Zelensky verwacht geen vredesgesprekken met “krankzinnige” Poetin: “Het is een grap voor hem”

Zelensky bracht afgelopen weekend een bezoek aan Rome, Berlijn en Parijs. Vandaag is de Oekraïense president in het Verenigd Koninkrijk, waar een ontmoeting met de Britse premier Rishi Sunak op de planning staat. Tijdens zijn bezoek aan Rome deed Zelensky een interview met Italiaanse media. Daarin werd gevraagd of hij klaar is om met Poetin aan de onderhandelingstafel te gaan zitten. Het antwoord van de Oekraïense president was duidelijk: “Neen, we hebben niets om over te praten.”

Zelensky benadrukte dat hij aan het begin van zijn ambtstermijn in 2019 probeerde een dialoog met Poetin aan te gaan, meer bepaald over de vijandelijkheden in de oostelijke Donbas-regio. Daar was toen al een gewapend conflict aan de gang tussen het Russische leger en pro-Russische separatisten enerzijds en het Oekraïense leger anderzijds.

“Toen ik in 2019 president werd, was er veel kritiek. Mensen wilden niet met Poetin gaan praten, maar ik beloofde om het te proberen”, aldus Zelensky. “Maar het heeft me geen politieke voordelen opgeleverd, ik wou het conflict oprecht beëindigen, ik wou een akkoord bereiken.”

Ondanks zijn vele pogingen was het volgens Zelensky onmogelijk om een gesprek met Poetin – “die zich als een prinses gedroeg” – te organiseren. “Hij vond nooit een manier waarop we elkaar konden ontmoeten.” En hoewel beide partijen in 2019 uiteindelijk een staakt-het-vuren afspraken, kwam Rusland die belofte niet na. “Er waren dagelijks provocaties. Ze doodden en verwondden elke dag mensen. Ik belde hem (Poetin, red.) op en zei dat dit geen ongeluk kon zijn: er waren sluipschutters aan de grens.”

Ook nu ziet Zelensky het nut van vredesgesprekken niet in. Poetin heeft volgens hem geen vrede voor ogen, maar wil de onderhandelingen alleen maar in zijn eigen voordeel gebruiken. “Het is een grap voor hem. Nu hij begint in te zien dat hij zwakker aan het worden is, zoekt zijn land iets om de andere staten te kalmeren. Zodat er geen extra sancties komen en wij niet geholpen worden. Maar binnen een jaar komt hij met een nieuwe invasie om ons te vermoorden. Hij heeft niet door wat er aan het gebeuren is, hij is krankzinnig.”

Volgens Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen en Europese Raadsvoorzitter Charles Michel moet een vredesplan van Zelensky de basis zijn voor alle onderhandelingen. “Oekraïne is brutaal aangevallen en zou dan ook de kernprincipes voor een rechtvaardige vrede moeten stellen. De vredesformule van Zelensky zou de basis voor alle inspanningen moeten zijn”, aldus von der Leyen.

Dinsdag brengt de Chinese gezant voor Euraziatische Zaken Li Hui een bezoek aan Oekraïne. China heeft ambities om vredesstichter te worden, maar het Westen is op zijn hoede. Peking heeft de invasie nooit veroordeeld en in het Chinese vredesplan wordt slechts in algemene termen verwezen naar het principe van de territoriale integriteit van alle landen.

“We hopen echt dat China een positieve rol zal spelen om Rusland ervan te overtuigen de agressie te stoppen en het VN-Charter te respecteren”, zei Michel. “Wanneer Rusland de territoriale integriteit van Oekraïne respecteert, dan kan de oorlog meteen beëindigd worden”, klonk het.