De Vlaamse liberalen bliezen sinds vrijdagavond verzamelen in Gent om hun programma voor de komende jaren aan te scherpen. Daar kwam een aantal opvallende voorstellen uit voort, die evenwel niet allemaal nieuw zijn. Zo wil Open VLD af van de wet op de kernuitstap, moet er een federale kieskring komen en moet “het verschil tussen werken en niet werken” volgens de partij altijd minstens 500 euro bedragen.

Mens centraal

Op de slotdag van het congres spraken voorzitter Egbert Lachaert en premier Alexander De Croo hun leden toe, net als het Oekraïense parlementslid Kira Rudik. Volgens Lachaert moet Open VLD de mens opnieuw centraal stellen, “en niet de multinationals”. De Croo ging expliciet in op de politiek van de Wetstraat en blikte vooruit naar de verkiezingen van volgend jaar.

LEES OOK. Waarom N-VA plots resoluut zijn vizier op het federale niveau richt

“We mogen ons niet laten wegdrukken door extremisten, communisten, nationalisten en separatisten, maar moeten vechten voor de waarden die ons dierbaar zijn: vrijheid en een eerlijke kans voor iedereen”, zei hij. De liberalen moeten ingaan tegen “de stroom van het negativisme”, want De Croo heeft genoeg van “politici die willen scoren door te doemdenken en ons land in de put praten”.

“We moeten ook meer durven ingaan tegen de splitsingslogica van de separatisten. Tegen de wolven in schaapsvacht die maar één agenda hebben: ons land platleggen en splitsen.” De Croo waarschuwde voor de “vlexit”. “Dat wordt ongetwijfeld opnieuw een grandioos succes, dat hebben we bij de brexit ook gezien”, schamperde hij, en hij waarschuwde voor de vernietiging van de welvaart van het land.

Maar ook voor de linkse partijen was de premier scherp. De socialistische partijen - waarmee hij een coalitie vormt - leggen veel straffe verklaringen af, “maar als puntje bij paaltje komt, blijken het platte ballonnetjes”, zei De Croo. “Wie wil hervormen in ons land, krijgt nog veel te vaak een socialistisch ‘non’ te horen. Het komende jaar zullen we nog veel te horen krijgen wat anderen niet willen of wat anderen niet doen.”

“Waanzin”

Zaterdag zei N-VA-voorzitter Bart De Wever dat zijn partij na de verkiezingen van 2024 snel een minikabinet wil vormen met de PS, maar daar gelooft De Croo niet in. “N-VA en PS samen aan tafel. (...) Dat is exact wat Einstein ‘waanzin’ noemde, altijd opnieuw hetzelfde doen, maar hopen op een ander resultaat.” De Croo waarschuwde voor een nieuwe periode van politieke blokkering, stilstand en achteruitgang. “Eke keer zijn wij liberalen nodig om die stilstand te doorbreken. We mogen het deze keer niet zover laten komen.”

LEES OOK. Bart De Wever onthult zijn strategie voor de verkiezingen: “Na 2024 snel een minikabinet vormen met PS”

“Er is geen tijd te verliezen, we moeten onmiddellijk aan de slag. Niet met minikabinetten, maar met maxiambitie en maxiplannen”, klonk het. De Croo riep zijn partijgenoten op te vertrekken vanuit de eigen kracht. “Dat zijn wij liberalen. Niet naar de ander kijken, maar zelf de dingen aanpakken. En dat zal ik doen tot de laatste dag.”

Opvallend: in zijn toespraak had Lachaert ook een sneer naar de groenen in huis, die eveneens deel uitmaken van de federale coalitie. Hij verweet “groenlinks” doemdenken als het op klimaat aankomt, en zei dat liberale concepten als technologische vernieuwing het klimaatprobleem gaan helpen oplossen. En in die context is de nucleaire technologie van de toekomst onontbeerlijk, zei de voorzitter van Open VLD.

Lachaert: “Tweede keer Vivaldi geen partijstandpunt”

Voorzitter Lachaert gaf vanop het congres zondag ook een interview aan De zevende dag. Daarin zei hij onder meer: “Dat we best twee legislaturen met Vivaldi besturen is een uitspraak van Paul Magnette, dat is niet het standpunt van mijn partij”. “We zijn in deze regering terechtgekomen na een moeilijke verkiezingsuitslag”, vervolgde de voorzitter van de partij die de premier levert. “Als de kiezer gestemd heeft, gaan we zien wie zich kan vinden rond een programma. Is dat een uitslag zoals nu, dan kan dat blijven zoals het nu is, maar het kan ook perfect een akkoord zijn met N-VA of met anderen.”

De liberale voorzitter gaf in het gesprek ook aan dat er een probleem is met de ministerkabinetten. “Het is duidelijk dat er toch wel een collectief probleem is”, zei hij. “De kabinetten zijn heel groot. Bij een volgende regering zetten we daar beter een limiet op en er moeten ook duidelijke stelregels komen. Gedetacheerden zijn soms een manier om expertise binnen te brengen in een kabinet, maar er moet wel een deontologie zijn. Je kan niet de belangen vertegenwoordigen van degene waar je vandaag komt. Dat moet transparant zijn.”