Kernkabinet start conclaaf voor begrotingscontrole: De Croo hoopt nog wat extra te besparen, maar dat ziet niet iedereen zitten

Voor alle duidelijkheid: het gaat niet om een begrotingsopmaak, maar over een begrotingscontrole. Daarbij worden de cijfers die in oktober vorig jaar voor 2023 werden opgesteld, tussentijds tegen het licht gehouden. Dat verandert de scope van de oefening.

De federale ploeg kreeg een week geleden positief nieuws van het Monitoringcomité. Dat is een groep hoge ambtenaren die de begroting van dichtbij in de gaten houdt. Volgens het Monitoringcomité zou het totale tekort van alle overheden dit jaar ruim 6 miljard lager uitvallen dan de 33 miljard euro die eerst was geraamd. Voor de federale overheid gaat het om een verbetering met 3,2 miljard euro.

Dat komt omdat de inflatie lager is dan gedacht en omdat de energieprijzen gedaald zijn, waardoor de kost van het sociaal tarief lager is dan voorzien.

Premier Alexander De Croo wil komend weekend verder gaan dan enkel akte nemen van die meevaller. Hij kijkt daarbij ook naar de langere termijn. Het Monitoringcomité voorspelde voor 2028 een tekort van 38,4 miljard euro voor het federale niveau. Een nieuwe analyse van de administratie schroeft dat tekort terug tot 33,4 miljard euro, ofwel 4,9 procent van het bbp, maar het blijft een bijzonder hoog bedrag.

In de media werd een inspanning van 1,8 miljard euro naar voren geschoven, maar dat cijfer wil men in de Zestien niet bevestigen. In elk geval is het zeer de vraag of de andere partijen meewillen. Alvast bij de PS ziet men de noodzaak niet in nog extra te besparen bovenop hetgeen al werd afgesproken.

"We mogen niet de fout maken om zwaar te besparen zoals na de financiële crisis van 2008, met een beleid dat de Europese economieën op de knieën heeft gekregen. Laten we de bevolking geen angst aanjagen", zegt vicepremier Pierre-Yves Dermagne vrijdag in ‘Le Soir’. In een interview met ‘Het Laatste Nieuws’ voegt hij toe: “De begrotingsput is al minder diep dan verwacht! En waar moeten we dan besparen? Op politie, justitie, sociale zekerheid? Nee, toch!”

De minister merkt overigens fijntjes op dat het regeerakkoord duidelijk is: als er geld wordt gezocht, geldt de regel van een derde besparingen, een derde nieuwe inkomsten en een derde 'diversen'. Nieuwe inkomsten, dat komt neer op fiscaliteit. Alleen is het de bedoeling het luik rond de fiscale hervorming pas na de begrotingscontrole aan te snijden, net als bijvoorbeeld de pensioenhervorming.

"De vraag is niet of er bespaard moet worden, maar hoe", vult men in groene hoek aan.

Naast de gewone controle en de discussie over een extra inspanning, zijn er nog de nieuwe vragen en extra middelen voor nieuw beslist beleid.

Dat gaat bijvoorbeeld over de strijd tegen drugs en asiel, maar ook de opvang van Oekraïners. Daarbij lanceerde Open Vld enkele weken geleden het voorstel om het steunsysteem dat via de OCMW's in het leven werd geroepen, te herzien. Dat zou de overheid 560 miljoen euro kosten, meer dan het dubbele dan eerst geraamd. De liberalen willen dat systeem omvormen tot een traject dat inzet op activering.

De werkzaamheden zouden het hele weekend doorlopen. Het is niet per se gezegd dat een akkoord zondag uit de bus moet komen. Binnen regeringskringen wordt rekening gehouden met verlengingen volgende week.