Op deze vragen over Bpost moet De Sutter antwoorden
Is minister van Overheidsbedrijven Petra De Sutter bezig transparantie te brengen bij Bpost, of holt ze achter de feiten aan? Met elke dag die voorbijgaat, valt er meer uit te leggen. Welke vragen mag ze vandaag in de bevoegde Kamercommissie verwachten?
Minister van Overheidsbedrijven Petra De Sutter (Groen) staat voor een delicate evenwichtsoefening. In de bevoegde Kamercommissie moet ze vandaag tekst en uitleg geven over de wantoestanden bij Bpost, de beursgenoteerde groep waarvan de overheid 51 procent van de aandelen bezit. De Sutter zette zich als voogdijminister op de politieke lijn van de PS, die het postbedrijf ziet als een vehikel voor tewerkstelling en diensten aan de samenleving.
LEES OOK. Gedetacheerde experts op kabinet De Sutter keren terug naar Bpost
Toen de crisis rond de krantenconcessie losbarstte, vormde De Sutter een tandem met Audrey Hanard, de voorzitter van de raad van bestuur van Bpost. Maar de rol van Hanard blijkt allerminst onbesproken. Zij liet een audit uitvoeren door advocatenkantoren die zelf belang hadden bij de uitkomst ervan. Op de audit valt ook heel wat aan te merken.
De stelling van De Sutter dat ze transparantie wil brengen, wordt daardoor steeds minder geloofwaardig. Ze verdedigde ook erg lang het idee om de aandeelhouders woensdag te laten stemmen over een extra bonus voor de managers, terwijl Bpost verplicht werd op te biechten dat het de overheid te veel heeft aangerekend. Alleen al voor 2023 gaat het over 25 tot 50 miljoen euro. Welke vragen mag ze vandaag verwachten?
1. Bij de audit naar de krantenconcessie die Bpost liet uitvoeren, speelden familiale banden, blijkt uit recente onthullingen van De Standaard en De Tijd. Daardoor was er een mogelijk probleem van schijn van partijdigheid. Was De Sutter daarvan op de hoogte? En zo ja, waarom vond ze dat geen probleem?
Als de minister in het ongewisse is gelaten, betekent het dat de voorzitster van Bpost, Audrey Hanard, dat voor haar heeft verzwegen. Hoe kijkt ze daar tegenaan?
2. De Sutter heeft tot nu toe verdedigd dat alle problemen bij Bpost te reduceren zijn tot drie personen, onder wie de voormalige ceo, Dirk Tirez. Nochtans blijkt dat meer dan een dozijn personen bij Bpost nauw betrokken waren bij de kwestie. Bovendien overtrad directeur Sophie De Schrevel die moest waken over de correcte naleving van de regels, zelf herhaaldelijk de regels.
Hoe komt het dat mensen als De Schrevelbuiten schot bleven? Waarom vermeldt de audit wel diverse inbreuken, maar laat dezelfde audit manifest onduidelijkheid bestaan over wie precies de inbreuken pleegde? En ook over wie bepaalde ontwerpmails kreeg en wie niet? Over wie bepaalde zinnen wegliet en wie niet? Wie zijn afspraken meldde en wie niet? Voelt de minister zich nog altijd comfortabel met die audit?
3. Ondertussen is ook duidelijk dat er tal van politieke contacten zijn geweest over de krantenconcessie. Bpost-voorzitter Hanard schakelde haar contacten bij het kabinet van minister van Economie Pierre-Yves Dermagne (PS) in. Samen met De Schrevel speelde ze ook een actieve rol om de krantenconcessie veilig te stellen en de kwestie van de indexatie van het contract te ontmijnen. Heeft De Sutter nog vertrouwen in de aanpak van Hanard en de PS in dit dossier?
4. Heeft De Sutter tijdens de begrotingsdiscussies in oktober vorig jaar kennis gekregen van alternatieve scenario’s die het management van Bpost had uitgewerkt om het bedrijf voor te bereiden op een eventuele stopzetting van de krantenconcessie? Kreeg ook het kernkabinet die scenario’s van Dermagne ?
5. Bij de overheidscontracten speelden het financiële departement én het managementadvieskantoor McKinsey een cruciale rol. Heeft de voogdijminister niet gevraagd om ook die aspecten grondig uit te spitten?
6. Minister De Sutter heeft de toelage van de overheid aan Bpost via het beheerscontract verhoogd met 25 miljoen euro. Onderzoekt de audit of die verhoging gerechtvaardigd was en in verhouding stond tot de kostprijs van de diensten?
7. Welke taken voerden de twee door Bpost gedetacheerde en betaalde medewerkers op haar kabinet uit? Hoe komt het dat toen ceo Dirk Tirez op 24 maart 2021 aan de vooravond van een vergadering met de vakbonden vroeg of het klopte dat de concessie verlaagd zou worden, De Sutters kabinetschef, Kurt Van Raemdonck, zei dat C.W. dat opvolgde? En waarom stelt de minister dat dit niet waar zou zijn? Van Raemdonck kende als kabinetschef toch zijn kabinet?
8. Waarom heeft De Sutters kabinetschef op 15 december 2021 spontaan een whatsappbericht gestuurd naar de ceo van Bpost dat het met de krantenconcessie goed zou komen voor Bpost? Was haar en haar kabinet, net zoals de PS, er veel aan gelegen dat de concessie bij Bpost zou belanden?
9. De federatie van de transportsector Febetra klaagde eerder deze maand de ‘zeer sterke verwevenheid van werknemers van Bpost met het kabinet’ aan. Ook UPTR, een andere transportfederatie, zei dat de nieuwe pakjeswet op maat van Bpost leek geschreven.
Het pakjesbedrijf GLS beklaagde zich erover dat toen het met het kabinet De Sutter sprak, het zich niet realiseerde dat mensen van Bpost mee rond de tafel zaten. Is er dan geen sprake van mogelijke belangenvermenging en vindt De Sutter dat de rollen goed gescheiden werden?
10. Blijft De Sutter vasthouden aan de geproduceerde audit? Indien niet, wat gaat ze doen om werk te maken van volledige transparantie? Wie kan volgens haar zo’n onderzoek nog objectief uitvoeren, nu blijkt dat ook de overheid mee partij is?