Skelet van T.rex geveild voor bijna 4,9 miljoen euro, minder dan verwacht

Vier meter hoog en twaalf meter lang: "Trinity", het 67 miljoen jaar oude skelet van een Tyrannosaurus Rex was te groot voor het Zwitserse veilinghuis Koller. Enkel het hoofd stond naast de veilingmeester. Dat weerhield een Europese privéverzamelaar er zich niet van om er 4,878 miljoen euro voor neer te tellen. Het veilinghuis wil zijn identiteit niet bekend maken.

Het is daarmee nog maar de derde Tyrannosaurus Rex die op een veiling verkocht werd. In New York gingen eerder T.rex "Stan" en "Sue" onder de hamer. In tegenstelling tot zijn voorgangers, is "Trinity" eigenlijk samengesteld uit de beenderen van drie verschillende T.rexen. Het skelet bevat ook maar 50 procent authentieke botten. Stan is 65 procent authentiek en Sue bestaat zelfs voor 90 procent uit de originele botten.

"Bij "Trinity" gaat het eigenlijk om een puzzel, waarvan de helft authentieke botten zijn", vertelt Koen Stein, paleontoloog aan het Museum voor Natuurwetenschappen in de podcast "Het kwartier". "Daarvan komt telkens een derde van een verschillende individuele dinosaurus. De andere helft van de botten zijn afgietsels van een ander skelet."

Als wetenschapper apprecieert Stein dat ze dat heel duidelijk vermelden. "De koper krijgt een overzicht mee waarop staat welke botten authentiek zijn en van welke dino ze afkomstig zijn. Dat getuigt wel van een wetenschappelijke ingesteldheid."

Dat is niet altijd het geval geweest. In Hongkong moest veilinghuis Christie's op het laatste moment de veiling van T.rex "Shen" annuleren. "Shen was geen authentiek skelet. Meer dan 90 procent van de botten zouden afgietsels zijn van een andere dinosaurus, Stan. De eigenaars hadden de rechten daar helemaal niet voor."

"Trinity" wordt dus wel op een eerlijke manier aangeboden. De verkoper is dan ook niet zomaar een sjacheraar, vertelt Stein "Köbi Siber is een Zwitserse paleontoloog-liefhebber. Hij heeft zelf een privémuseum dat propvol authentieke dinosaurusskeletten staat. Hij heeft die voor een groot deel zelf opgegraven. Aan zijn werkwijze zie je dat hij heel wetenschappelijk georiënteerd is. Zo houdt hij zeer gedetailleerd bij waar hij welk bot gevonden heeft. De man is ook heel open voor wetenschappelijk onderzoek op zijn collectie."

Köbi en zijn team groeven het skelet op in Montana en Wyoming. T.rex-skeletten vind je uitsluitend in Noord-Amerika, vertelt Stein. "Van Canada tot het noorden van Mexico. Daarbuiten vind je Tyrannosaurus Rex niet, andere Tyrannosaurussen wel. Die regio is nog niet volgebouwd en er is weinig plantengroei. Erosie gaat er ook niet snel, waardoor de skeletten goed bewaard blijven."

Op de verkoop van dinosaurusskeletten komt heel wat kritiek. Tegenstanders vinden dat zulke skeletten alleen thuishoren in natuurwetenschappelijke musea en niet in privécollecties als hebbedingetje. Voor Stein is het geen groot verlies. "We weten al veel over een volwassen T.rex. In mijn ogen is het niet zo'n groot probleem dat zo'n skelet geveild wordt."

Dat ligt anders als het om zeldzamere skeletten gaat, van bijvoorbeeld soorten die nooit eerder ontdekt zijn. De markt van dinoskeletten wordt bovendien steeds populairder, zeker sinds T.rex Stan in 2020 voor ongeveer 30 miljoen euro werd verkocht. "De prijzen zijn sterk gestegen. Voor een tand van een T.rex kan je 10.000 euro neerleggen", zegt Stein.

Op die manier worden fossielen een soort belegging. "Het gaat dan niet meer om de wetenschap, maar om de winst", zegt Stein. "Dat is schandelijk, want het is uiteindelijk natuurhistorisch erfgoed en dat is van iedereen. Die vondsten, als je principieel bent, zouden voor iedereen toegankelijk moeten zijn."

Het lot van "Trinity" is voorlopig onduidelijk, maar de kans bestaat dat het skelet alsnog in een museum terechtkomt. "In Brussel hebben we Arkaan staan, een allosaurus. Die is eigendom van een privépersoon, gekocht op een veiling. Door goeie connecties mogen we het tentoonstellen."

"Dankzij mensen die wel het budget hebben en die een warm hart hebben voor de wetenschap, kunnen er vruchtbare samenwerkingen ontstaan."