Premier De Croo na heisa over Bpost-detacheringen: “Minister De Sutter heeft de regels gevolgd”

Belgische kabinetten kennen een lange traditie van detachering. Ministers en staatssecretarissen vullen hun kabinet met mensen uit de administratie, federale instellingen en overheidsbedrijven.

Op die manier halen ze expertise binnen over hun domein. Na de legislatuur hebben de gedetacheerden de optie om terug te keren naar hun oorspronkelijke werkgever. 

De volledige regering telt 800 kabinetsmedewerkers. Vincent Van Peteghem (CD&V) en Vincent Van Quickenborne (Open VLD) spannen de kroon: ze tellen respectievelijk 65 en 63 medewerkers.

Kabinetten zijn vaak voor de helft of meer gevuld met gedetacheerden uit de administraties. 21 van de 30 cabinetards van minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) kwamen bijvoorbeeld over van het ministerie van Defensie.

In landen als Nederland en Duitsland werkt de regering veel rechtstreekser samen met de administratie. Dat zorgt voor veel kleinere kabinetten, het systeem van detachering bestaat er niet. 

Wat de verloning van gedetacheerden betreft heeft het kabinet twee opties: of ze betaalt zelf het loon òf de persoon blijft op de loonlijst van de oorspronkelijke werkgever te staan. In bijna alle gevallen in de huidige federale regering blijven de administraties het loon betalen van gedetacheerde medewerkers. 

Op het Vlaamse niveau gelden er strengere regels als het gaat over het loon van gedetacheerden: het salaris moet betaald worden door het kabinet.

Petra De Sutter maakte dezelfde keuze als haar federale collega's. Al gaat het in het geval van Bpost niet om een administratie, maar om een autonoom overheidsbedrijf. Daar gelden dezelfde regels rond loon als bij gedetacheerden van administraties.

Ook haar voorgangers verkozen die aanpak. Toen huidig premier De Croo tussen 2014 en 2018 bevoegd was voor post, liet ook hij de uitbetaling van zijn kabinetsmedewerkers over aan het postbedrijf. Het kabinet betaalde toen wel een deel van het loon terug. 

De Sutter is niet het enige lid van de regering dat werknemers van overheidsbedrijven detacheert zonder voor de loonkosten op te draaien. Op het kabinet van minister van Mobiliteit Georges Gilkinet (Ecolo) werken drie werknemers van de NMBS en eentje van Skeyes, allemaal betaald door hun respectievelijke werkgever.

Een woordvoerder van Gilkinet laat weten dat de detacheringen voor beter beleid zorgen: "Het is juist goed bestuur om te werken met expertise van mensen die de overheidsbedrijven goed kennen en vanuit die expertise advies geven. Bijvoorbeeld kennis van het spoorsysteem, van het spoornetwerk en van de situatie in Vlaanderen."

Opvallend: ook minister van Pensioenen Karine Lalieux (PS) heeft een gedetacheerde werknemer van Bpost. In tegenstelling tot de Sutter besliste het kabinet van Lalieux wel om zelf het loon van de medewerker te betalen.

De betrokken kabinetsmedewerker werkt niet op postdossiers, ze is onderdeel van de communicatiecel. Waarom Lalieux een andere keuze maakte dan De Sutter kon haar woordvoerder niet toelichten. 

Officieel is Bpost nog steeds een autonoom overheidsbedrijf, al is het maar voor 51 procent in handen van de overheid. Het bedrijf is sinds 2014 beursgenoteerd en streeft naar maximale winst. Daarin verschilt Bpost van andere autonome overheidsbedrijven zoals de NMBS en De Lijn. Toch gelden voor alle autonome bedrijven dezelfde regels als het over detachering gaat. 

Premier De Croo ziet daarom geen probleem: “De Sutter heeft de regels gevolgd.” Toch is het risico op belangenvermenging niet onbestaand. De cabinetards die door Bpost betaald werden, onderhandelden namens het kabinet over de beheersovereenkomst tussen de overheid en het postbedrijf. 

Minister De Sutter besliste op vraag van Bpost om de regeling aan te passen en de twee medewerkers toch op de loonlijst van het kabinet te zetten. Een aanpassing van de regels ligt voorlopig niet op tafel van de regering volgens De Croo. Oppositiepartijen N-VA en Vlaams Belang, maar ook coalitiepartner MR vragen om tekst en uitleg.