Zeker 56 doden en bijna 600 gewonden bij gevechten tussen leger en paramilitairen Soedan, drie VN-medewerkers omgekomen

In de ziekenhuizen zouden inmiddels ook zo’n 600 gewonden zijn binnengebracht, waarvan tientallen in levensgevaar verkeren, verklaarde de artsenvereniging. De organisatie roept op tot een onmiddellijke wapenstilstand om het leven van onschuldige mensen te sparen en de gewonden te kunnen behandelen.

Het geweld is het resultaat van de oplopende spanningen tussen legerleider Abdel Fattah al-Burhane en generaal Mohamed Hamdane Daglo, aanvoerder van de paramilitaire groep RSF. Het conflict in het Noord-Afrikaanse land groeide zaterdag op enkele uren tijd uit tot een zware crisis met gevechten tussen het leger en de paramilitairen. Het is onduidelijk wie in de hoofdstad Khartoem momenteel de bovenhand heeft.

De gevechten concentreren zich nog steeds op het presidentieel paleis, de luchthaven en het staatsradiostation, aldus het Duitse persagentschap dpa. Dat maakt echter ook melding van gevechten in de staten Witte Nijl, Noord-Kordofan en Noord-Darfoer. Er werden tanks en gevechtsvliegtuigen ingezet.

Slachtoffers onder VN-medewerkers

Bij het aanhoudende geweld zijn ook drie stafleden van de Verenigde Naties gedood. De drie medewerkers van het VN-Wereldvoedselprogramma kwamen om bij een vuurgevecht tussen de strijdende partijen op een vliegveld in Kabkabiya, in het westen van het land. Twee andere stafleden raakten ernstig gewond. Ook werden voertuigen van het VN-agentschap geplunderd. Dat meldt de Britse publieke omroep ‘BBC’.

VN-secretaris-generaal António Guterres heeft legerleider Abdel Fattah al-Burhan en RSF-bevelhebber Mohamed Hamdan Daglo, beter bekend als Hemedti, zaterdagavond gesproken en opgeroepen tot dialoog.

Verscheidene wijken in Khartoem werden zaterdag wakker met het quasi ononderbroken lawaai van geweerschoten en explosies. Die vielen zowel te horen in het noorden van de stad, waar het presidentieel paleis en de luchthaven liggen, en in het zuiden, waar het hoofdkwartier van de RSF zich bevindt. Het leger en de paramilitairen beschuldigen elkaar ervan de vijandelijkheden te hebben gestart.

In een mededeling stellen de RSF (Rapid Support Forces) zaterdag dat de paramilitaire groep de controle heeft overgenomen over "het presidentieel paleis", "de luchthaven van Khartoem" en verscheidene andere "basissen in verschillende provincies". Het reguliere leger stelt dan weer dat de berichten van RSF "leugens" zijn. In een interview met televisienetwerk Al Jazeera beweerde Abdel Fattah al-Burhane dat het leger het presidentieel paleis, de luchthaven en de militaire hoofdkwartieren in handen had.

De Soedanese luchtmacht zegt verschillende bases van paramilitairen te hebben getroffen. Het leger verklaarde: “De Soedanese luchtmacht heeft de bases Tiba en Soba van de milities van de RSF vernietigd.” Het leger zegt tevens dat het bezig is RSF-strijders op te sporen en roept burgers op om thuis te blijven.

De gevechten zijn het resultaat van oplopende spanningen tussen Daglo en legerleider Abdel Fattah al-Burhane, de de facto leider van Soedan. Beide generaals stonden bij de militaire coup van oktober 2021 nog zij aan zij, maar Daglo nam gaandeweg afstand van Burhane. Hun rivaliteit lokte een diepe politieke crisis uit en staat de overgang naar een nieuwe civiele regering in de weg.

De integratie van de RSF, een beruchte militie van voormalige soldaten uit Darfoer, in het reguliere leger vormde één van de grootste struikelblokken. De paramilitairen riepen de bevolking zaterdag op om zich achter hen te scharen en "de verworvenheden van de revolutie" te beschermen, een verwijzing naar de volksopstand tegen dictator Omar al-Bashir in 2019.

Staakt-het-vuren

De speciale gezant van de Verenigde Naties in Soedan, de Duitser Volker Perthes, heeft het leger en de paramilitairen opgeroepen om hun gevechten in de hoofdstad Khartoem en elders in het land “onmiddellijk” stop te zetten. “Perthes heeft beide partijen gecontacteerd om hen te vragen om de vijandelijkheden onmiddellijk te stoppen voor de veiligheid van de Soedanese bevolking en om het land nog meer geweld te besparen”, zo staat in een mededeling van de VN-missie in Soedan.

Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten hebben alle partijen gevraagd zich terughoudend op te stellen. Ook Moskou en Washington, bij monde van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken, hebben opgeroepen tot een staakt-het-vuren. Josep Borrell, Hoge Vertegenwoordiger van de Europese Unie voor buitenlands beleid, waarschuwde dat een escalatie de situatie alleen maar zou verergeren. Antonio Guterres, secretaris-generaal van de Verenigde Naties riep op de vijandelijkheden te staken, de rust te herstellen en de dialoog aan te gaan.