Zomer van 2022 was warmste ooit in Europa, temperaturen stijgen dubbel zo snel als elders: “Samenloop van heel veel ongelukkige omstandigheden”
Europa maakte de voorbije zomer de heetste zomer ooit gemeten door. Dat ging gepaard met zogenaamde extreme weerevenementen zoals hittegolven, droogtes en bosbranden. In Europa stijgen de temperaturen sneller dan in andere continenten, zelfs dubbel zo snel als elders ter wereld. Dat blijkt donderdag uit het jaarlijkse 'Europese Staat van het Klimaat' (ESOTC), een rapport van de Copernicus Climate Change Service (C3S). “Het is eigenlijk een samenloop van heel veel ongelukkige omstandigheden geweest dit jaar”, zegt klimaatexperte Jill Peeters.
Wereldwijd waren de laatste acht jaren de warmste jaren die ooit geregistreerd werden. Voor verschillende regio's was 2022 het warmste jaar dat ooit geregistreerd werd. Het was het voorbije jaar gemiddeld 1,2 graden Celsius warmer dan het pre-industriële niveau van de periode van 1850 tot en met 1900.
Voor Europa was 2022 het tweede warmste jaar dat ooit geregistreerd werd. Het was 2,2 graden Celsius warmer dan het pre-industriële niveau en 0,9 graden Celsius warmer dan het gemiddelde van de periode van 1991 tot en met 2020. De voorbije zomer was het nog heter, namelijk 1,4 graden Celsius warmer dan het recente gemiddelde.
“Het was geen verrassing om te weten dat het het op één na warmste jaar was in Europa”, zegt klimaatexperte Jill Peeters. “Maar bovendien komt de droogte er nog bij. We hebben nu de vaststelling in cijfers waarin we zien dat het bijna recorddroog was. Hierdoor kwamen de rivieren droog te staan en daardoor ging het transport op de rivieren weer veel moeilijker binnen Europa”, legt de klimaatexperte uit.
Oogsten mislukt
“Bovendien was er ook veel te weinig vochtigheid in de bodem waardoor er heel wat oogsten zijn mislukt. Ook daar gaat het om de op één na droogste zomer. Die optelsom heeft ervoor gezorgd dat de natuur super kwetsbaar is geweest.”
“Bovenop die droogte en hitte krijg je dan natuurlijk bosbranden. Er zijn daardoor recordoppervlakten afgebrand, zeker in Spanje. Het afbranden van die bossen zorgt ervoor dat er een enorme uitstoot is geweest van roetdeeltjes, maar ook van broeikasgassen. Het is eigenlijk een samenloop van heel veel ongelukkige omstandigheden geweest dit jaar”, zegt Jill Peeters.
“We zullen ons leven moeten aanpassen aan het klimaat”, concludeert de klimaatexperte.
Hittestress
Als gevolg van extreme hittegolven werd in Zuid-Europa een recordaantal dagen met zeer sterke hittestress opgetekend, wat verwijst naar de impact van de temperatuur, vochtigheid en windsnelheid op het menselijk lichaam. Het aantal dagen met sterke of zelfs zeer sterke hittestress neemt toe. Op het hele continent werden er steeds minder dagen zonder hittestress geregistreerd. Ook de Europese zeeën warmden op: in 2022 was de gemiddelde zeeoppervlaktetemperatuur de warmste die ooit geregistreerd werd.
Gletsjerijs
2022 was in zijn geheel tien procent droger dan gemiddeld. In het grootste deel van Europa werd de winter van 2021-2022 gekenmerkt door minder sneeuwdagen dan normaal. De lente ging gepaard met minder neerslag dan normaal. Ook in de zomer viel er weinig neerslag, maar werd Europa wel geteisterd door extreme hittegolven. Door de combinatie van weinig wintersneeuw en hoge zomertemperaturen ging in de Alpen een recordhoeveelheid aan gletsjerijs verloren, goed voor meer dan vijf kubieke kilometer ijs.
Bosbranden
Het gebrek aan neerslag en de hoge zomertemperaturen leidden ook tot een wijdverspreide en langdurige droogte, die op haar hoogtepunt het grootste deel van het continent teisterde. Zo konden bosbranden zich verspreiden en intenser worden. Gigantische gebieden gingen in vlammen op: op één jaar na was dat areaal nog niet groter dan in 2022. Volgens de Copernicus Atmosphere Monitoring Service (CAMS) was de uitstoot door bosbranden in de EU-lidstaten de voorbije zomer het hoogst sinds 2007.
KIJK. Verschillende evacuaties in Spanje door bosbranden
Uitstoot
De motor achter die verontrustende records, benadrukken de wetenschappers van de Copernicus Climate Change Service, is de stijgende uitstoot van broeikasgassen. De jaarlijkse gemiddelde concentraties koolstofdioxide (CO2) en methaan (CH4) bereikten in 2022 de hoogste niveaus die ooit door een satelliet gemeten werden, respectievelijk 417 delen per miljoen (ppm) CO2 en 1.894 delen per miljard (ppb) CH4. Die niveaus zullen blijven stijgen, tenzij we minder broeikasgassen gaan uitstoten, onderstrepen de wetenschappers.
Lees ook:
Gratis onbeperkt toegang tot Showbytes? Dat kan!
Log in of maak een account aan en mis niks meer van de sterren.Lees Meer
-
Livios
In welke maanden leveren je zonnepanelen het meeste op en hoe komt dat?
-
PREMIUM
Expert Valerie Trouet gaat Belgisch Klimaatcentrum leiden: “In transport kan er nog veel veranderen: meer laadpalen, beter openbaar vervoer en minder salariswagens”
Klimaatexpert Valerie Trouet (48) wordt de nieuwe wetenschappelijk directeur van het zopas opgerichte Belgisch Klimaatcentrum in Ukkel. Ze komt volgende week terug uit Arizona, waar ze als professor de klimaatverandering onderzoekt. “Ik ben wetenschapper, geen activist. En ik zou mezelf eerder aan een Shell-boordplatform vastkleven dan aan een kunstwerk.” -
PREMIUM49
Weer slaat op hol: van 24 graden en zon naar 8 graden en mogelijks hagel. Hoe komt dat?
Gisteren haalden we een zomerse 24 graden, vandaag 15 en tegen donderdag blijven er daar nog amper 8 van over. Dat is drie keer frisser. En mogelijks gaat het zelfs onweren en hagelen. Hoe komt het dat het weer zo kan omslaan? En zijn deze grote sprongen uitzonderlijk? Weerman Frank Duboccage legt uit. -
-
3
WEERBERICHT. Zonnige perioden en tot 18 graden. Maandag regen, maar daarna droog en warmer
-
PREMIUM
Vandaag wordt een zomerse dag, maar niet in heel het land. Onze weerman legt uit waar we zon mogen verwachten
Dit jaar is 1 mei niet alleen het feest van de arbeid, maar ook het feest van de zon. De barbecue kan aangestoken worden, althans op sommige plekken in ons land. Waar mogen we zomerse temperaturen verwachten? En hoe warm zal het precies worden? Onze weerman David Dehenauw legt uit wat je vandaag en morgen mag verwachten. -
HLN Shop
Pollen in de lucht: deze toestellen voorkomen gesnotter
Ben je een hooikoortslijder? Dan kan je heel wat doen om klachten te voorkomen en verminderen: van vaker stofzuigen en een zonnebril dragen tot pillen slikken. Onder de efficiëntste wapens in de strijd bevinden zich ook luchtreinigers. HLN Shop focust op twee toestellen. -
Tweede warmste winter ooit in Europa
-
Ook vandaag regen en felle wind, maar is er beterschap op komst? “Dit weekend zal de zon zich af en toe laten zien”
-
1
WEERBERICHT. Vandaag nog code geel voor wind, zaterdag gaan we opnieuw boven 20 graden
Het wordt vandaag een mindere dag met forse windstoten. Maar niet getreurd, want morgen slaat het weer opnieuw om. Zaterdag ronden we zelfs weer de kaap van de 20 graden volgens het KMI. -
Livios
Last van de tuinomheining van je buren? Dit zijn de regels omtrent vergunning, plaatsing en onderhoud
Wil je jouw tuin omheinen met een tuinafsluiting? Of heeft je buur dat gedaan en ben je daar niet helemaal tevreden mee? Bouwsite Livios legt uit hoe de vork precies aan de steel zit wat betreft dit - soms heikel - onderwerp. -
58
Tot 75 km/u in binnenland: KMI waarschuwt morgen met code geel voor stevige windstoten
32 reacties
Resterende karakters 500
Log in en reageerBart Verwegen
Rudi Dewit
Marcel van Alderweireldt
Heidi Werbrouck
Karel Peeters