Copyright 2023 The Associated Press. All rights reserved.

Franse pensioenwoede nog lang niet uitgedoofd: "Meer dan 1 miljoen" mensen op straat, honderden mensen opgepakt

De pensioenhervorming mag dan voor president Macron een fait accompli zijn, de Fransen blijven er tegen op straat komen. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken hebben vandaag in heel Frankrijk meer dan 1 miljoen mensen betoogd, meteen de op één na grootste actiedag sinds het begin van het protest. Volgens de vakbond CGT kwamen zeker 3,5 miljoen mensen op straat. Volgende week is al een nieuwe actiedag gepland. In verschillende steden zijn rellen uitgebroken en de politie heeft honderden mensen opgepakt.

De pensioenhervorming van Emmanuel Macron en zijn regering blijft een groot aantal Fransen tegen de borst stuiten. Ook vandaag werd weer massaal geprotesteerd. De "goedkeuring" van de wet door het parlement (via een speciale grondwettelijke procedure die een stemming omzeilde) heeft de gemoederen in geen geval bedaard, integendeel.

Het lijkt er op dat de onvrede van de betogers over de pensioenhervorming na vorige week donderdag alleen maar is toegenomen, geven de vakbonden aan. "Er is een vernieuwde mobilisatie in vergelijking met de vorige keer", merkte een vakbondsman al vroeg op de dag op bij de Franse zender BFMTV.

In verschillende steden werden vandaag betogingen gehouden. In de hoofdstad Parijs trok een grote optocht van een volgepakt Place de la Bastille via Place de la République naar Place de l'Opéra.

De vakbonden hadden opgeroepen om zeker geen geweld te gebruiken. In de vooravond zijn er echter in verschillende steden rellen uitgebroken en verschillende brandjes gesticht. In de stad Bordeaux werd de toegangspoort van het stadhuis in brand gestoken. De burgemeester van Bordeaux Pierre Hurmic heeft de brandstichting met klem veroordeeld.

Volgens de Franse autoriteiten zijn er 475 mensen gearresteerd en liepen 400 politieagenten verwondingen op.

BEKIJK - Honderdduizenden mensen komen op straat tegen de pensioenplannen van Macron, in Parijs breken rellen uit:

Videospeler inladen...

De opkomst in Parijs, maar ook in andere steden, verheugde de vakbonden. "De regering rekende op de neergang van de beweging na 49.3 (het bewuste grondwetsartikel dat de regering inriep om een stemming te vermijden, red.) en de tussenkomst van de president. Maar alles wijst erop dat we een dag van grote mobilisatie beleven. De vastberadenheid is altijd erg belangrijk", zei CGT-voorman Philippe Martinez in de loop van de dag aan BFMTV.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken schatte het aantal betogers in heel Frankrijk rond 19 uur op ruim 1 miljoen. In Parijs alleen zouden volgens Binnenlandse Zaken 119.000 mensen de straat zijn opgegaan. Deze actiedag zou daarmee de op één na zwaarste zijn sinds het begin van het protest. Vorige week werd het aantal in heel Frankrijk op 480.000 geschat. Twee weken geleden, op 7 maart, de grootste actiedag tot nog toe, waren dat er 1,3 miljoen. Volgens de vakbonden kwamen er toen 3,5 miljoen mensen op straat.

Ook nu zagen de vakbonden veel meer betogers dan de politie en het ministerie. Volgens de vakbond CGT zouden er alleen al in Parijs vandaag 800.000 mensen gemanifesteerd hebben. Meer dan de 700.000 die CGT op recorddag 7 maart naar eigen zeggen had geschat. In het hele land zouden volgens CGT vandaag 3,5 miljoen mensen op straat zijn gekomen, evenveel dus als het cijfer dat de vakbonden twee weken geleden gaven. De cijfers liggen ver uit elkaar, maar zeker is dat in verschillende steden in Frankrijk een recordaantal betogers is opgedaagd.

Ook vandaag weer is de Franse president Macron het mikpunt van de betogers.
AFP or licensors
Pensioenwoede in Parijs.
Copyright 2023 The Associated Press. All rights reserved.

Naast de grote optocht In Parijs en optochten in andere steden werd er op veel plaatsen ook gestaakt en waren er in Parijs en ook in andere steden blokkades van bedrijven en stelplaatsen van openbaar vervoer. Bij de Franse spoorwegen staakte volgens een vakbondsbron op de middag een kwart van het personeel. 

In de voormiddag blokkeerden vakbondsmensen de sporen in de buurt van het Parijse station Gare de Lyon. Ook de weg naar de luchthaven Charles de Gaulle werd versperd, waardoor mensen te voet verder moesten. In Le Havre werd vanmorgen een olieraffinaderij geblokkeerd.

In verschillende steden blokkeerden jongeren ook de ingang van scholen en universiteitsgebouwen. De Franse minister van Onderwijs sprak van minstens 77 "incidenten" in scholen in Frankrijk, waaronder 37 echte blokkades. Ook de vuilnisophalers staakten weer, waardoor het vuilnis onder meer in Parijs in de straten bleef liggen.

Ook de oppositie sprong mee op de kar. De Franse Communistische Partij riep de Franse bevolking op om "alles te doen om het land plat te leggen".

Eerder op de dag blokkeerden vakbondsmensen de sporen nabij Gare de Lyon, in Parijs.

Tumult in parlement

De pensioenhervorming werd vorige week donderdag aangenomen, zonder stemming dus in het parlement. De Franse regering paste een speciale grondwettelijke procedure toe, met name het inroepen van artikel 49.3 van de grondwet. Op die manier kan de premier een wet zonder discussie doordrukken. De premier moet dan wel het vertrouwen van het parlement vragen. Krijgt hij of zij dat, dan is de wet goedgekeurd.

De oppositie stond daarna op haar achterste poten en diende twee moties van wantrouwen in. Tijdens een tumultueuze parlementaire zitting overleefde de regering afgelopen maandag beide moties, zij het bij een van de twee heel nipt.

Gisteren hield president Macron een televisie-interview, maar ook dat gooide alleen maar nog meer olie op het vuur. Zowel het tijdstip, om 13 uur wanneer veel Fransen aan het werk zijn en niet om 20 uur, het gebruikelijke moment waarop Macron de natie toespreekt, als de inhoud van het interview werd allesbehalve gesmaakt door de oppositie en de vakbonden.

Voor Macron is de pensioenwet een fait accompli, een voldongen feit, zo bleek uit het interview. Hij wil de pensioenhervorming tegen het einde van dit jaar doorvoeren. "Ons pensioensysteem is niet langer in balans en hoe langer we wachten, hoe slechter het zal worden."

De vakbonden denken er duidelijk anders over. Het gemeenschappelijk vakbondsfront riep na het protest van vandaag al meteen op tot een nieuwe actiedag met stakingen en betogingen, op 28 maart. Opvallend: de nieuwe actiedag zal samenvallen met het bezoek van de Britse koning Charles III aan Frankrijk (dat begint op 26 maart).

De pensioenhervorming, waartegen nu al voor de negende keer zo fel wordt geprotesteerd, houdt onder meer een verhoging van de wettelijke pensioenleeftijd in van 62 naar 64 jaar. Dat moet geleidelijk gebeuren: jaarlijks met drie maanden. Tegen 2030 zou 64 jaar de minimumleeftijd moeten zijn waarop een werknemer met pensioen kan gaan. Om recht te hebben op een volledig pensioen, zal een werknemer - vanaf 2027 - 43 jaar moeten hebben gewerkt. 

De Franse regering wil ook fors snoeien in de talrijke uitzonderingen en speciale systemen die het huidige pensioenstelsel rijk is. Het zijn er ruim 40, bijvoorbeeld voor ambtenaren, zelfstandigen, parlementsleden, agenten, treinpersoneel of kaderleden. In een aantal beroepscategorieën - zoals medewerkers van de brandweer of politie - zullen werknemers nog vervroegd met pensioen kunnen.  

De pensioenhervorming is een belangrijk project dat president Emmanuel Macron zich tot doel heeft gesteld. Al bij het begin van zijn eerste ambtstermijn, in 2017, had hij een grondige hervorming beloofd. Maar de plannen die hij in 2019 aangekondigde, stuitten op veel protest, en door de coronapandemie kon er uiteindelijk niets van in huis komen.

Meest gelezen