plaatsen op TikTok die plots door miljoenen mensen gezien worden omdat het ‘Chinese’ TikTok die algoritmes in handen heeft.” In de VS heerst de bezorgdheid dat de app op die manier heel wat mensen kan beïnvloeden. Daarnaast is er ook de angst dat TikTok gegevens van burgers kan stelen.

“Ze hebben eigenlijk niet echt bewijs dat dit gebeurt”, voegt onze techexpert eraan toe. Deze hoorzitting is dus meer uit voorzorg. Ze hopen TikTok nu preventief uit te schakelen, zodat de eventuele schade beperkt blijft. “Vanuit het perspectief van de VS is het een terechte angst, want het gaat om politiek. Het bezoek tussen Rusland en China deze week draagt natuurlijk niet bij aan het imago van die Chinese bedrijven.” De grote Amerikaanse sociale media, zoals Facebook en YouTube, zijn gebannen in China. Dat zo een populair platform als TikTok dan wel in de Verenigde Staten actief is, ligt politiek gevoelig, zegt Kenneth Dée.

De app is ondertussen verboden voor overheidspersoneel in de VS, Canada en verschillende Europese landen, waaronder België.

In de commissie Justitie van de Kamer zette minister Vincent Van Quickenborne (Open Vld) begin deze maand uiteen wat de veiligheidsdiensten vinden van TikTok op telefoons van overheidspersoneel. “Het komt erop neer dat TikTok mogelijk data verzamelt van de gebruikers, dat het niet uitgesloten is dat TikTok het algoritme controleert dat bepaalt welke content gebruikers te zien of niet te zien krijgen en dat wij weten dat de Chinese wet Chinese bedrijven verplicht om medewerking te verlenen aan de Chinese inlichtingendiensten”, zei de minister toen.