Staatssecretaris Schlitz neemt ontslag, vandaag nog geen vervanger: “De strijd moet doorgaan”

“Ik heb deze nacht wakker gelegen van de strijd voor vrouwenrechten, tegen racisme, tegen discriminatie. Die moet doorgaan en daarom zet ik vandaag een stap opzij”, zei Schlitz tijdens een persconferentie enkele uren nadat ze haar ontslag aankondigde.

“Ik ben niet onvervangbaar. Er is veel vrouwelijk opkomend talent bij Ecolo”, vervolgde ze haar statement. “Ik reken erop dat de lopende projecten verder worden gezet in het belang van alle Belgen. Ik geef de fakkel door zodat de regering de strijd onverminderd kan voeren.”

Ecolo heeft nog tijd nodig om een nieuwe staatssecretaris aan te duiden. Woensdag wordt er dus geen nieuwe naam verwacht. N-VA-Kamerlid Sander Loones suggereerde in een reactie aan HLN om haar functies over te hevelen naar een zittende minister. “Haar niet vervangen zou alvast een goede besparing zijn”, zeggen ook Vlaams Belang-fractieleider Barbara Pas en Kamerlid Frank Troosters in een persbericht.

Dat kan niet door de beugel voor Schlitz. “Sommigen zeggen nu al dat ik niet vervangen moet worden, want mijn kabinet zou niet nuttig of nodig zijn”, zei ze. “Het laatste jaar van deze regering is cruciaal.” Ze verwees daarbij naar initiatieven van de regering-De Croo tegen seksueel geweld en de wetten tegen femicide en discriminatie.

“Mijn ontslag opent de mogelijkheid om de integriteit in de politiek te verhogen”, sloot Schlitz haar toespraak af. “Daarbij hoort ook de strijd tegen seksistisch en seksueel geweld door politieke mandatarissen.” Ze vertrok daarna zonder vragen van de verzamelde pers te beantwoorden.

Premier Alexander De Croo heeft woensdag de moed geprezen die voor staatssecretaris Sarah Schlitz nodig was om ontslag te nemen. “Het is geen gemakkelijke beslissing, noch op menselijk, noch op politiek vlak en er is veel moed voor nodig. Ik wil ook haar werk prijzen”, aldus De Croo in de marge van een bedrijfsbezoek in Anderlecht.

“Ze heeft een fout gemaakt. Ze heeft dat ook erkend en ze heeft zich verontschuldigd. Ze heeft geoordeeld dat haar beleid niet zou kunnen uitgevoerd worden door de discussie. Nu moeten we de bladzijde omslaan”, aldus De Croo. De premier sprak zich niet uit over de mogelijke pistes zoals een vervanging of de toevoeging van de bevoegdheden aan een andere Ecolo-minister. Die beslissing ligt volgens De Croo bij de Franstalige groenen.

“Dit ontslag is mijn beslissing. De premier steunde me vorige week in de plenaire vergadering en herhaalde gisteren opnieuw zijn steun aan mij”, verzekerde Schlitz woensdagochtend op de Franstalige radio, voordat ze specificeerde dat ze “niemand” kwalijk nam.

“Ik heb me ingezet voor de politiek van waarden, voor de sociale rechtvaardigheid, voor een samenleving die vrouwen en kinderen beschermt, voor een samenleving die meer egalitair en eerlijk is”, zei ze bij RTBF.

Schlitz kwam bijna twee weken geleden onder vuur omdat haar persoonlijke logo te zien was op verschillende overheidscampagnes. Hoewel ze zei daar nooit om te hebben gevraagd, bleek later dat het als voorwaarde was opgenomen in haar subsidiegids. N-VA en Vlaams Belang eisten haar ontslag omdat ze gelogen heeft in het parlement.

Woensdagochtend bracht de Franstalige krant ‘La Dernière Heure’ een artikel naar buiten waaruit zou blijken dat het hoofdkwartier van Ecolo al in het najaar van 2022 op de hoogte was van het problematisch gebruik van persoonlijke logo’s door het kabinet van Schlitz. Volgens bronnen van de krant werd geëist dat wat lijkt op verkiezingspropaganda verwijderd moest worden.

Woensdag diende ze zich opnieuw te verantwoorden tijdens commissie voor Gezondheid en Gelijke Kansen van de Kamer. Donderdag stond ook een motie van wantrouwen op de planning in de plenaire zitting. Het was onzeker of de volledige meerderheid Schlitz zou steunen. Ze neemt uiteindelijk dus de vlucht vooruit.

MR-fractieleider Benoît Piedboeuf haalde woensdagochtend nog hard uit naar Schlitz. De liberaal wees op “de naïviteit, het gebrek aan ervaring en het amateurisme” bij sommige leden van haar kabinet. Op de Franstalige radiozender Bel-RTL maakte hij ook een onderscheid met het ontslag van voormalig staatssecretaris voor Begroting Eva De Bleeker (Open Vld): “In dat geval nam men het haar kwalijk dat ze dingen zei die verschilden met wat de premier zei. Ze had niet volledig ongelijk. Hier bevinden we ons in een ander domein: een onwettelijkheid die niet moet worden toegedekt.”

De groene politici steken Schlitz op Twitter een hart onder de riem. “Deze beslissing van Sarah Schlitz bewijst eens te meer wat een opmerkelijke politica ze is”, laat Ecolo-covoorzitster Rajae Maouane weten. “Een fout toegeven vraagt enorm veel moed. Politiek is keihard”, klinkt het bij Groen-covoorzitster Nadia Naji. “Mogen we het vele harde en moedige werk op vlak van diversiteit en inclusie niet vergeten. Bedankt voor alle werk, Sarah”, schrijft vicepremier Petra De Sutter. “De strijd voor meer gelijkheid gaat hier niet stoppen. Integendeel, we zullen die blijven voeren”, aldus Ecolo-vicepremier Georges Gilkinet.

“Jammer dat Sarah Schlitz ontslag neemt”, schrijft Vlaams Belang-voorzitter Tom Van Grieken. “Ze was een bron van electorale winst voor de Vlaamse oppositie.” Ook PS-vicepremier Pierre-Yves Dermagne reageert kort: “Ik groet de waardigheid en het werk dat is verricht door Sarah Schlitz en ik wens haar het beste toe voor de rest van haar carrière.”

Volgens PVDA was het ontslag de “juiste reactie”, tweet Kamerfractieleider Sofie Merckx. Ze noemt het wel “echt schandalig” dat de affaire wordt “aangegrepen om de noodzaak van het bestaan van een staatssecretaris voor gendergelijkheid, gelijke kansen en diversiteit in twijfel te trekken”. Volgens Merckx “toont alles aan dat dat net broodnodig is”.