Is liedje van Antwerpse festivals stilaan uitgezongen? “We moeten heel wat herbekijken met het oog op een beter 2024”

Een snelle throwback naar begin december 2022: de Gentse vzw Jazz en Muziek, organisator van Jazz Middelheim, vraagt het faillissement aan. Ondanks de teloorgang van de vzw is er meteen perspectief voor een doorstart van een van de vaandeldragers van het Antwerpse festivalbestand, maar in 2023 zal er geen noot gespeeld worden in park Den Brandt.

Een serieuze klap voor de lokale festivalzomer, maar niet de enige, zo blijkt nu. Hiphopfeest Fire is Gold en het folkloristische Antwerpen Zingt slaan minstens een jaartje over, en bieden geen garanties inzake hun voortbestaan. Springtij Festival houdt er na één (mindere) editie voorgoed mee op.

Volgens ondernemer Wim Van der Borght, die de festivals in zijn portefeuille had zitten, zijn daar verschillende redenen voor. “De formule waarmee Antwerpen Zingt werkt – bezoekers krijgen de waarde van hun ticket terug in drankbonnen – maakt het moeilijk om alles financieel rond te krijgen. We hebben steun nodig van de stad, maar ondanks een prima samenwerking krijgen we die voorlopig niet.”

“Ik ben niet boos, maar het is wel een gemiste kans. Een verbindend evenement als Antwerpen Zingt brengt immers heel wat sinjoren samen, en is pure stadsfolklore. Hoe het verder moet? Bezinnen over de toekomst, in overleg gaan met de stad en hopen op sponsors, want die zijn echt nodig”, verzekert Van der Borght.

Ook de toekomst van Fire is Gold oogt onzeker. “De stedelijke setting van Park Spoor Oost paste perfect bij de uitstraling van het hiphopfestival, maar na heel wat weerstand van de buurt kunnen we daar niet meer terecht.”

“Dat is niet alles”, gaat Van der Borght verder. “Fire is Gold is een supertof concept, maar wel verlieslatend voor ons als organisatie. Het is daarom aangewezen om even te bezinnen. Het zou jammer zijn mocht het voorgoed verdwijnen, want ook Fire is Gold heeft een mooi verbindend karakter.”

Vaag Outdoor, dat vorig jaar voor het eerst plaatsvond in hetzelfde weekend en op dezelfde locatie als Fire is Gold, was dan weer wel een schot in de roos. “Daar kregen we zeven- tot achtduizend dansers over de vloer. Fenomenaal voor een eerste editie. De techno- en housecommunity is een bijzondere groep van mensen met passie voor de genres. Hoewel het verhaal op de betonnen site geschreven is, mogen ravers zich opmaken voor een tweede editie in de Middenvijver.”

Live is Live

Een handige optie voor Van der Borght, die concessiehouder is van het festivalterrein aldaar. Eerder sloot hij al een overeenkomst met Live is Live, het grootschalige indiefestival dat plaatsvindt op Linkeroever op vrijdag 24 en zaterdag 25 juni.

Ondanks het woelige vaarwater waarin Antwerpse festivals zich bevinden, leeft de organisatie vol goede moed toe naar de eerste editie. “Alles verloopt volgens plan: de ticketverkoop gaat goed en we merken dat er heel wat interesse is voor het festival. Een eerste editie in een nieuwe omgeving is natuurlijk altijd spannend, maar alle voortekenen wijzen in de positieve richting”, meent persverantwoordelijke Judith Goukenleuque.

“Het jammere nieuws van de andere festivals schrikt ons niet meteen af. We zijn opgezet met onze locatie en ondervinden op dat gebied geen enkel probleem. Al durf ik niet meteen zeggen dat we ook volgend jaar nog iets neerpoten in Antwerpen. Wie weet worden we wel een reizend festival. We willen vooral niet op de feiten vooruitlopen en focussen op een geslaagde editie in ’t stad.”

Naast Live is Live vervoegen met onder meer Down By The Water aan Stormkop en Het Veld op de Boeienweide nog een paar andere concepten het Antwerpse festivalbestand. Met vaste waarden als Transit, Klub Dramatik en Contrair Open Air krijgen liefhebbers van voornamelijk elektronische muziek ook nog steeds voldoende kansen om de dansvloer in openlucht op te zoeken. Voor fans van pakweg (hard)rock, r&b en Vlaamse klassiekers gaapt echter de grote leegte.

Uitgebreid rondetafelgesprek

Hoe kan Antwerpen zich opnieuw ontpoppen tot een aantrekkelijke festivalstad waar er voor ieder wat wils is? Volgens Wim Van der Borght dringt een goed rondetafelgesprek zich op. “Het bestuur moet keuzes maken inzake financiële steun. In een stad als Antwerpen worden bevoegde instanties overspoeld met aanvragen, en het is lastig om te oordelen wat goed is en wat minder. Reken daar nog eens de uitdagingen inzake locatie bij en je beseft hoe complex het wordt. Maar nu krijgen bepaalde evenementen minder steun dan andere, terwijl ze het misschien wel meer waard zijn.”

“We moeten rond de tafel gaan zitten en het een en ander herbekijken met het oog op een betere zomer in 2024. Dan heb ik het niet alleen over de financiële herverdeling, maar ook de hele festivalkalender. Er is niet zoiets als een acuut Antwerps festivalprobleem, maar de zomer van 2023 tekent zich nu wel af als een gemiste opportuniteit.”