Antarctische oceaanstroming dreigt enorm te vertragen: drama voor ons klimaat

Deze stromingen vervoeren belangrijke elementen – zoals warmte, zuurstof, koolstof en voedingsstoffen – over de hele wereld. Eerder onderzoek toonde al aan dat een vertraging van de Noord-Atlantische stroming Europa kouder zou kunnen maken. Daarnaast blijkt uit het Australische onderzoek ook dat de vertraging van de stromen er mogelijk toe kan leiden dat het moeilijker wordt voor de oceaan om koolstofdioxide uit de atmosfeer te absorberen.

Het rapport legt uit hoe het netwerk van oceaanstromingen op aarde deels wordt aangedreven door neerwaartse beweging van koud, dicht zout water naar de zeebodem bij Antarctica. Als het zoete water van de ijskap op het meest zuidelijke gebied van onze aarde smelt, wordt het zeewater minder zout en dicht. Daardoor zal de neerwaartse beweging van de stromen vertragen.

De diepe oceaanstromingen op het noordelijk en zuidelijk halfrond zijn gedurende duizenden jaren stabiel geweest, aldus de wetenschappers, maar door het opwarmende klimaat worden ze nu verstoord. “Uit onze berekeningen blijkt dat als de wereldwijde koolstofuitstoot aan het huidige tempo doorgaat, de Antarctische draaikolk in de komende 30 jaar met meer dan 40 procent zal vertragen”, aldus oceanograaf Matthew England, de wetenschapper die de studie leidde. Uiteindelijk zou die zelfs helemaal tot stilstand kunnen komen. “Als de oceanen longen hadden, zou deze stroming er een zijn.”

Een andere wetenschapper die deelnam aan het onderzoek, Adele Morrison, legde tijdens een persconferentie uit dat naarmate de oceaancirculatie vertraagde, het water aan de oppervlakte snel de maximumcapaciteit van de hoeveelheid koolstof dat die kon absorberen, had bereikt. Volgens Morrison zou dit meer gevolgen hebben voor de ecosystemen in zee dan voor Antarctica zelf. “Diepe oceaanstromingen brengen voedingsstoffen naar boven – die naar de bodem zijn gezonken wanneer organismen sterven – om zo opnieuw voedingsstoffen aan te vullen voor het wereldwijde ecosysteem en de visserij.”

Volgens de wetenschappers zou de diepwaterstromingen op Antarctica tweemaal zo snel kunnen vertragen als de Noord-Atlantische stroming. “Het is verbazingwekkend om dat zo snel te zien gebeuren”, zei klimatoloog Alan Mix aan het Britse persagentschap ‘Reuters’. “Het lijkt nu in een stroomversnelling te komen. Dat is belangrijk nieuws.”