“De lekkerste hamburger die ik ooit heb geproefd”, maar toch mag hij maar in een land verkocht worden

Vleesliefhebbers zullen nog een aantal jaren moeten wachten tot ze de kweekburgers kunnen kopen. Op dit moment is verkoop van kweekvlees alleen toegestaan in Singapore.

Wetenschapper en medeoprichter Mark Post van Mosa Meat stond in 2013 wereldwijd in de kijker toen hij in Londen ’s werelds eerste kweekvleesburger presenteerde. Het stukje vlees groeide destijds nog tergend langzaam in de labs van Brightlands Maastricht Health Campus, waardoor er een prijskaartje van zo’n 250.000 euro aanhing. Opschaling was nodig om de kosten naar beneden te krijgen. “Het duurde destijds drie maanden om één klein stukje vlees te maken”, vertelt Post. “Dat hebben we teruggebracht naar vier weken.” Over de huidige prijs van de burgers mag hij niets zeggen. “Maar ik kan wel verklappen dat het een stuk lager is.”

Drie koeien

Ook aanwezig op de opening waren Rosa, Mona en Maya, drie koeien van het ras Limousin, die een onmisbare schakel vormen in het kweekvleesproces. Uit hun billen zijn biopten genomen die uiteindelijk duizenden hamburgers opleveren. Een gram weefsel kan binnen zes weken uitgroeien tot tienduizend kilogram vlees. Het biopt wordt daartoe in een bioreactor gestopt met een mengsel van plantaardige eiwitten. Daar vindt een technisch proces met duizenden celdelingen plaats waardoor het biopt uitgroeit tot echt vlees.

Chef-kok Hans van Wolde van sterrenrestaurant Brut172 in Reijmerstok heeft als lid van het ontwikkelteam de kweekburger mogen proeven: “Ik was in het begin heel sceptisch, maar nu kan ik zeggen dat het de lekkerste hamburger is geweest die ik in mijn leven heb mogen proeven.” Van Wolde prijst de verhouding tussen spier- en vetcellen. Die worden in de fabriek in aparte bioreactoren opgekweekt. Spieren zijn in één week volgroeid, bij de vetcellen neemt dat vier tot zes weken in beslag.

Churchill

De ontwikkeling van kweekvlees gaat de laatste jaren heel snel. Het idee is echter al heel oud. Al in 1931 schreef Winston Churchill dat hij ervan overtuigd was dat het mogelijk moest zijn om vlees te kunnen produceren zonder het dier te moeten slachten. “Je kunt zeggen dat de ontwikkeling lang heeft geduurd, maar biologie is heel complex”, aldus medeoprichter Peter Verstrate, die al twintig jaar bezig is met onderzoek naar kweekvlees. “Eigenlijk zijn we er pas sinds drie jaar heel serieus mee bezig en laten we een hele snelle groei zien.”

”We hebben voorlopig nog geen inkomsten, dus zijn geheel afhankelijk van investeerders.”

Peter Verstrate, Mosa Meat

Dat Mosa Meat zo snel heeft kunnen groeien, heeft het mede te danken aan de grote interesse bij investeerders. In totaal haalde Mosa Meat in drie investeringsrondes 85 miljoen euro op, waarmee onder meer de nieuwe productielijn in Maastricht is gebouwd. Daarnaast werken er inmiddels 160 vooral jonge medewerkers uit 23 verschillende landen. “We hebben voorlopig nog geen inkomsten, dus zijn geheel afhankelijk van investeerders. De huidige bankencrisis maakt ons wat dat betreft kwetsbaar”, aldus Verstrate. “Al hebben we nu nog geen reden tot zorgen, we zijn met zowel huidige als nieuwe investeerders in gesprek en die gesprekken verlopen goed.”

Nog groter

De maandag geopende fabriek heeft de capaciteit om tienduizenden gekweekte hamburgers te maken. “Maar als de vraag toeneemt door wettelijke goedkeuringen en regionale marktintroducties kan de capaciteit groeien tot honderdduizenden gekweekte hamburgers per jaar”, vertelt CEO Maarten Bosch. Bovendien heeft Mosa Meat plannen om aan de overkant van de weg een nog grotere fabriek te bouwen, waar miljoenen hamburgers gekweekt kunnen worden. (Lees verder onder het debat.)

LEES OOK. Italië bant als eerste EU-land kweekvlees om ‘traditie en cultuur te beschermen’

Daarnaast werkt Mosa Meat samen met een contractfabrikant in Singapore, die het bedrijf gaat leren om de kweekburgers onder licentie te maken. Mosa Meat hoopt begin 2024 de eerste kweekburgers in Singapore op de markt te brengen. Het bedrijf is momenteel in gesprek met voedselautoriteiten in Singapore, VS en UK.

Om de kweekburgers hier op de markt te brengen, is goedkeuring nodig van de Europese voedselveiligheidsautoriteit EFSA. Mosa Meat heeft hier nog geen aanvraag voor ingediend. “Zo’n aanvraag ligt politiek gevoelig in Europa en daarom willen we het dossier waterdicht hebben. Als dat niet het geval is en er komt een vraag van een lidstaat binnen, kan de procedure maanden stil komen te liggen”, aldus Van de Rijdt.