De beelden dateren uit 2000 en tonen hoe Dokic’ benen de sporen dragen van een brutale afranseling die ze veertien dagen eerder had gekregen van haar vader Damir, een bullebak die zijn dochter sinds haar kindertijd aan fysieke en mentale straffen onderwierp. “Mijn scheenbenen zijn opgezwollen, gehavend en bebloed nadat ik volgend op een nederlaag een hele nacht trappen met puntige schoenen heb moeten incasseren”, schrijft de 39-jarige Australische met Joegoslavische roots. ” Die foto’s zijn genomen meer dan twee weken na de feiten, maar je ziet de sporen nog. Ik was 17 jaar oud. Zelfs vandaag voel ik aan mijn scheenbenen de gevolgen van die mishandeling. Ik heb het overleefd, maar niet alle vrouwen en meisjes zijn in dat geval. En dat is de droevige realiteit.”

Verhalen van slachtoffers

Het voormalige nummer vier van de wereld stuurde die foto’s met begeleidende cri de coeurde wereld in nadat ze als gastspreker op een liefdadigheidsevenement tegen huiselijk geweld verhalen van slachtoffers had gehoord. “Op dit moment lijden zoveel mensen die geen stem hebben. Tientallen miljoenen vrouwen maken op dit eigenste moment nog ergere dingen mee dan ikzelf heb gekend. Elke week overlijdt in Australië een vrouw door dit type misbruik. Een op de vier vrouwen krijgt er ooit te maken. En elders in de wereld zijn de cijfers nog slechter. Als we er niet over praten, laten we hen in de steek.”

“Als we niet praten over mishandelde vrouwen, dan laten we hen in de steek”

Jelena Dokic

Dokic, die al enkele jaren als commentator voor de Australische televisie werkt en die coaching geeft in een tennisclub in Melbourne, heeft al herhaaldelijk getuigd over haar gevecht tegen depressies, digitale belaging, bodyshaming en familiaal geweld. Haar autobiografie Unbreakable meldt hoe haar vader haar regelmatig afranselde met zijn riem, sloeg of schopte. Tijdens een incident ging de man zo hard te keer dat hij zijn dochter bewusteloos sloeg.

Terreur

Damir Dokic was niet de eerste doorgeslagen tennisvader – een klein dozijn heerschappen bevolkt die dubieuze categorie – maar hij opereerde in a league of his own. Geïnspireerd door het succes van Monica Seles kocht de man een tennisracket voor zijn zesjarige dochter. De jonge Jelena bleek gedreven en talentrijk, maar haar nieuwe hobby bracht een duivelse kant bij haar vader naar boven. Na een tegenvallende trainingssessie sloeg hij haar. Drie keer. In het gezicht. Vanaf dan zou het kind leven onder de terreur.

Een slechte match, een tegenvallende training, een kwaad humeur: alles triggerde hem. “Hij haalt zijn riem boven en spuwt me in het gezicht”, schrijft ze. Bovenop de fysieke terreur kwelde hij haar ook mentaal. “Ik ben amper twaalf jaar en hij noemt me een hoer. Ik moet mijn shirt uitdoen. Hij weet goed genoeg dat de riem zo harder aankomt. Ik mag niet bewegen terwijl hij me afranselt. Mijn huid ligt bijna open.”

In 2017 verklaarde ze in een interview dat ze het aanhoudende geweld als ‘normaal’ begon te beschouwen. “Na enkele jaren maken die mishandelingen deel uit van je dagelijks leven. Ik moest dat zo goed als elke dag ondergaan. Altijd was er wel iets wat ik fout deed.”

Blind voor het geweld

Drie jaar na haar doorbraak – in augustus 2002 zou ze met een vierde plaats haar hoogste ranking ooit halen – was ze weggezakt naar de 621ste plaats op de ranking. Ze kwam twintig kilo bij. “Ik speelde beter als tienjarige”, legt ze uit. Geplaagd door depressies overwoog ze om uit het leven te stappen. “Te veel mensen binnen het tennismilieu hebben hun blik afgewend voor het fysieke en mentale geweld. En ik was trouwens niet het enige slachtoffer in mijn sport. Hopelijk kan zoiets nu niet meer.”

“Bijna 25 jaar lang was mijn leven een gevecht. Ik was uitgeput”

Jelena Dokic

Eind 2008 baande ze zich via achteraftoernooitjes een weg terug. Op de Australian Open 2009 haalde ze zelfs de kwartfinale. In een interview sprak ze voor het eerst publiekelijk over het misbruik. Dokic’ vader ontkende de aantijgingen niet, maar verklaarde dat elke vader zijn kind slaat. Chronische klierkoorts en blessures remden haar comeback af. In december 2013 speelde ze, gesloopt door de fysieke hinder, haar laatste wedstrijd. Ze was 30 jaar oud. “Bijna 25 jaar lang was mijn leven een gevecht. Ik was uitgeput.” Contact met haar vader heeft ze na haar loopbaan niet meer.

Vermageringskuur

Omdat alle structuur uit haar leven verdween, at ze zich te pletter. Haar gewicht klom tot 120 kilogram, maar door een spectaculaire vermageringskuur viel ze 53 kilo af. Toch moet ze ook nu nog een strijd voeren tegen de weegschaal. Door haar openheid geldt Dokic als een prominente stem in het debat over mentale kwetsbaarheid. Op Instagram getuigt ze vaak over haar eigen donkere gedachten, maar ze post nog vaker positieve boodschappen en moedigt mensen aan om professionele hulp te zoeken.

Begin dit jaar maakte ze zich woedend toen trollen haar gewichtstoename en mentale problemen viseerden. Opvallend vaak waren de auteurs afkomstig uit Servië en opvallend vaak waren dat vrouwen. “Nu de Australian Open begonnen is, zal Jelena Dokic zelfmoord willen plegen, zoals elk jaar?”, schreef een digitale bullebak, die er nog een lachende emoji aan toevoegde. In een reactie beschreef Dokic het als een nieuw dieptepunt. “Ik ben in huilen uitgebarsten. Elk jaar plegen bijna een miljoen mensen zelfmoord en sommige mensen lachen daarmee?”