Consultants konden miljoenen verdienen aan Bpost zonder openbare aanbesteding

Jarenlang, zelfs al onder CEO Johnny Thijs, liepen er op het hoofdkantoor van Bpost McKinsey-consultants - "Mickies" - rond. Zij gaven het management strategisch advies, over het financiële beleid, maar ook personeelsbeleid of reorganisaties.

Nu blijkt dat het consultancybedrijf die diensten lange tijd kon aanbieden zonder de wettelijk vereiste openbare aanbesteding. Het gaat om contracten van miljoenen euro's per jaar. Geregeld werden de contracten onderhands toegewezen, wegens "hoogdringendheid". 

Sinds 2018 zijn er wel pogingen geweest bij Bpost om een aanbestedingsproces te lanceren, maar dat werd tegengehouden door de toenmalige directie (dat was de periode van CEO Koen Van Gerven, red.). Pas begin vorig jaar organiseerde Bpost een beperkte marktbevraging, waarbij meerdere bedrijven een contract hebben binnengehaald.

Pittig detail overigens: huidig Bpost-voorzitter Audrey Hanard, die een PS-stempel heeft, heeft een verleden bij McKinsey. Dat geldt ook voor Henri de Romrée, topman van Bpost in Noord-Amerika. Die laatste schoof zelfs meermaals heen en weer tussen beide bedrijven.

Volgens professor en advocaat Steven Van Garsse (UHasselt), gespecialiseerd in overheidsopdrachten, is het voor overheidsbedrijven wel degelijk verplicht om voor zulke grotere contracten mededinging te organiseren. "Dan moeten zij een heel ruime marktbevraging doen en zelfs een Europese aankondiging lanceren." 

"De reden is vooral dat de overheidsmiddelen goed besteed worden en dat zij de beste prijs-kwaliteit krijgen. Dat gebeurt door de organisatie van concurrentie. En historisch is die wetgeving in het leven geroepen om te vermijden dat er corruptie en belangenverstrengeling ontstaan."

Er zijn uitzonderingen, zoals spoedeisendheid, "maar dat wordt wel heel restrictief geïnterpreteerd", weet Van Garsse. "De kans dat men daarop beroep kan doen, is heel klein. Je zou toch verwachten, zeker als het om miljoenencontracten gaat, dat er mededinging is."

De gevolgen van een overtreding, zoals hier mogelijk het geval is, zijn "niet zo onschuldig". "Dat kan in sommige gevallen leiden tot nietigheid van contracten en zelfs tot strafrechtelijke inbreuken en dus vervolging."

In De Tijd staat ook te lezen dat het Rekenhof al meermaals gewaarschuwd heeft voor inbreuken (iets wat bij het Rekenhof niet kan worden bevestigd, red.). Dat zou de kwestie ook op het bord van de politiek leggen. "Als het Rekenhof zulke dingen aan de kaak stelt, is het aan het management of aan de politiek om de nodige maatregelen te treffen", stelt Van Garsse. "Dat die politiek ter verantwoording wordt geroepen, is wat we vandaag zien."