Waarom we vrolijker zijn en meer energie hebben als de zon schijnt

1. Zon is vrijheid

“Zon is een metafoor voor het goede leven”, zegt psycholoog Jean Pierre van de Ven. “Zon is vakantie, buiten zitten, terrasjes doen, zwemmen, barbecueën. Daar kijken we naar uit en die gedachte alleen al maakt ons relaxter. En zodra al deze heerlijke zomerse activiteiten weer echt kunnen, voelen we ons helemaal ‘zomer’.”

De invloed van de zon noemt hij vooral ‘associatief gedrag’ ofwel ‘conditionering’. Omdat de zon doet denken aan vakantie, worden we meteen relaxter. Zonnestralen staan voor vrijheid.

2. De zon verjaagt vermoeidheid

Met de komst van de zomertijd werden de dagen langer. “Als de dagen lengen, verandert je biologische klok, die wordt beïnvloed door licht, beweging, eten en slapen”, zei Joris Vernooij, internist bij de Nederlandse Vermoeidheidkliniek, eerder in een interview voor AD.

“Ook je hormoonbalans beweegt mee met je biologische klok. De productie van neurotransmitter serotonine, die zorgt voor een actief lichaam en een goed humeur, wordt hoger, terwijl het slaaphormoon melatonine afneemt. Hoe meer en hoe langer je lichaam wordt blootgesteld aan natuurlijk licht, hoe meer serotonine het produceert.”

In het voorjaar wordt je lichaam dus van een winterse ruststand naar een wakkere stand gebracht. Nu de lente echt doorzet, verdwijnt de moeheid als sneeuw voor de zon.

3. De zon maakt gelukshormomen aan

De zon is de allergrootste bron van endorfines, zegt orthomoleculair therapeut Willem Trip. Geluksstofjes dus, die ervoor zorgen dat je minder gevoelig bent voor pijn. “Die endorfines hebben we nodig om te ontstressen. Zeker in deze tijd waarin we continu ‘aan staan’, terwijl ons lijf zeker niet is bedoeld om voortdurend op scherp te staan.”

We hebben genoeg stoffen die de stress ‘aanzetten’, maar te weinig die de stress even ‘uitzetten’. “De zon reduceert de stress en zorgt dat niet alle energie naar de hersenen gaat, maar juist ook naar ons immuunsysteem en naar onze spieren”, legt Trip uit. “Zodat die drie weer in balans zijn. Dus als de zon schijnt, kunnen we ook meer energie bij onszelf opwekken.” Een win-winsituatie, want een betere balans zorgt voor minder lichamelijke aandoeningen.

4. Zon is goed voor je nachtrust

Lekker weer betekent: naar buiten! En de buitenlucht is gezond. Onderzoek wijst uit dat je hartslag, bloeddruk en spierspanning al binnen drie minuten dalen in een natuurrijke omgeving. Ook je nachtrust vaart er wel bij. Onderzoekers van de Rijksuniversiteit Groningen ontdekten dat daglicht niet alleen invloed heeft op wanneer je gaat slapen, maar ook op de kwaliteit van je slaap.

Blootstelling aan zonlicht zorgt voor een diepere ononderbroken slaap in de volgende nacht. Vooral vroege vogels profiteren hiervan. Want wat blijkt: hoe vroeger je in de ochtend zonlicht opdoet, hoe makkelijker je ’s avonds in slaap valt en hoe meer uitgerust je wakker wordt. “Meer zon zorgt onherroepelijk voor minder zieken”, stelt Trip. “Omdat ons immuunsysteem geactiveerd wordt. Dus hup, naar buiten allemaal.”

5. De zon is een liefdeselixer

Als de zon schijnt, lijkt het leven leuker. En is iedereen ineens aantrekkelijker. Volgens een artikel in Psychologie Magazine (mei 2022) gaf tijdens een Frans experiment 13,9 procent van de vrouwen op bewolkte dagen hun telefoonnummer aan een flirtende vreemde. Scheen de zon, dan steeg dat naar 22,4 procent.

Ook de Universiteit van Tel Aviv deed onderzoek naar het effect van zonlicht. In september 2021 berichtte The Jerusalem Post over de conclusies uit het rapport. Mannen en vrouwen werden tijdens een gecontroleerde periode eerst wel en vervolgens twee dagen niet blootgesteld aan UVB-straling. Beide groepen hadden na het contact met het zonlicht meer romantische gevoelens en meer zin in seks. Blootstelling aan zonlicht beïnvloedt namelijk de regeling van het endocriene systeem, dat verantwoordelijk is voor de afgifte van sekshormonen.

Bij ons is zulk onderzoek nog niet gedaan. “Maar het is natuurlijk wel zo dat we minder kleren dragen als het warm wordt en we dus meer lijf zien”, lacht Van der Ven. “Dat kan je op ideeën brengen.”