‘Ik heb al kwaadheid in mijn lyrics verwoord, maar achteraf gezien vind ik dat aanstellerig: alsof ik het verschil kan maken. Ik ben ook geprivilegieerd, hè’

We riepen ons hiphoppanel samen in een bezige koffiebar in Antwerpen. Het jongste talent heet Shams Bedja (23) maar staat sinds doorbraaksingle ‘Black Metal Rebel’ en zijn winst in De Nieuwe Lichting 2022 bekend als Shaka Shams. Willem Ardui (25) is producer en cofrontman van blackwave., de populaire Antwerpse hiphopgroep die vorig jaar de uitstekende plaat No Sleep in LA uitbracht. Salomé Dos Santos Ataíde Magalhães (28) debuteerde in 2017 als Blu Samu met de hit ‘I Run’, werkte samen met Zwangere Guy alias Gorik van Oudheusden en Le 77 in Brussel en schreef haar jongste ep 7 in haar oude slaapkamer in de Scheldestad.

Veteraan Flip Kowlier (46) arriveert als laatste, enigmatisch cool als altijd. In onze fantasie verstomt de loungemuziek in de koffiebar en weerklinkt het sinistere deuntje van The Godfather, waarna Shaka, Blu en Willem – de ogen vol ontzag – één voor één de gouden ring van de Izegemse hiphoppionier kussen. Maar het loopt even anders.

Shaka Shams: “Ik heb je moeten googelen, Flip. En ik vind eigenlijk dat jij een singer-songwriter bent, geen hiphopper.”

Flip Kowlier: “Ja, het is ingewikkeld (lacht).”

Blu Samu: “Mijn goeie maat Bruce Creeten (muzikant en producer, red.) heeft me een snelcursus Flip Kowlier gegeven. ’t Hof van Commerce, Ertebrekers: ik heb het allemaal opgezocht en beluisterd. Klinkt heel goed. Je bent een echte OG (slang voor original gangster, red.). Respect.”

Flip, is dit confronterend?

Kowlier: “Totaal niet. Tot Zwangere Guy heeft ’t Hof iets betekend. Gorik zei ooit tegen me: ‘’t Hof, dat was voor mij écht belangrijk.’ Maar hij is 35, en hier zit een generatie die tien jaar jonger is. Natuurlijk weten zij niet meer wat ’t Hof is.”

Shaka en Blu, jullie hebben in januari samen met Miss Angel de single ‘Watchu Want’ uitgebracht. Hoe goed kennen jullie elkaar?

Shams: “We zijn al jaren bevriend. We doen niets liever dan een beat opzetten en samen freestylen. ‘Watchu Want’ zal niet onze laatste collab zijn.

“Ik heb Blu op mijn 15de leren kennen. Ik had toen inderhaast deelgenomen aan een vrij podium in Antwerpen. Ik stormde dat café binnen, spuwde mijn strofen en vertrok. Ik herinnerde me achteraf weinig van die avond in die donkere bar, behalve dat ik gefilmd was door een onbekende.”

Samu: “Je doet me nu klinken als een griezelige stalker (lacht). Ik dacht gewoon: this kid is killing it! Dit móét ik vastleggen.”

Shams: “Ik heb mijn stalker nadien op sociale media gevonden. Bleek dat zij ook muziek maakte – en de rest is geschiedenis.”

Willem Ardui: “Ik heb een soortgelijk verhaal over Salomé. Voor blackwave. bestond, was ik de bassist van een jamband die op huisfeestjes speelde met allerhande gastrappers. De Gentse mc Amazumi had me Blu Samu aangeraden.”

Samu: “Een van mijn allereerste concerten was met Willem en zijn band in Bonnefooi, een café dicht bij de AB.”

Salomé, ooit liet je in Humo optekenen: ‘Brussel is mijn redding geweest.’ Jaren geleden verhuisde je van Antwerpen naar de hoofdstad, waar je werd omarmd door de hiphopcrew Le 77 en via hen in contact kwam met Zwangere Guy – samenwerken ging er vanzelf. Intussen zit je weer in ’t Stad. Is er een verschil tussen beide scenes?

Samu: “Brussel heeft meer bars en open mics, er zijn veel hiphopfeestjes, veel kleine concertjes. Daardoor kun je er gemakkelijk met anderen in contact komen. In Antwerpen moet je elkaar meer opzoeken. Er is daar ook een keiharde technoscene, het draait er sterk om mode. Ja, er heerst een andere vibe.

“Na vijf jaar Brussel ben ik met meer dadendrang naar hier teruggekeerd. Ik heb nu mijn residentie in Trix en heb mijn oude homies opgebeld (kijkt naar Willem en lacht).”

‘WALK THIS WAY’

Wat was jullie allereerste kennismaking met hiphop?

Kowlier: “Rond 1990 had je het MTV-programma Yo! MTV Raps. Daar zag en hoorde ik voor het eerst de militante rap van Public Enemy. Iets eerder hadden de Beastie Boys al een grote hit gescoord met ‘(You Gotta) Fight for your Right (to Party!)’. En Run DMC had samen met Aerosmith ‘Walk This Way’ uitgebracht. Ik heb hiphop dus via radio en tv leren kennen, niet omdat ik in een of andere coole undergroundscene zat.”

Ardui: “Voor mijn generatie was het internet cruciaal: een wereld vol onbekende muziek ging daar voor me open. De eerste hiphopplaat die me omverkegelde – ik was 14 of 15 – was al bijna tien jaar oud: Madvillainy van Madvillain, de samenwerking tussen MF Doom en Madlib.”

Shams: “Ik heb veel muziek meegekregen van mijn familie in Engeland. Zij zitten zo’n beetje overal verspreid daar, van Londen over Liverpool tot Bournemouth. Telkens als ik op bezoek ging, werd er muziek gespeeld: ‘Here’s black music, listen.’ A Tribe Called Quest, De La Soul, Nas, Erykah Badu. Allemaal Amerikanen, besef ik ineens. Gek genoeg heb ik Skepta en de Britse grime in mijn eentje moeten ontdekken.”

Samu: “Op mijn 16de hoorde ik tijdens het onlinegamen ‘Da Mystery of Chessboxin’’ van Wu-Tang Clan. Ik kon alleen maar denken: damn, that’s hard! Het was ook de eerste raptekst die ik vanbuiten leerde. Ik hield vooral van de strofe van Ol’ Dirty Bastard. (Neemt ODB’s zware stem aan) ‘Here I go / Deep type flow’.

“Pas rond mijn 18de ben ik voluit in de hiphop gedoken, via mijn eerste lief. Die heeft mijn wereld opengebroken met Ab-Soul, Nas en nog meer Wu-Tang. Vooral ninetiesdingen – de jaren 90 waren keigoed.”

Kowlier: “Ik herinner me ook nog de eerste song die ik volledig kon meerappen. Op mijn 14de was ik op kamp in Zwitserland met CM en iemand had de cassette van Licensed to Ill meegebracht, het debuut van Beastie Boys. ‘Paul Revere’ heb ik toen vanbuiten geleerd, een stoer rock-’n-rollverhaaltje. We hebben ook ‘Girls’ geplaybackt: niet supercool, maar kijk (hilariteit).”

Ardui: “Flip, je verwijst altijd naar Amerikaanse rappers. Waren je eerste zelfgeschreven rhymes ook in het Engels?”

Kowlier: “Ja. Voor ’t Hof was er The Prophets of Finance: Serge (Buyse alias Buzze, red.) en ik rapten in het Engels. Best beschamend.”

Ardui: “Ik schaam me ook voor sommige oude tracks die online staan.”

Samu: “Mijn eerste rapteksten in het Engels waren meteen af. Boom! This is it!”

Shams: “De mijne ook. Engels is mijn moedertaal, natúúrlijk druk ik mezelf daarin uit.”

Flip, West-Vlaamse rap is vandaag een genre op zich, met onder meer Brihang en Chilow, maar met ’t Hof van Commerce heb jij gepionierd. Waren jullie beïnvloed door de Nederlandse acts Osdorp Posse en Extince, die in de jaren 90 al in hun moedertaal rapten?

Kowlier: “Van Osdorp Posse ben ik nooit fan geweest, Extince vond ik wél goed. Maar het is heel natuurlijk gekomen: ik zat te worstelen in het Engels, en ineens schreef ik hele vellen vol in het West-Vlaams. We deden dat meteen gráág, het was zeker geen carrièremove. Toen we ermee naar buiten kwamen, zat ik ook niet te wachten op een oordeel. We hadden het geluk dat Studio Brussel meteen mee was, maar in het begin namen veel mensen ons niet serieus. Daarom was onze tweede plaat, Herman uit 1999, superernstig en een beetje weird. Ik was een prille twintiger en ik dacht: ik zal me eens bewijzen!”

HET LAATSTE GELD

Als geen ander muzikaal genre gaat hiphop met hardnekkige clichés gepaard. Bijvoorbeeld dat van de stoere rapper: is dat passé?

Samu: “Ja. Dé track die mij heeft aangezet om zelf te rappen was ‘The Book of Soul’ van Ab-Soul uit 2012. Ik besefte ineens: rappen is poëzie op een beat. I can do that!”

Shams: “En toch, hiphop zal altijd die stoere kant behouden. De battles, waarin mc’s elkaar proberen te overtroeven, zijn de roots van het genre. Luister maar naar ‘The Message’ van Grandmaster Flash uit ’82: ‘It’s like a jungle sometimes / It makes me wonder how I keep from going under’. En dan dat ritme waarin ze rappen, om die boodschap kracht bij te zetten.”

Ardui: “Ik heb die achtergrond van Grandmaster Flash niet, dus ik ga niet doen alsof ik moet vechten om te overleven.”

‘Niemand grodder’, Flip, zoals een hit van ’t Hof heet?

Kowlier: “Rappen is een sport. Beweren dat je de beste bent hoort erbij. Wij hebben dat destijds naar de Vlaamse klei getrokken. We rapten over het OCMW en doppers, maar met humor – dat is een belangrijk vehikel voor ons.”

Nog zo’n cliché: de mogul, die zich vooral na de millenniumwissel aandiende. De Jay-Z’s, Beyoncé’s en P. Diddy’s met een eigen platenlabel en kledinglijn. Leeft de blingcultuur nog?

Shams: “Tja, wil niet iedereen rijk worden?”

Ardui: “Ik ben zo comfortabel opgegroeid dat ik weinig geef om geld en zelfs domme financiële beslissingen maak.”

Samu: “Vijf jaar geleden zou ik gezegd hebben: ‘Ja, ik wil de bling! En een grote villa!’ Maar ik heb schulden gehad, en nu ben ik niet meer zo materialistisch ingesteld. Ik wil gewoon genoeg hebben om me geen zorgen te hoeven maken.”

Shams: “Ik wil wél veel geld verdienen. Als kind heb ik te vaak gehoord: ‘We’re broke.’ En: ‘Dit is ons laatste geld.’ Ik heb daar een money mindset aan overgehouden.

“Het lukt ook al. Ik heb shows, ik kan in mijn muziek investeren, ik kom rond. Maar het kan beter. Ik kan geen nieuwe boiler voor mijn moeder kopen, terwijl haar verwarming kapot is. Ik móét wel rijk worden, om voor iedereen om me heen te kunnen zorgen.”

Samu: “Ik wil mijn moeder ook ondersteunen, maar daarvoor hoef je toch geen miljonair te worden? Uiteindelijk wil ik gewoon zoals de hogere middenklasse kunnen leven. Vakantie nemen, familie en vrienden kunnen bijstaan.”

Kowlier: “Maar wat voor raps zou die bescheidenheid opleveren? (Rapt) ‘Geef me een Volkswagen Passat!’ (hilariteit)”

Flashback naar 1989, toen een Belgische rapper op de tweede plaats stond in de Amerikaanse hitparade. Een vrouw, bovendien: Manuela Kamosi alias Ya Kid K van Technotronic. De Belgisch-Congolese rapte op de technohit ‘Pump Up the Jam’.

Shams (meteen): “Mijn vader heeft me ooit over Ya Kid K verteld. In de clip van ‘Pump Up the Jam’ werd ze vervangen door een andere vrouw, toch?”

Inderdaad, door het model Felly Kilingi. De Amerikaanse hiphoppionier Roxanne Shanté zei in een recent interview: ‘In de begindagen maakten ze het videomeisje belangrijker dan de vrouwelijke rapper.’ Wat vinden jullie van de schuddende borsten en billen die in menige hiphopclip zouden blijven opduiken? Denk: ‘Tip Drill’ van Nelly uit 2003.

Samu: “Vrouwen hebben het recht verkregen om te werken en stemmen, maar het diepgewortelde seksisme in onze samenleving is daarom nog niet verdwenen. Er zijn nog altijd mannen die vrouwen vooral als lustobjecten zien.”

Blu, noem eens een vrouwelijke rapper die jou heeft geïnspireerd.

Samu: “Ik heb met Coely op school gezeten. Op een talentenwedstrijd hebben we samen ‘Cry’ van Rihanna gezongen: zij de hoge noten, ik de lage. Toen ik haar songs enkele jaren later op Studio Brussel hoorde, begon ik te geloven dat er ook voor mij een plaats kon zijn in het Belgische muzieklandschap. Zij is nog altijd mijn favoriete motivational speaker.”

Ardui: “Over onze songs heb ik haar al meermaals horen zeggen: ‘Dat is het zotste dat ik ooit heb gehoord!’”

Shams: “Bij mij is het: ‘Shaka, die verse is de shit!’ Coely heeft echt een warm, gul hart.”

RIJMWOORDENBOEKEN

Zwangere Guy en Dikke hebben met hun platen de Vlaamse charts aangevoerd, Damso verkoopt arena’s uit in Frankrijk, en Lous and the Yakuza mag Madonna en Jimmy Fallon tot haar fans rekenen: de Belgische hiphop lééft. Maar dat is lange tijd allesbehalve het geval geweest.

Kowlier: “Ik heb lang zitten wachten op de volgende generatie, maar vraag me niet waarom de vaderlandse hiphop eerst bijna dood was en nu springlevend is.”

Ardui: “De sociale media spelen daar een grote rol in. Jean (Atohoun, red.) en ik hebben de eerste ep van blackwave. vrijwel volledig via de chatfunctie van Facebook gemaakt: ik stuurde hem een beat, hij antwoordde met een verse. Daarvoor hadden we elkaar één keer ontmoet.”

Shams: “Het internet heeft muziek ook goedkoop tot zelfs gratis gemaakt. Je hoeft maar ‘Drake type beat’ te googelen en je vindt duizenden bruikbare beats in de stijl van Drake. Ik hoor sommige lezers nu denken: o, ik zou het merken als een rapper z’n beats gewoon van het internet plukt! Wel, de beat van ‘Black Metal Rebel’ is er zo één. En ik heb daar De Nieuwe Lichting van StuBru mee gewonnen. Je ziet: iedereen kan muziek maken.”

David Guetta heeft onlangs via artificiële intelligentie een feature van Eminem gegenereerd, en dan is er de AI-tekstgenerator ChatGPT: is dat een geloofwaardige leverancier van rhymes?

Samu: “Ik heb als experiment ChatGPT een tekst in mijn stijl laten genereren. Onderwerp: ‘humanity’. Het was hard! Maar: het miste wel iets.”

Kowlier: “Ik heb om lyrics in de stijl van ’t Hof van Commerce gevraagd, maar de chatbot is het West-Vlaams nog niet machtig (lacht).”

Samu: “Ik heb geen plannen met ChatGPT. Teksten schrijven en verhalen vertellen, daar hou ik van. Als ik dat uit handen zou geven, zou ik een oplichter zijn.”

Ardui: “Ik zou er ook niet mee kunnen leven. Voor mij zijn tekstgeneratoren hetzelfde als ghostwriters.”

Kowlier: “Ik gebruik weleens onlinerijmwoordenboeken. (Tegen de anderen) Vinden jullie dat een vorm van fraude?”

Samu: “Nee, zolang je ze louter als hulpmiddel gebruikt om je message over te brengen.”

Kowlier: “Voilà. Woordenboeken bepalen niet welke woorden ik kies. Ze bieden me gewoon opties aan.”

Tijd voor nog een clicheetje. DJ 4T4, beatmaker van ’t Hof, zei ooit in Humo: ‘Mensen denken nog te snel dat hiphop met een petje op ‘Yoyoyo’ zeggen is.’

Kowlier: “Als ze op tv een rapper nadoen, zal die er nog altijd zo uitzien.”

Shams: “Het petje en de kettingen zijn iets van vroeger. Nu heb je gezichtstatoeages en gekleurde afrovlechtjes (lacht).”

Ardui: “Ik heb eens met een boombox moeten poseren voor een Humo-fotoshoot.”

Samu: “En ik voor een graffitimuur, met Miss Angel en Martha d’Aro. Ook voor Humo. Ik weet nog dat we ons toen allemaal nogal ongemakkelijk voelden: moeten wij hier nu een beetje stoer staan kijken voor een graffitimuur?! Ik heb zelf nooit graffiti gespoten. Dat was een typisch voorbeeld van clichédenken.

“Pas op, ik snap het wel: hiphop is begonnen als een cultuur van deejayen, rappen, breakdancen en graffiti spuiten. Maar het genre is geëvolueerd. Alleen al iemand als Tyler, The Creator heeft het hele rapper-zijn opengebroken. Of Lil Dicky, met zijn grapjes.”

Ardui: “Ik moet nu denken aan een interview – niet voor Humo – dat we helemaal in het begin van blackwave. hebben gegeven. De interviewer bleef maar peilen naar mijn jeugd. Hij gaf me echt het gevoel dat ik niet het recht had om hiphop te maken, omdat ik geen traumatisch verleden had.”

Shams: “Damn.”

Je had, met andere woorden, te weinig street cred – lange tijd een verplicht ingrediënt van hiphop.

Ardui: “Ik had na dat interview zo’n slecht gevoel over mezelf dat ik een tijdje geen muziek heb gemaakt. Tot ik besefte: natúúrlijk mag ik mijn verhaal vertellen, ook al is het niet typisch hiphop. Anders zou ik cashen op de straatcultuur.”

Heb je het nu over culturele toe-eigening?

Ardui: “Tuurlijk. Ik kom van zó’n andere plek.”

Shams: “Ik heb pas een documentaire gezien over blanke rappers. Ze worden alom gehaat, maar Mac Miller en Paul Wall niet. De reden is simpel: ze zijn trouw gebleven aan zichzelf. Ze hebben nooit op een gimmickachtige manier de rapper uitgehangen, zoals Vanilla Ice. Die haat heeft dus niks met kleur te maken en alles met hoe oprecht je bent.”

Heeft het hete hangijzer van culturele toe-eigening jou ooit bezig gehouden, Flip?

Kowlier: “Ik heb destijds nooit zover gedacht als: iemand uit een andere cultuur heeft iets gemaakt en ik zal daar nu van profiteren. Ik had mijn voorbeelden, maar ik heb altijd mijn eigen weg gezocht.”

LIEFDE VOOR JEZUS

‘The Message’, ‘Fight the Power’, ‘Fuck Tha Police’, ‘Changes’, ‘U.N.I.T.Y.’, ‘Bigger Picture’, ‘Alright’: aan iconische protestsongs geen gebrek in de hiphop. Doen jullie aan maatschappijkritiek?

Shams: “Ik rap over mijn realiteit, waardoor ik vanzelf heikele thema’s aansnij. Racisme, bijvoorbeeld: als zwarte man in België heb ik al heel wat te verduren gehad. Ik hoop dat anderen zich via mijn teksten begrepen en gehoord voelen, net zoals ik me begrepen en gehoord voel door pakweg ‘The Blacker the Berry’ van Kendrick Lamar.”

Ardui: “Jean en ik ervaren weleens druk van buitenaf om ons over maatschappelijke kwesties uit te spreken – alsof we anders geen échte hiphop maken. Maar we doen het alleen als we het zelf voelen. Wij rappen dus evengoed over de liefde. We krijgen geregeld berichten van fans die schrijven hoe zo’n blackwave.-nummer hen door een depressie heeft gesleurd.”

Kowlier: “Ik heb al kwaadheid in mijn lyrics verwoord, maar achteraf gezien vind ik dat aanstellerig: alsof ik het verschil kan maken. Ik ben ook geprivilegieerd, hè.”

De luisteraars van Studio Brussel stemmen elk jaar op de beste hiphopsongs aller tijden: ‘Shook Ones, Pt. II’ van Mobb Deep en ‘Juicy’ van The Notorious B.I.G. stonden al bovenaan in de Hooray 100. Welk nummer is jullie hoogtepunt van het genre?

Ardui, Kowlier, Samu, Shams (in koor): “Veel te moeilijke vraag!”

Oké. Wie is dan de beste mc aller tijden?

Kowlier: “Vandaag zeg ik Method Man, morgen zal ik een ander antwoord geven.”

We gooien het over een andere boeg: welke hiphopvariant kunnen jullie niet uitstaan?

Shams: “Frat rap, waarbij white dudes doen alsof ze kunnen rappen. In België onbestaande, in Amerika populair.”

Ardui: “Hetzelfde met christelijke hiphop. Ik krijg de kriebels van rappers die alleen maar hun liefde voor Jezus betuigen.”

Kowlier: “Ik heb moeite met nu-metal. Je weet wel, van die gasten die met hoge stemmetjes boven luide gitaren rappen.”

Samu: “‘Break Stuff’ van Limp Bizkit is toch goed, nee?”

De meestbesproken hiphopplaat van 2022 kwam uit de koker van Kendrick Lamar: Mr. Morale & the Big Steppers. Is hij de grote vernieuwer van het genre?

Shams: “Ik zie momenteel twee grote scholen in hiphop, die moeilijk te vergelijken vallen: Kendrick Lamar en zijn collega’s willen dat je luistert, terwijl Drake, 21 Savage en consorten willen dat je vibet. Het hangt er dus van af aan wie je het vraagt.”

We vragen het aan jou.

Shams: “Ah (lacht). In dat geval is Kendrick Lamar inderdaad dé grensverlegger van onze generatie.”

Ardui: “Ik heb het gevoel dat To Pimp a Butterfly, zijn magnus opus uit 2015, iets heeft losgemaakt in België. Door zijn songs te injecteren met jazz, funk en soul heeft Kendrick veel respect geoogst bij muziekliefhebbers die nauwelijks naar hiphop luisterden. Her Loss, de plaat die Drake en 21 Savage vorig jaar maakten, heeft bij ons beduidend minder weerklank gekregen dan in Amerika.”

Shams: “Ik bewonder de manier waarop Kendrick maatschappijkritiek in zijn muziek verwerkt. Hij kan een nummer tegelijk politiek, persoonlijk én aanstekelijk maken: je kunt de tekst van zo’n nummer bestuderen, maar je kunt het ook gewoon opzetten tijdens de schoonmaak.”

Ardui: “Op Mr. Morale & the Big Steppers richt Kendrick de blik naar binnen en vertelt hij over zijn onzekerheden, verslavingen, relatieproblemen. En tóch gingen zijn teksten weer de wereld rond: hij is een messias tegen wil en dank.”

Deze zomer komt hij naar Les Ardentes in Luik. Niet te missen?

Shams: “Dat hangt van het publiek af. Zijn optreden op Pukkelpop 2018 vond ik maar niets: de meeste festivalgangers waren alleen gekomen voor zijn grote hit ‘HUMBLE.’. In het Sportpaleis, vorig jaar, was hij wel fenomenaal. Ik waande me op een theatervoorstelling.”

VERDIEND APPLAUS

Opvallend veel van de erbarmelijkste optredens die wij ooit hebben uitgezeten, waren van hiphoppers. Zijn jullie je bewust van de slechte livereputatie van rappers?

Shams: “Natuurlijk. Ik ken persoonlijk verschillende rappers die bewust kiezen voor playback: zij willen alleen maar energie brengen. ‘Let’s turn up’, zeggen ze dan. Niets mis mee.”

Samu: “Als het over de slechte livereputatie van de hiphop gaat, wordt vaak naar de jongere generatie verwezen. Ik heb inderdaad flauwe optredens van 6ix9ine of A$AP Rocky gezien. Maar die van Wu-Tang Clan hebben het slechte voorbeeld gegeven door in hun latere jaren te playbacken.”

Kowlier: “Ik heb ze twee keer gezien: één keer schitterend, één keer bar slecht. Kool Keith vond ik ook een luie performer. Zelfs de helden van De La Soul lieten het live weleens afweten. Veel mensen denken dat je met muzikanten op een podium moet staan om een sterk hiphopconcert te geven, maar dat klopt niet. Je moet wel bereid zijn om ervoor te werken, om het applaus te verdíénen.”

Ardui: “Wij treden met een liveband op, maar dat is inderdaad geen vereiste: soms volstaat het dat een vaardige dj een loeiharde beat door de speakers jaagt. Waar zit ’m dan het verschil? Hier aan tafel ziet iedereen het livegebeuren als een essentieel onderdeel van het creatieproces. Maar er zijn rappers die alleen aan hun ticketverkoop denken. MF Doom stuurde zelfs geregeld een dubbelganger naar concerten: die kerel droeg een masker, en niemand die het verschil merkte (lacht).”

Bazart, Angèle, Arsenal, Tamino, Lost Frequencies, Camille en Balthazar deden de afgelopen jaren de Lotto Arena vollopen. Tourist LeMC is de zeldzame Belgische rapper die het kruim van de vaderlandse pop en rock op dat vlak wist te evenaren. Kunnen artiesten zoals jullie wel dromen van een arenaconcert, of is de AB het eindstation?

Samu: “Ik zie geen grenzen. Er zijn veel sterke hiphoppers die goeie connecties maken en ook in het buitenland scoren.”

Ardui: “We zijn onderweg. Geef ons nog even.”

Kowlier: “Het is ook een keuze, hè. Ik spreek niet over ’t Hof – wij hebben het publiek niet voor een concertarena – maar kijk naar Zwangere Guy: hij heeft vorig jaar zeven keer in de AB gespeeld, waarvan vijf keer solo. Hij had gerust de Lotto Arena of Vorst Nationaal kunnen vullen.”

Tot in de jaren 90 zetten hiphoppers zich fel af tegen rock, muzikaal en qua stijl. Maar Shaka, jij springt tegenwoordig al eens op het podium bij de postpunks van Meltheads.

Shams: “Ik heb eens een documentaire gezien waarin de hetze werd opgerakeld over het lied dat Busta Rhymes had opgenomen met Mariah Carey, ‘I Know What You Want’, twintig jaar geleden: je was zogezegd geen echte rapper meer als je met een r&b-zangeres samenwerkte. Zulke ideeën dateren gelukkig van voor mijn geboorte (lacht).”

Heb je ooit aan Humo’s Rock Rally deelgenomen?

Shams: “Ja. Ik had ‘Black Metal Rebel’ nog niet, maar ik maakte wel al rockende hiphop. Ik moest voor de preselectie naar een boerengat in Limburg (Shaka Shams nam in 2018 als Shakashams deel aan de preselectie in Hamont-Achel, red.). Ik bleek zowat de enige rapper tussen talloze rockbands en dacht: ik ga naar huis.”

Kowlier: “Wij hebben met The Prophets of Finance onze kans gewaagd op de Rock Rally 1992, de editie van dEUS. We werden door de jury lichtelijk afgemaakt.”

Uit het juryverslag: ‘Een stevige sound met funky metalgitaren, maar langer dan één song konden de heren van The Prophets of Finance niet boeien.’

Kowlier: “Het was niet de enige muziekwedstrijd die ik heb verloren. Het eerste optreden van ’t Hof was op een concours in Handzame, bekend van zijn diepe band met de blues. Serge en ik hadden simpelweg een tapedeck meegebracht: we drukten op play en deden ons ding. Helaas, we werden laatste. Maar we kregen toch 1.600 Belgische frank van de organisatie: 40 euro dus, of 20 euro per bandlid. In onze ogen was dat een overwinning.”

Behalve 50 jaar hiphop vieren we in 2023 nog een mijlpaal: En in Izzegem…, het debuut van ’t Hof, is een kwarteeuw oud. Is dat een feest waard?

Kowlier: “We hebben te laat beseft dat die plaat haar zilveren jubileum viert: het wordt moeilijk om nog iets op poten te zetten. Maar we willen sowieso nog eens op een podium staan, dit jaar. In 2018 hebben we een verzamelaar uitgebracht en uitgebreid getourd, van allerhande cultuurcentra tot de AB. Ik heb toen beseft hoeveel ’t Hof voor veel mensen betekent. Vanaf het podium zag ik gasten van mijn leeftijd én hun kinderen meerappen. Ik wil die dankbaarheid graag nog eens voelen.

“Ik moet wel toegeven: naar aanleiding van die 25ste verjaardag heb ik En in Izzegem… nog eens opgezet, en ik ben geen halve minuut ver geraakt. Ik ben niet de grootste fan van mezelf.”

Wat is jullie advies aan de jonge leeuwen die voorlopig alleen voor de spiegel in de slaapkamer durven te rappen?

Shams: “Wees jezelf. En oefen, oefen, oefen.”

Samu: “Laat je omringen door mensen die je oprecht steunen.”

Kowlier: “En vraag je af, voor je je eerste songs online zwiert: wil ik dit over 20 jaar nog staan rappen? (lacht)”

© Humo