Politici op zoek naar een verkiezingsthema

De twee weken paasvakantie zijn sinds dit jaar voor de federale politici gehalveerd door een ander ritme van schoolvakanties bij de Franse gemeenschap. Zelfs tijdens een ingekorte vakantie gaan de politici op zoek naar hét verkiezingsthema voor volgend jaar.

analyse
Ivan De Vadder
Wetstraatwatcher voor VRT NWS. Maakt en presenteert ook het programma "De afspraak op vrijdag".

1. Wordt "woke" het thema van de verkiezingen in 2024?

Sommige waarnemers vragen zich af of "woke" dat nieuwe verkiezingsthema kan worden. Volgens N-VA-voorzitter Bart De Wever deelt "woke" - en dat is letterlijk het "wakker zijn voor onrecht' - de wereld op in een 'groep daders en een groep slachtoffers". En die discussie werd onder meer deze vakantie al gevoerd.

Wat de covoorzitter van Groen, Nadia Naji, op Twitter de opmerking ontlokte dat ze 99 problemen kon opsommen, maar dat woke er niet één van was. En ze kreeg gelijk van Melissa Depraetere van Vooruit die in De Zondag zei dat "N-VA en Vlaams Belang iets aan het oppoken zijn wat heel weinig voorstelt".

De theorie wil wel dat wie de eigenaar is van het thema dat de verkiezingscampagne domineert, ook de verkiezingen wint. In 2019 was migratie het dominante thema in Vlaanderen, en werd bijgevolg Vlaams Belang - dat eigenaar is van dat thema - de winnaar van de verkiezingen.

Groen-covoorzitter Nadia Naji somt, in haar lijst van 99, vooral problemen op die de Vlaamse regering niet kan oplossen - Groen zit nu eenmaal in de oppositie op het Vlaamse niveau -, zoals de wachtlijsten in de zorg, het lerarentekort in het onderwijs, de kinderopvang, of nog De Lijn die doodbloedt. Ook Groen is op zoek naar een verkiezingsthema.

Toch ontdekt Groen ook problemen op het federale niveau. Naji struikelt over "te weinig opvang voor asielzoekers" en "te omslachtige procedures voor asielzoekers", "een tekort aan politiemensen en te weinig diversiteit bij de politie" en ook nog "te weinig nabijheidspolitie".

Dat zijn allemaal dossiers van de federale regering, waar Groen deel van uitmaakt. Ze beweert op nummer 40 in haar lijst dat "vrouwen naar Nederland moeten voor abortus", wat misschien wat kort door de bocht is; Naji noemt "de vergrijzing" een probleem, wat de vraag oproept hoe ze dat wil oplossen op korte termijn en ze betreurt dat er nog geen rijbewijs met punten is, wat de bevoegdheid is van een Groene minister, Georges Gilkinet van Ecolo.

Politici zouden beter geen lijstjes maken van de problemen, maar wel de oplossingen aanbieden.

2. "Desnoods binden we Georges-Louis Bouchez vast aan een boom"

Intussen is de federale regering weer aan de slag, met een fiscale hervorming die op stapel staat. Het federale niveau heeft beslist om de schoolvakanties voortaan op te delen. Tijdens de paasvakantie, wanneer de Vlaamse scholen twee weken sluiten, vergaderen parlement en regering toch één week van de twee vakantieweken; én in mei, wanneer de Franstalige scholen twee weken lentevakantie nemen, zal de federale regering ook één week actief zijn. 

De gevolgen van die verspringende vakantieweken zijn intussen stilaan zichtbaar, met minder werk bijvoorbeeld aan de kust voor de jobstudenten, met een paasvakantie zonder Franstalige vakantiegangers. Het is alsof iemand eens wou aantonen hoe een confederaal land in de toekomst zou kunnen functioneren. En, voorspelbaar, vooral in en rond Brussel levert dit wel wat problemen op. Net als in het federale parlement waar nogal wat Vlaamse parlementsleden afwezig blijven tijdens commissievergaderingen in de werkweek.

Volgens Melissa Depraetere van Vooruit, in De Zondag, maakt de fiscale hervorming van de federale regering alleen kans wanneer de voorzitter van de MR, Georges-Louis Bouchez, "aan een boom wordt vastgebonden". Zo kan de financiering voor de fiscale hervorming gezocht worden bij de grote vermogens, mét een vermogenskadaster. Een idee dat ook Groen-voorzitter Jeremie Vaneeckhout toejuicht in VTM Nieuws.

Maar staatssecretaris voor Begroting Alexia Bertrand (Open VLD) verzet zich in "De zevende dag" tegen een vermogenskadaster. "Ons probleem komt niet van de inkomsten, maar van de uitgaven", reageert Bertrand, die vooral de begrotingsinspanning van de federale regering verdedigt. Ondanks het grote begrotingstekort, een probleem dat trouwens niet terug te vinden is in het lijstje met de 99 problemen van Nadia Naji. 

Bouchez zelf zat in een debat op RTL om uit te leggen waarom hij reserveofficier is geworden in het Belgische leger, een initiatief dat hij genomen heeft uit patriottisme, in navolging van het Oekraïense volk dat zijn land zo hevig verdedigt tegen de Russische invaller, zo legde Bouchez uit.

En over die Bouchez: Depraetere, die fractieleider is van Vooruit in de Kamer, geeft de federale regering een score van 7/10. En ze voegt eraan toe: "Zonder Georges-Louis Bouchez was de zeven een negen geweest. Daar ben ik zeker van. Hij zorgt voor amateurisme in de ploeg." En ze bevestigt nogmaals dat Vooruit wel denkt aan een samenwerking met de N-VA: "Met de N-VA van De Wever zou je meer kunnen bereiken dan met de MR van Bouchez".

3. Verkiezingen op 9 juni 2024

De paasvakantie leverde ook een verkiezingsdatum op: 9 juni 2024. De jongeren vinden dit sneu en ze merken op dat dit een tegenstrijdig signaal is van een regering die de stemgerechtigde leeftijd voor Europese verkiezingen verlaagd heeft.

Zelfs de rector van de Leuvense universiteit vindt dat zo'n verlaging van de stemgerechtigde leeftijd gevolgd moet worden door een verkiezingsdatum op maat van de studenten.

Spijtig genoeg kiest België de datum van de verkiezingen niet autonoom. De regionale verkiezingen zijn al sinds jaar en dag gekoppeld aan de Europese verkiezingen, en de datum daarvan wordt bepaald in consensus door alle lidstaten. En door de samenvallende verkiezingen heeft ook het federale niveau zich op die Europese datum vastgeklikt. 

De rectoren van de universiteiten kunnen meteen ingaan op de vraag van Groen vandaag in Het Nieuwsblad: "Maak van 10 juni 2024 een examenvrije dag". Zo kunnen rectoren meteen de daad bij het woord voegen.

Meest gelezen