Naast ontbossing leidt de illegale kap ook tot criminaliteit, corruptie, witwaspraktijken en schendingen van mensenrechten in de landen van herkomst. Sinds maart 2013 is de import van illegaal gekapt hout dan ook verboden door de Europese houtverordening. 

Maar de afgelopen tien jaar is de Belgische import van gezaagd tropisch hout uit niet-EU-landen meer dan verdubbeld. Vorig jaar ging het om ruim 234.000 ton, bijna de helft van de totale import in de EU, zo schrijft De Tijd. Het overgrote merendeel, namelijk tachtig procent, wordt doorgevoerd naar andere EU-lidstaten. Het hout komt vooral binnen uit drie landen: Kameroen, Gabon en Brazilië. Dat zijn hoogrisicolanden als het gaat over illegaal gekapt hout en corruptie in de houtsector.

Pakkans “zeer, zeer klein”

De federale overheidsdienst Leefmilieu heeft twee inspecteurs in dienst die instaan voor de controle van de 4.500 actieve houtimporteurs in ons land. Van de belangrijkste 120 importeurs konden de inspecteurs de helft controleren. Sinds 2017 vinden hoogstens dertig controles per jaar plaats.

Door het tekort aan controles vindt illegaal hout makkelijk een weg naar ons land, soms via sluipwegen. Zo wijzen de journalisten naar verschillende dubieuze ladingen uit Myanmar als voorbeeld. Ook uit de stijging van het aantal vaststellingen van inbreuken door de douane, blijkt de ernst van de problematiek.

“Er is import van tropisch hout waarvan we niet zeker zijn of het legaal gekapt is”, zegt Wendy Lee, woordvoerster van Leefmilieu, aan De Tijd. “Het is een probleem, maar we kunnen ons alleen uitspreken over wat we controleren. Er zal zeker een deel zijn dat we niet zien, dat we niet weten.”

Philippe Verbelen van milieu­organisatie Greenpeace hekelt dat de pakkans voor houtimporteurs in België tien jaar na de Europese houtverordening nog altijd “zeer, zeer klein” is. “Hoe kan je de regels in België handhaven met slechts een twintigtal controles in een jaar? Dat is bijna niets als je ziet hoeveel hout België binnenkomt”, zegt Verbelen.