Vakbonden vrezen ook naakte ontslagen bij Gentse universiteit: acties tijdens verjaardagsfeest

Net als andere jaren trekt er vrijdag een stoet der togati van het rectoraat van de UGent in de Sint-Pietersnieuwstraat naar de Aula Academica in de Volderstraat. Aan de kop van die stoet loopt steevast de rector van de universiteit, nu dus Rik Van de Walle. Dit jaar krijgt hij het gezelschap van onder anderen Europees commissaris Frans Timmermans, een van de mensen die een eredoctoraat krijgt.

Maar anders dan andere jaren zal de ontvangst aan de Aula minder feestelijk zijn. Het kruim van de universiteit zal er dit jaar opgewacht worden door twee van de drie vakbonden. Zowel de socialistische vakbond ACOD als het christelijke ACV plant immers acties. Die laatste roept zijn leden op om in rouwkledij naar de Aula af te zakken. “We willen vooral duidelijk aanwezig zijn, samen met het personeel en de studenten, om te tonen dat we tegen de besparingsplannen zijn die voorliggen”, zegt Lorenzo Eecloo, vakbondsafgevaardigde bij ACOD.

De plannen waar Eecloo naar verwijst, kwamen begin deze week aan het licht. Nieuwssite Apache zette de vertrouwelijke ‘kerntakennota 2.0’ online. Een lek dat Van de Walle maar matig kon appreciëren en “onverantwoord” noemde. Uit de nota blijkt dat de Gentse universiteit een begrotingstekort van 31,4 miljoen euro voorspelt tegen 2027. Daar zijn twee redenen voor. Eerst en vooral had de universiteit net als veel bedrijven en organisaties te kampen met stijgende loon- en energiekosten door een inflatie van bijna 10 procent vorig jaar.

Al is er ook een tweede, dieperliggende oorzaak: de Vlaamse overheid betaalt al jaren minder werkingsmiddelen aan universiteiten en hogescholen dan ze eigenlijk zou moeten. Het is iets waar Van de Walle en zijn collega-rectoren al vaak op wezen. Het systeem van de ‘kliks’, waarbij universiteiten en hogescholen meer geld krijgen naarmate de studentenaantallen stijgen, wordt niet gevolgd.

“Als de Vlaamse overheid de voorbije jaren de decretaal vastgelegde financieringsmechanismen correct had toegepast, dan zou de UGent nu jaarlijks 80 miljoen meer basismiddelen ontvangen in plaats van te moeten besparen. Dát is de kern van de zaak”, stuurde Van de Walle deze week in een tweet naar aanleiding van het lek - voor het overige onthoudt hij zich van commentaar.

Kerntaken

De conclusie blijft in elk geval dat de UGent voor het tweede jaar op rij op zoek moet naar besparingen. In de gelekte nota stelt de universiteit de vraag wat de kerntaken zijn en hoe op de rest bespaard kan worden. Naast 11,2 miljoen aan extra inkomsten waar de UGent op hoopt, blijkt de universiteit voor 22,4 miljoen euro te moeten besparen. De gelekte tekst bevat al heel wat concrete voorstellen daarvoor. Eerder raakte bekend dat de kans groot is dat de leerstoel Etienne Vermeersch, die nu wordt ingevuld door filosoof Maarten Boudry, niet verlengd zal worden. Dat zou een besparing van 50.000 euro moeten opleveren.

Een greep uit de andere maatregelen op de lijst: het overschakelen van een fysieke studentenkaart naar een digitale variant (50.000 euro), het outsourcen van het parkeerbeheer (650.000 euro), besparen op brochures voor secundaire scholen (18.000 euro), het schrappen van de jaarlijkse sportnamiddag (30.000 euro) en het verder besparen op de kinderopvang van de universiteit (500.000 euro).

Ook het afbouwen van het zogenaamde Green Office springt in het oog. Dat is een orgaan waar “studenten en werknemers van de UGent samen het duurzaamheidsbeleid van de UGent vormgeven”, zegt Febe Visart, jobstudent verbonden aan dat Green Office. Het wegnemen van de 2,5 voltijdse medewerkers zou de facto de ontmanteling ervan inhouden. Wat de zaak al helemaal pijnlijk maakt volgens de betrokken studenten, is dat enkele van de besparingsmaatregelen die in de lijst staan, zoals het betalend parkeren, mee voorbereid werden door hen. Meer dan 2.000 mensen ondertekenden een open brief in Knack en nog eens 500 een petitie tegen die besparing.

Ontslagen

Al vrezen de vakbonden vooral dat er bovenop al die maatregelen nog naakte ontslagen zullen volgen. “Als we alle maatregelen die nu in de nota staan samennemen, is er nog een tekort van circa 15 miljoen euro”, zegt Eecloo.

Volgens de berekeningen van ACOD en ACV zou dat betekenen dat zo’n honderd jobs binnen de faculteiten verdwijnen en tweehonderd binnen de centrale administratie. Vooral die laatste groep zou dat sterk voelen. “Dat zou ongeveer neerkomen op 20 procent van de personeelsbezetting”, zegt Eecloo. “We zien niet in hoe dat mogelijk is zonder de dienstverlening compleet te ontmantelen.”

De raad van bestuur buigt zich dinsdag over de nota. Voordien zullen de socialistische en christelijke vakbond een stakerspost opzetten om hun ongenoegen te laten blijken. Het liberale VSOA wil de uitkomst van die vergadering afwachten, al hekelt ze het gebrek aan inspraak voor de sociale partners bij het opstellen van de nota.

De kans bestaat dat de UGent na de paasvakantie nog grote vakbondsacties ziet. “Op basis van wat de raad van bestuur dinsdag beslist, zullen wij kijken of we een actieplan opstellen of niet. Als dat er komt, gaat dat sowieso gepaard met betogingen.”