Air France en Airbus gaan vrijuit in emotioneel geladen proces over fatale vlucht Rio-Parijs
Luchtvaartmaatschappij Air France en vliegtuigbouwer Airbus zijn vrijgesproken op het proces over de crash van de vlucht Rio-Parijs in de zomer van 2009. De twee bedrijven stonden terecht voor onvrijwillige doodslag voor de crash waarbij 228 mensen om het leven kwamen. De nabestaanden reageren aangeslagen. "Voor hen is deze uitspraak een klap in het gezicht", zegt correspondent Frank Renout.
Tientallen nabestaanden liepen boos, teleurgesteld en soms in tranen de rechtszaal uit nadat het vonnis was voorgelezen. Zowel Air France als Airbus zijn vrijgesproken van onvrijwillige doodslag, 14 jaar na de crash van vlucht AF 447.
De strafrechter in Parijs oordeelde dat er weliswaar fouten zijn gebeurd, maar "dat er niet voldoende bewijs is voor een rechtstreeks oorzakelijk verband met de crash". De rechtbank volgt daarmee het openbaar ministerie, dat ook om de vrijspraak had gevraagd.
"Voor de nabestaanden is dat een klap in het gezicht", zegt correspondent Frank Renout in Parijs. "In de rechtszaal werd gehuild. Volgens een advocaat van de nabestaanden kunnen zij nog altijd niet beginnen aan de rouw. Met dit vonnis weten ze nog altijd niet wat er precies gebeurd is, wat de oorzaak was van de crash en wie schuldig is."
Zwarte dozen
Het proces in Parijs kwam er na jaren van juridisch getouwtrek. In 2019 werd de zaak nog geseponeerd, maar twee jaar geleden zette de rechter in beroep dan toch het licht op groen.
In oktober kon het proces dan toch van start gaan, meer dan 13 jaar na de fatale crash op 1 juni 2009. De Airbus A330 was onderweg van Rio de Janeiro in Brazilië naar de Franse hoofdstad Parijs toen het toestel boven de Atlantische Oceaan plots van de radar verdween - zonder noodoproep of getuigen.
Enkele dagen later werden de eerste brokstukken van het vliegtuig uit de oceaan gevist. Het toestel had 228 mensen van 32 verschillende nationaliteiten (onder wie ook een Belg) aan boord gehad, maar tientallen lichamen zijn nooit geborgen.
BEKIJK -archiefbeelden van de zoektocht naar de wrakstukken:
Pas na twee jaar werden de grootste wrakstukken van de Airbus 330 gevonden. Op hetzelfde moment werden ook de zwarte dozen van het toestel gerecupereerd: ze lagen op zo'n 4.000 meter diepte. De zwarte dozen houden alle informatie bij van de vlucht, en nemen de gesprekken in de cockpit op.
Het onderzoek van de zwarte dozen bracht aan het licht dat de piloten verkeerd reageerden op een tijdelijk gebrek aan gegevens, veroorzaakt door bevroren snelheidssensoren van het vliegtuig. De crash was dus een gevolg van een combinatie van technische storingen en een verkeerde inschatting van de piloten.
Dat de snelheidssensoren af en toe slecht werkten bij stormweer, was een euvel dat al bekend was in 2002 - zeven jaar voor de ramp - , zo bleek uit onderzoek. Airbus wordt ervan beschuldigd die rapporten niet serieus te hebben genomen en niet adequaat hebben gereageerd. Pas na de crash werden de snelheidsmeters vervangen. De vliegtuigbouwer voerde dan weer aan dat de piloten bij Air France niet genoeg opgeleid waren.
"Straffeloosheid"
De crash, en het onderzoek dat erop volgde, leidde tot een reeks nieuwe veiligheidsaanbevelingen. Maar de nabestaanden van de slachtoffers zaten nog met veel vragen.
Dat ze daarop nog altijd geen duidelijke antwoorden hebben gekregen en dat beide aangeklaagde bedrijven nu vrijuit gaan, veroorzaakt bitterheid. "Het gerecht zegt ons dat er geen probleem is", "Voor wie machtig is regeert straffeloosheid. Eeuwen gaan voorbij, en niets verandert", sprokkelde het persagentschap AFP reacties.
Hoe dan ook was een veroordeling vooral symbolisch geweest. De maximumstraf voor onvrijwillige doodslag is 225.000 euro. Voor bedrijven met een miljardenomzet, zoals Airbus en Air France is dat een peulenschil.