Ivan De Vadder over politieke wantrouwen: "Politici moeten meer beseffen dat ze spelen met belastinggeld van burgers"

Peilingen zeggen het en burgers steken het ook niet onder stoelen of banken: ze hebben nog maar weinig vertrouwen in de politiek. Mensen sturen een signaal uit door steeds meer op uitersten te stemmen. "Ze hopen op die manier de aandacht te krijgen van de andere partijen in het midden", zegt politiek journalist Ivan De Vadder. "Die partijen zijn op dit moment zo bezig met zichzelf en met zich te onderscheiden van andere partijen, dat de burger gewoon afhaakt. Ze snappen niet meer waar de partijen voor staan omdat ze geen eenduidige boodschap uitsturen."  

"De oplossing die partijen dan vaak voorstellen is om aan de knoppen te draaien van de kieswetgeving", stelt De Vadder. "Maar dat is niet de oplossing. Je kweekt pas vertrouwen wanneer je je correct begint te gedragen."

"Wanneer er problemen opduiken zoals de vergoedingen bovenop het pensioen van ambtenaren en oud-Kamervoorzitters dan is het aan politici om sorry te zeggen", gelooft De Vadder. "Bij bepaalde problemen moeten politici aanvoelen dat het beter is ontslag te nemen. Ze moeten echt meer stilstaan dat ze spelen met het belastinggeld van de burgers. Als ze al die dingen zouden doen, daar zouden ze vertrouwen mee winnen." 

Een andere manier om het politieke systeem te veranderen en meer vertrouwen te creëren, kan zijn door van nul te beginnen. "Eigenlijk zou je met een leeg blad moeten starten, alles van tafel gooien zoals particratie en opnieuw beginnen", stelt De Vadder. "Maar omdat je met heel wat economische belangen speelt in onze maatschappij, zou je de democratie moeten stilleggen en dat gaat moeilijk."

Verandering in de politiek zal met mondjesmaat verwezenlijkt moeten worden. "Je kan ook niet aan een fiets sleutelen terwijl die nog rijdt. Bij het wielrennen kunnen ze dat misschien, maar in de politiek zullen ze met kleine stapjes moeten hervormen." 

Door het tekort aan vertrouwen, zien mensen zich genoodzaakt om op partijen als Vlaams Belang te stemmen. Als de partij bij de verkiezingen in 2024 blijft groeien, wordt het moeilijk ze te negeren. "Toch blijven partijen dit door het cordon sanitaire doen, maar ik vind dat eigenlijk niet heel democratisch", zegt De Vadder. 

"Ik zeg niet dat Vlaams Belang hoe dan ook in de regering moet, maar ik vind het ook niet juist om op voorhand te beslissen dat ze er niet bijhoren. Ik ben ervan overtuigd dat Vlaams Belang extra stemmen krijgt, net omdat mensen dat zo'n onrechtvaardige regel vinden."

Vlaams Belang had zijn populariteit in 2019 vooral te danken aan het thema asiel en migratie, dat toen hard leefde. "Dat gaat in 2024 niet anders zijn. Thema's als migratie en asiel gaan hoog op de agenda staan, net zoals het politieke wantrouwen. En de partij die eigenaar kan worden van die thema's, zal de verkiezingen winnen", zegt De Vadder overtuigd. "Woke is ook zo'n thema dat heel erg leeft. Je hebt heel wat voor- en tegenstanders, dus het zou een ander interessant verkiezingsthema zijn."