Is het gezond om elke dag (gekookte) aardappelen te eten?

“Wat gezondheid betreft, boette de aardappel de afgelopen jaren - in eender welke vorm of bereiding - serieus in aan populariteit”, bevestigt diëtiste Sanne Mouha. “De koolhydraatarme dieetbeweging beweerde een hele tijd dat aardappelen dikmakers zijn. Iets wat helemaal niet waar is. Neem nu 100 gram aardappelen, dat zijn ongeveer 2 aardappelen ter grootte van een ei. Die bevatten gemiddeld 85 calorieën. 100 gram pasta, droog gewogen, bevat daarentegen 350 calorieën. Dat is een gigantisch verschil.Zeker als je weet dat de Vlaming gemakkelijk 120 gram pasta eet (goed voor 420 calorieën) en zo’n 150 gram aardappelen (127 calorieën).

“Aardappelen bevatten nochtans wél stoffen die goed zijn voor ons lichaam", aldus Mouha. “Ze bevatten vezels, een heel aantal mineralen en hun zetmelen geven ons energie. Bovendien moet je er niet veel van eten, om toch een verzadigd gevoel te hebben. Het enige waar je rekening mee moet houden, is dat aardappels deel uitmaken van de nachtschadefamilie. Daardoor kan de aardappel groene plekken hebben als die nog niet rijp genoeg is, of net scheuten krijgen als ze niet goed (of te lang) worden bewaard. Je eet ze dan best niet op. Voor de rest zie ik niet meteen negatieve effecten op de gezondheid.”

Gewone gekookte aardappelen zijn niét ongezond, zoals je soms hoort. Toch worden de klassieke patatjes steeds vaker aan de kant geschoven voor alternatieve aardappelbereidingen. In een gezonde keuken kan je ze heel veelzijdig gebruiken, denk maar aan aardappelen in de schil, krieltjes met rozemarijn, gebakken aardappelen, traybakes met aardappelstukjes, groentenpuree,… Sommige, vaak kant-en klare, bereidingen zijn wel echte ‘dikmakers’ in tegenstelling tot de klassieke gekookte patat, frietjes, kroketten en gratin. Maar dat eet je ook niet omdat je zin hebt in een gezonde maaltijd”, lacht Sanne.

“Zolang je niets extra toevoegt aan de patat, blijft het een gezond ingrediënt”, benadrukt Mouha. “Ook een zoete aardappel is een prima alternatief. Vanaf het moment dat je supplementen begint toe te voegen, ligt dat anders. Denk maar aan kant-en-klare puree, dat blijkbaar steeds populairder wordt: daar worden heel vaak veel boter en eierdooiers aan toegevoegd. Dat is natuurlijk een stuk ongezonder dan een aardappel in water.”

Hoewel de aardappel niet van het podium verdwijnt, kreeg hij de afgelopen jaren veel medespelers op het podium naast zich staan. Pasta, rijst, quinoa, boekweitkorrels, couscous, ... Ook over deze varianten hoor je vaak dat ze ‘dikmakers’ zijn, sommige mensen schrappen die koolhydraten zelfs volledig. Wat klopt er nu?

“Binnen die categorieën ga je altijd de meest gezonde en de minst gezonde keuze hebben. Bij rijst en pasta zijn volkoren varianten goede alternatieven, want die bevatten voldoende vezels en mineralen. Witte pasta en witte rijst zijn iets minder gezonde vervangers, simpelweg omdat ze meer koolhydraten en eiwitten bevatten en minder vezels. Doordat ze minder vezels hebben, vullen ze je maag minder, waardoor je sneller opnieuw honger hebt. Dat is niet het geval bij volkoren varianten of bij dat patatje. Probeer maar eens zéér veel gekookte patatten naar binnen te werken, dat gaat minder vlot lukken dan bij dat bord pasta. (lacht)

Granen zoals quinoa, boekweit of couscous duiken dan weer veel op in recepten van gezondheidsvoorbeelden zoals Sandra Bekkari: zijn die dan nóg beter dan volkoren pasta of rijst? “Quinoa en boekweit bevatten voldoende vezels en mineralen, waardoor je na het eten ervan ook niet met honger achterblijft. Ook couscous is een fijn alternatief, vooral omdat je hier minder grote hoeveelheden van eet dan bij pasta of rijst. Eigenlijk is bulgur zelfs nog beter, want dat bevat meer vezels.”

Kort samengevat: het belangrijkste is dat je vooral voor veel afwisseling zorgt op je bord en vooral: onthoud dat een klassieke patat niét slecht is voor je gezondheid. Elke dag een aardappel kan op zich geen kwaad, maar variatie is hier de sleutel tot succes: afwisselen met andere koolhydraten dus.

Koolhydraten schrappen om af te vallen minder onschuldig dan je denkt. Diëtiste scheidt 6 feiten van fabels: “In slechtste geval schaadt het je hersenen” (+)

Wat eet en drink je best om een te hoge bloeddruk te vermijden? “2,5 miljoen Belgen hebben er last van, en je merkt er amper iets van tot het te laat is” (+)