5 planeten staan op een rij vanavond. Dit is waar en wanneer je ze kan zien

Meestal zijn de planeten verspreid over de nachtelijke hemel en zichtbaar op verschillende tijdstippen. Maar af en toe staan ze op hetzelfde moment dicht bij elkaar. Ze lijken dan bijna op een rechte lijn te staan, een planetaire uitlijning. In wezen is dit een optische illusie. Alle planeten draaien in (bijna) hetzelfde vlak rond de zon. Hierdoor volgen ze allemaal het jaarlijkse pad dat onze zon aflegt aan de hemel. Die lijn noemt men de ecliptica. In werkelijkheid bevinden de planeten zich in de ruimte absoluut niet dicht bij elkaar. Momenteel staan Jupiter en Mercurius vlak bij elkaar, maar de gemiddelde afstand tussen die twee planeten is 720 miljoen kilometer.

_{(Lees verder onder de afbeelding.)}

Vanavond kunnen we zo’n planetaire uitlijning waarnemen. Je kan vijf van de acht planeten van ons zonnestelsel tegelijkertijd zien. Het zijn Jupiter, Mercurius, Venus, Uranus en Mars die op een denkbeeldige lijn staan. Dat roept veel enthousiasme op bij sterrenkijkers wereldwijd, onder wie voormalig Apollo-astronaut Buzz Aldrin. Hij plaatste de volgende tweet in afwachting van onze planetaire buren: “Ik ben altijd op zoek naar geweldige opportuniteiten om naar de sterren te kijken... en dinsdag zou wel eens een avond kunnen zijn om de verrekijker te pakken en een glimp op te vangen van een vrij zeldzame uitlijning van de vijf planeten Mercurius, Jupiter, Venus, Uranus en Mars. Nu maar hopen dat de lucht helder blijft!”

Om de vijf planeten op een rij te zien, moet je vlak na de zonsondergang naar het westen kijken. Je hebt maar weinig tijd, want al snel verdwijnen Jupiter en Mercurius met de zon mee achter de horizon. Tijdens de schemering staat Jupiter het dichtst bij de horizon. Hij is ook de helderste van de twee en makkelijk zichtbaar met het blote oog. Vlak bij Jupiter staat Mercurius, wat moeilijker zichtbaar met het blote oog (maar niet onmogelijk) en zeker zichtbaar met een verrekijker.

_{(Lees verder onder de afbeelding.)}

Iets hoger in de lucht kan je Venus spotten. Deze heldere planeet zie je makkelijk zonder hulpmiddelen. Vlakbij staat de vierde planeet, Uranus. Dit is de enige van de vijf die je niet zonder verrekijker of telescoop kan zien. Ook Venus en Uranus verdwijnen enkele uren na zonsondergang achter de horizon. Tot slot is er nog Mars, die naast de wassende maan staat. Je zou dus minstens drie van de deelnemers aan de parade (Jupiter, Venus en Mars) en mogelijk zelfs een vierde (Mercurius) met alleen je ogen moeten kunnen zien.

_{(Lees verder onder de afbeelding.)}

Wil je de vijf planeten spotten, kijk dan met een verrekijker naar het westen vlak na zonsondergang op een plaats waar je duidelijk zicht hebt op de horizon. Ook de komende dagen kan je de planetaire uitlijning nog waarnemen, tot Jupiter definitief achter de horizon verdwijnt.