De komst van de digitale meter beloofde heel wat extra mogelijkheden. Zo kan je onder meer zien hoeveel energie je wanneer gebruikt. Maar niet alle mogelijkheden van het toestel worden nu al gebruikt, en dat komt door een IT-probleem bij netwerkbeheerder Fluvius.

Zo weet een leverancier vandaag nog altijd niet hoeveel elektriciteit en gas een consument precies per maand verbruikt. Daarom houdt de leverancier bij het opstellen van de jaarfactuur nog steeds vast aan de klassieke aanpak. Daarbij wordt het jaarverbruik op de eindafrekening uitgesmeerd over het hele jaar. Het maakt daarvoor gebruik van gestandaardiseerde verbruiksprofielen. Vorig jaar werd standaard 35 procent van het gasverbruik toegewezen aan het vierde kwartaal. Zelfs bij wie dan de gasketel uitstond, werd een deel van de jaarfactuur zo bepaald door de hoge prijzen in die laatste maanden.

Die manier van werken om de factuur te bepalen, is de enige methode voor wie nog een analoge teller heeft. Maar met de digitale meter zou het energieverbruik al nauwgezetter kunnen worden gevolgd. Vanaf 1 april had Fluvius ervoor moeten zorgen dat de reële maandverbruiken doorstromen naar de leveranciers. Energiewaakhond VREG dringt hier al lang op aan en stelde afgelopen zomer een fikse boete in het vooruitzicht als het systeem niet snel in werking treedt.

Maar ondanks eerdere beloftes de deadline daarvoor te zullen halen, heeft Fluvius die toch gemist. Deze week zal de VREG die vaststelling doen en de boete opleggen, al kan die in principe ook clementie tonen. De boete bedraagt 1 miljoen euro plus 10.000 euro per dag indien de netbeheerder zich niet in regel stelt. “Het is moeilijk uit te leggen dat het reële maandverbruik uit de digitale meter nog steeds niet gebruikt wordt bij het opmaken van de jaarfactuur”, zegt woordvoerder Leen Vandezande. “Fluvius is de databeheerder, het moet de nodige gegevens aan de leveranciers bezorgen.”

IT-debacle

De aandeelhouders van Fluvius, de tien intercommunale netbedrijven van de Vlaamse gemeenten, zullen de boete moeten betalen. Volgens Fluvius is technisch alles klaar om het nieuwe systeem in te voeren, maar werd beslist om niet op de startknop te drukken. Dat komt omdat ze werking meer willen testen, maar vooral door aanslepende softwareproblemen bij Atrias. Sinds eind 2021 moet dat databedrijf, waarvan Fluvius hoofdaandeelhouder is, voor een vlotte gegevensuitwisseling zorgen. Maar van 20.000 klanten zitten de gegevens geblokkeerd. “Verhuizen of van leverancier veranderen gaat voor hen moeilijker of ze krijgen geen afrekeningen”, zegt woordvoerder Björn Verdoodt. Volgens Fluvius zijn de IT-experts nodig om eerst dit probleem op te lossen. Ook wil het de nieuwe werking eerst nog uitvoerig testen alvorens te starten.

Fluvius hoopt tegen de zomer de problemen bij Atrias op te lossen. Toch kan het dan nog altijd een tijd duren alvorens gestart wordt met de uitwisseling van reële maandverbruiken. Volgens Verdoodt ging de deadline enkel om het technische aspect. “Er moeten nog afspraken gemaakt worden tussen de leveranciers, Fluvius en de overheden. Het is de bedoeling om in april 2024 volledig klaar te zijn.” Volgens de VREG is regelgeving in de maak, maar hoeven leveranciers niet te wachten. “Als ze de informatie hebben, dan kunnen daarmee aan de slag gaan”, klinkt het.

De federale ombudsdienst voor energie hoopt dat de problemen bij Atrias snel van de baan zijn. “Wij worden overspoeld met vragen, klachten en meldingen over facturen”, zegt ombudsman Eric Houtman die betreurt dat mensen die in het najaar inspanningen deden om hun verbruik te minderen daarvoor niet ten volle werden beloond.