Het aantal tbc-besmettingen in België stijgt: ‘De situatie is precair’

Iedereen hoorde wel al eens over tbc, maar wat is dat ook alweer precies?

“Tbc of tuberculose is een infectieziekte die al honderden jaren bestaat. Ooit maakte ze in onze contreien veel slachtoffers, al doet ze dat nu vooral in arme, zuidelijke landen. Het is een infectieziekte die zich vooral op de longen vestigt, maar ze kan evengoed andere lichaamsdelen aantasten. We zien problemen aan de botten, nieren, lymfeklieren, hersenen, enzovoort. Iedereen kan het krijgen maar vooral mensen met een laag immuunsysteem lopen risico op zware gevolgen.

“Het is vooral een zeer besmettelijke ziekte, wanneer je met een tbc-patiënt in de kamer zit, loop je een hoog risico op besmetting. Als die persoon ook nog eens hoest, neemt die kans exponentieel toe. Door de hoge graad van overdraagbaarheid is maar liefst 25 procent van de wereldbevolking besmet, dat is enorm. Maar nogmaals, mensen met een degelijk immuunsysteem ondervinden zelden gevolgen.”

Zijn er duidelijke symptomen?

“Wie toch ziek wordt, zal eerst enkele weken zwaar hoesten en afvallen. Dat zijn natuurlijk geen specifieke symptomen, net daarom stappen mensen vaak in een later stadium naar hun huisarts. Na een tijdje komen er zware ademhalingsproblemen en bloed hoesten bij, dan beginnen de echte problemen.

“Want het is wel degelijk een zeer dodelijke ziekte, tbc is de dodelijkste infectie die er op dit moment bestaat. Dagelijks sterven wereldwijd ongeveer 4.000 mensen aan tuberculose. In 90 procent van de gevallen is dat door longfalen, maar ook het hart en de hersenen kunnen het begeven. Ze valt gelukkig best makkelijk te genezen, een pillenkuur van enkele maanden volstaat, al heeft niet iedereen het geld of de toegang tot die geneesmiddelen.”

Het lijkt wel een ziekte die al lang niet meer in ons land zit, maar blijkbaar dus wel. In België steeg het aantal tuberculosegevallen in een jaar tijd met 5 procent. Dat bleek uit cijfers van Agentschap Zorg en Gezondheid

“Net omdat de ziekte zich vooral verspreidt onder mensen die in erbarmelijke omstandigheden leven, denken we al snel dat er geen tbc meer in België is. Maar ook in ons land leven heel wat mensen op staat of in armoede. Door de verschillende crisissen zoals de energiecrisis nemen de levensstandaarden van mensen af. Het is dan vaak niet je eerste doel om naar de dokter te gaan. Ook hiv- of diabetes-patiënten kampen vaak met een laag immuunsysteem, ook zij zijn dus extra vatbaar voor de ziekte.

“Die 5 procent is spijtig genoeg ook niet absoluut. We vermoeden dat de druk op onze zorg tijdens de coronapandemie ervoor zorgde dat tbc minder werd gediagnosticeerd. Het zou dus zomaar kunnen dat het werkelijke cijfer hoger dan 5 procent ligt.”

In België krijgen jaarlijks 800 tot 900 mensen te horen dat ze tbc hebben. Jullie noemen de situatie in Brussel zelfs precair.

“Maar liefst een derde van de tbc-gevallen in België bevindt zich in onze hoofdstad. Armoede is het hoogst in Brussel, als je ziet hoeveel mensen daar zonder dak boven hun hoofd leven, schrik ik niet van dat cijfer. Internationaal merken we ook dat het aantal besmettingen stijgt in steden die hun vluchtelingen niet goed weten op te vangen, nog een reden waarom de tbc-concentratie in Brussel zo hoog is.”

Hoe zit het met de rest van de wereld?

“Volgens de laatste cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zijn zo’n 10,6 miljoen mensen in 2021 besmet geraakt met tuberculose. Dat is, ongeveer zoals in België, een stijging van 5 procent ten opzichte van het jaar voordien. 1,6 miljoen mensen lieten datzelfde jaar ook het leven door tbc. Dat maakt tuberculose opnieuw de dodelijkste infectieziekte ter wereld, nadat Covid-19 dat de voorbije jaren was. We kunnen de ziekte wereldwijd uitroeien tegen 2035 als er de nodige politieke wil aanwezig is, daar geloven wij van Damiaanactie sterk in.”