Een Franse-Duitse megaproductie was het destijds, één waarvoor de Belgisch-Franse succesregisseur Jacques Feyder vanuit Hollywood terugkeerde naar Europa. Een historische komedie over de Spaanse bezetting van Vlaanderen in 1616, een ode ook aan de Vlaamse meesters.

Anno 2023 staat de film te boek als een klassieker uit de Franse cinema, maar veel werd er niet gelachen toen de prent in 1936 in Vlaanderen uitkwam. “Het was een moedige, maar vooral ook heel risicovolle film. Fransen die een film maken over Vlaanderen, dat lag sowieso al heel gevoelig. Zeker in tijden waarin Vlaams-nationalisten steeds meer hun eisen op tafel legden”, vertelt Daniël Biltereyst, professor film- en mediastudies aan de UGent. (Lees verder onder de foto)

Dat Vlaamse mannen laf het conflict ontliepen, de burgemeester zich als dood voordeed en de vrouwen al hun charmes in de strijd gooiden om de Spaanse bezetters te verleiden, kon menig Vlaming maar matig appreciëren. “Maar de film joeg ook de katholieken in het harnas. Vooral dan wegens de manier waarop de priester, die meeheulde met de vijand, werd neergezet”, zegt Biltereyst.

Verboden in Brugge

De film leidde tot heel wat protest in katholieke en Vlaamsgezinde kringen, met censuur en betogingen tot gevolg. En vanuit linkse en liberale hoek kwam er als tegenreactie daar dan weer protest tegen. Na wanordelijkheden in Brussel, Gent en Antwerpen was Brugge de eerste stad om een verbod in te voeren op het vertonen van de film. “Om te voorkomen dat de openbare orde gestoord wordt”, staat te lezen in het collegebesluit, één van de vele documenten in een tentoonstelling rond de film in De Biekorf. (Lees verder onder de foto)

Naast de expo, die nog loopt tot en met 12 april, is er op 4 april ook een lezing rond censuur op La Kermesse Héroïque en de Belgische film in het algemeen. En op 6 april vindt La Kermesse Héroïque, 87 jaar na verschijnen, alsnog de weg naar het witte doek met een vertoning in Cinema Lumière. “Zelfs nu nog is het thema heel actueel. De extreem pacifistische boodschap die in de film vervat zit, is zeer naïef en roep ook vandaag nog veel vragen op”, besluit Biltereyst.

Of het opnieuw tot rellen komt, valt echter te betwijfelen. De vraag aan de burgemeester of het verbod nog steeds van kracht is, bleef zonder antwoord.