Hervorming Europese begrotingsregels tegen eind 2023 “zeer ambitieus”

De voorstellen raken niet aan de bekende Maastrichtnormen, die stellen dat het begrotingstekort onder de 3 procent van het bbp moet blijven en de schuldgraad onder de 60 procent. Wel wil de Commissie lidstaten met een hoge schuldgraad meer inspraak bieden en een meer op maat gemaakt traject voor de afbouw van hun schulden aanbieden. Daarbij is er ook ruimte voorzien voor investeringen en hervormingen die de openbare financiën op termijn houdbaar maken.

“Het is belangrijk dat we naast het verminderen van de schuld ook focussen op investeringen en hervormingen. Dat is de Heilige Drievuldigheid”, reageerde de Belgische minister Vincent Van Peteghem (CD&V). Hij is ook tevreden met de gedifferentieerde aanpak. “We hebben allemaal onze uitdagingen en onze eigen context. Dat moet weerspiegeld worden in een gedifferentieerd begrotingsbeleid”, stelde hij. Van Peteghem verzet zich niet tegen “een cijfermatige benadering”, maar “dat moet steeds gebeuren met een oog op hervormingen en investeringen”.

Al langer is duidelijk dat Duitsland een striktere aanpak met algemeen geldende doelstellingen voor schuldafbouw wil. Het grootste land van de eurozone, en traditioneel pleitbezorger van een zuinig begrotingsbeleid, vreest dat de voorstellen het toezicht op landen met hoge tekorten en schulden zal verzwakken. Minister Christian Lindner beklemtoonde vandaag in Stockholm opnieuw dat hij “belangrijke wijzigingen” aan de voorstellen van de Commissie wenst.

De begrotings- en schuldenregels zijn opgeschort sinds het losbarsten van de coronapandemie in 2020. Vanaf 2024 treedt het toezicht opnieuw in werking en er wordt gehoopt dat de lidstaten het tegen het jaareinde eens kunnen raken over de hervorming. “Zeer ambitieus”, zo omschreef Dombrovskis de doelstelling. “Het is in dit stadium zeer moeilijk te voorspellen hoeveel tijd het wetgevend proces in beslag zal nemen”, zei hij.

Zijn collega, eurocommissaris voor Economie Paolo Gentiloni, toonde zich niettemin “optimistisch dat men tot goede resultaten zal komen”. “Hoewel ze uiteenlopende standpunten hebben, zijn alle lidstaten zich ervan bewust dat het nodig is om een akkoord te bereiken”, zei Gentiloni. Dat zowel zuinige landen uit het noorden als zuidelijke lidstaten met hoge schulden kritiek hebben op de voorstellen, toont volgens de Italiaan aan dat ze “zeer evenwichtig” zijn.

Ook de Europese Centrale Bank hoopt op een snel akkoord. Na de jarenlange opschorting van de regels is het belangrijk dat het begrotingsbeleid van de lidstaten opnieuw functioneert binnen een gemeenschappelijk kader, zo beklemtoonde voorzitter Christine Lagarde. Lindner argumenteerde dan weer dat het geen drama zou zijn om tegen het jaareinde niet rond te raken. “Als we geen nieuwe regels hebben, zullen de huidige van kracht blijven. We belanden niet in een vacuüm”, stelde hij.