Direct naar artikelinhoud
Wie straffe tweets kan versturen tegen de vakbond, mag ook de moed hebben om mensen te zeggen dat ze het maar met minder centen moeten doen
De gedachteBart Eeckhout

Wie straffe tweets kan versturen tegen de vakbond, mag ook de moed hebben om mensen te zeggen dat ze het maar met minder centen moeten doen

Bart Eeckhout is hoofdcommentator

Ooit, helaas lang geleden, deed ik een vakantiejob in een vleesverwerkend bedrijf. Dat was een confrontatie, en heus niet alleen omdat ik met eigen ogen kon zien wat er zoal in een curryworst gedraaid wordt. Naast mij aan de band stond W., een vroegere klasgenoot uit de lagere school. Voor mij was dit een lastig tussendoortje waaraan ik na een maand weer zou ontsnappen, voor hem was dit al een professioneel eindstation. W. kloeg niet, dat iemand vrijwillig wou voortstuderen leek hem toen een helser vooruitzicht dan nog 40 jaar vleeskarkassen op een haak duwen.

Mijn punt is het volgende: in debatten over werk of pensioen krijgen mensen zoals W. nooit een stem. O, maar het gaat vaak over hen. Het gaat over hen als er gesakker is omdat De Lijn weer eens staakt, de vuilnisophaling achterwege blijft of als de winkel om de hoek al wekenlang dicht blijft. Dan verschijnen er bijna dagelijks stukjes over ‘de vakbond’, die zogezegd gokt met de toekomst van het bedrijf, die slag om slinger naar het stakingswapen grijpt en die de welvaart van het hele land op het spel zet. De vakbonden zijn niet zonder fout, helemaal niet zelfs. Maar zeg me eens wie de rechten van mensen zoals W. zal verdedigen als de vakbonden het niet meer mogen doen?

Neem Delhaize. Op een affiche van een winkel in Brussel staat te lezen wat voor werknemers het verschil is tussen werken in een ‘gewone’ supermarkt of in een verzelfstandigde franchisezaak, waar andere arbeidsovereenkomsten gelden. Verlies van dertiende maand, verlies van vervoerskosten, verlies van anciënniteit, verlies van premies, werken op zon- en feestdagen... het lijstje is nog langer. Dat is nogal wat, zeker als je basisloon redelijk laag ligt en je weinig vooruitzichten hebt op een betere baan.

Wie als een grote jan tijdens de kantooruren straffe tweets kan versturen tegen vakbondsacties, moet ook maar de moed hebben om de mensen over wie het gaat in het gezicht te zeggen dat ze ook met minder rechten en minder centen blij mogen zijn. Zo ze al niet op hun 55 ontslagen worden zonder sociaal plan, of met een kapotte rug op de ziekenkas verzeilen.

Want dat is wat te gebeuren staat, indien niet nu, dan over een of twee jaar. Iedereen weet het, die mensen zelf weten het, maar niemand durft het hen vlakaf te zeggen. En neen, dat maakt van zelfstandige uitbaters geen uitbuiters of slavendrijvers. Hun sector werkt met een andere logica, meer flexi- en deeltijdse jobs en vaak snelle doorstroming van werknemers.

Dus neen, ik denk niet dat de vakbond Delhaize kapot wil. Ik denk niet dat de stakende werknemers Delhaize kapot willen. Ik denk dat zij drommels goed weten welke toekomst er wacht, en dat zij zich tot het uiterste verdedigen om alsnog zoveel mogelijk opgebouwde rechten te vrijwaren. En het klinkt wellicht als een godslastering binnen mijn geprivilegieerde groep van mensen die ‘hard werken’ associëren met thuis aan het bureau knokken tegen de deadline, maar ik schrijf het toch: ik ben geneigd daar begrip voor te hebben.