"De grootste valkuil is condensatie": hiermee moet je rekening houden als je zelf je woning isoleert

Wie zijn woning wil isoleren, begint best bij het dak. Langs het dak ontsnapt namelijk maar liefst dertig procent van de opgestookte warmte. Een geïsoleerd dak zal je het meest doen besparen op je energiefactuur. Daarna is de gevel aan de beurt. Door isolatiepanelen aan je buitenmuur te lijmen en die af te dekken met een nieuwe gevelbekleding beperk je het warmteverlies met nog eens twintig procent.

Kies bij een renovatie ook voor hoogrendementsglas of driedubbele beglazing in plaats van gewone dubbele beglazing. Zo bespaar je opnieuw vijftien procent op je energiefactuur. Daarna kan je ook nog de vloer isoleren, via de kruipruimte bijvoorbeeld. Zo spaar je nog eens tien procent uit.

Maar hoe weet je nu of je voldoende geïsoleerd hebt? Je streeft idealiter naar de energiedoelstelling van 2050. Een energielabel A of A+ is dan de norm. Je woning is daarmee zo goed als energieneutraal. Je komt de energiescore van jouw woning te weten door een energieprestatiecertificaat (EPC) te laten opmaken door een deskundige. Laat dat EPC opstellen vóór je aan de isolatiewerken begint. Je vindt er namelijk aanbevelingen op terug om je huis of appartement energiezuiniger te maken.

Welk financieel voordeel levert isoleren op? Dit kan je besparen met dak-, vloer-, en muurisolatie.

Beginnen doe je dus met dakisolatie. Het is ook de enige klus die je relatief makkelijk zelf kan klaren. Bij het isoleren van een dak is het heel belangrijk om ervoor te zorgen dat de isolatie naadloos op de dakconstructie aansluit. Zijn er kiertjes, dan krijg je later te maken met koudebruggen die condensproblemen veroorzaken. Om dezelfde reden moet je ook altijd een dampscherm voorzien.

Aan de slag: dit stappenplan toont hoe je een hellend dak isoleert en hoe je een plat dak isoleert.

Wat de isolatiematerialen betreft, kan je kiezen voor PUR-platen of PUR-schuim, maar ook EPS, XPS en minerale wol. Wie milieuvriendelijk isolatiemateriaal wil gebruiken, kan gaan voor cellulose. Hoe lager de lambdawaarde van het isolatiemateriaal, hoe beter het isoleert en hoe minder je er dus van nodig hebt. Is de ruimte eerder beperkt, opteer dan voor het best isolerende materiaal zodat de panelen minder plaats innemen.

Wil je ook de gevel isoleren, dan zijn er twee mogelijkheden. Of je vult de spouwmuur op met isolatie, of je brengt isolatiepanelen aan op de buitenmuren. Buitengevelisolatie is het meest efficiënt en ook de enige klus die je zelf kan doen. Hier zie je hoe je dat aanpakt.

Je moet bij het isoleren van een buitenmuur vooral rekening houden met de extra ruimte die isolatiepanelen innemen. Je woning zal minstens tien centimeter breder worden. We raden je aan om voor PUR of PIR te kiezen omdat die materialen de beste lambdawaarde hebben en je er dus minder van nodig hebt. De isolatiepanelen bedek je vervolgens met een nieuwe gevelbekleding, zoals crepi of steenstrips.

Is er geen ruimte om de buitengevel te isoleren? Dan kan je ook de spouwmuur opvullen. Daar komt wel vakkennis aan te pas; het is geen doe-het-zelfklusje. De spouwmuur moet eerst met een camera gecontroleerd worden op eventuele bouwresten of andere opstoppingen. Ook de isolatie zelf gebeurt met professionele apparatuur. Bovendien kan niet elke spouw geïsoleerd worden. Schakel hier dus een expert in.

Heeft je woning een kruipruimte en is die voldoende hoog om isolatie aan te brengen? Dan loont het eveneens de moeite om het warmteverlies via de vloer tot een minimum te herleiden met isolatiepanelen van PUR of EPS. Voorzie wel steeds de nodige ventilatie in de kruipruimte om na de isolatiewerken condensproblemen te vermijden. Kies bij een houten ondervloer altijd voor een damp-open isolatiemateriaal om houtrot voor te zijn.

Van de plaatsing tot de materiaalkeuze: dit zijn de tien grootste fouten bij vloerisolatie.

Alles begint met een goede voorbereiding. Vooraleer je het dak isoleert, moet je mogelijk extra latten aanbrengen om voldoende ruimte voor de isolatiepanelen te creëren. Bij het isoleren van een buitengevel moet je dan weer eerst de oude bakstenen reinigen en barsten herstellen.

De grootste valkuil wanneer je zelf je woning isoleert, is echter condensatie. Zorg ervoor dat er zich geen kiertjes tussen de isolatiepanelen bevinden. Daar zal je niet alleen last hebben van warmteverlies, maar koude lucht kan er ook in contact komen met een opgewarmde oppervlakte. Zo vormt er zich condens, wat tot vochtproblemen en schimmelvorming leidt. Gebruik bovendien altijd dampschermen bij dak- en zoldervloerisolatie om dat soort vochtproblemen te vermijden.

Lees ook: Tien tips om dampschermen correct te plaatsen én af te werken.

Bij het isoleren van een dak, moet je voldoen aan een minimumnorm. De R-waarde van de dakisolatie moet minimaal 0,75 K/W bedragen. Controleer dus zeker of jouw isolatieplannen aan die regel voldoen. Bij nieuwbouwwoningen gelden dan weer de BEN-normen, waarbij een E-peil van E30 of lager gehaald moet worden.

Zelf je woning isoleren kan je vooral met isolatieplaten of –dekens. Vereist jouw isolatieklus bijvoorbeeld PUR-schuim, dan is het beter om een beroep te doen op de diensten van een expert.

Hoeveel je precies betaalt om je woning zelf te isoleren, hangt van heel wat factoren af. Je bespaart natuurlijk flink door zelf aan de slag te gaan, maar er is ook een keerzijde aan die besparing.

De Vlaamse overheid dringt de kosten van isoleren terug met de Mijn VerbouwPremie, maar die krijg je enkel wanneer je de werken laat uitvoeren door een expert. Wie zelf klust, mist die premie dus.

En als doe-het-zelver maak je natuurlijk ook geen aanspraak op de garantie die aannemers op hun werk bieden. De Mijn VerbouwPremie dekt de dak-, vloer- en gevelisolatie en ook het laten plaatsen van nieuwe ramen.

Lees verder op Livios.be:

Een energetische renovatie voor je huis: dit stappenplan zet je op weg

Je energiefactuur verlagen met hoogrendementsglas: interessant voor jou?

Ben je verplicht om te isoleren? En wat is ‘voldoende geïsoleerd’?