4 vragen intelligente verkeerslichten

Verkeerslichten sneller op groen door een app: hoe werkt dat en is het veilig?

© Raymond Lemmens

Het Agentschap Wegen en Verkeer wil samen met het onderzoeksinstituut Imec verkeerslichten ‘slimmer’ maken. Maar wat maakt hun verkeerslicht intelligenter dan zijn voorganger?

Myrthe Slootmans

1. Hoe werken intelligente verkeerslichten?

Een weggebruiker downloadt een app. Eens op de weg, communiceert die met de verkeerslichten op de route, die vervolgens sneller op groen springen als u eraan komt.

Hoe kan dat? De wachttijden voor een rood licht worden korter als er minder verkeer is op de andere baan. De verkeerslichten ‘weten’ dus hoeveel mensen er vanwaar komen. Het moet het verkeer veiliger en vlotter laten verlopen, luidt de doelstelling. ‘Als je ’s nachts naar huis fietst en de app opzet, weten lichten dat je eraan komt en moet je niet onnodig wachten’, zegt Katrien Kiekens, woordvoerder van Agentschap Wegen en Verkeer.

Binnen enkele maanden kunnen de apps Flitsmeister en Karta GPS al contact leggen met de lichten, maar daar wil het Agentschap snel verandering in brengen. Daarom zijn ze in gesprek met ‘grotere spelers’.

Alle weggebruikers zouden de app kunnen gebruiken. Die zou ook rekening houden met specifieke noden van bepaalde punten. ‘In de buurt van scholen moeten fietsers en voetgangers meer groen licht krijgen’, geeft Kiekens als voorbeeld.

2. Wanneer zullen ze in werking treden?

‘Er zijn al een tiental intelligente verkeerslichten actief, maar de dienstverlening met de apps is nog niet in werking’, zegt Kiekens. Tegen eind 2023 zou u de baan kunnen trotseren met de app. Tegen eind 2024 hoopt het Agentschap op 250 intelligente verkeerslichten langs onze wegen.

Al moeten die nog getraind worden. ‘Hoe meer mensen de app aanzetten, hoe intelligenter de lichten zullen worden’, legt Kiekens uit. Wie nog even wil wachten met de app, zal geen nadeel ondervinden. ‘Het is niet zo dat je dan vaker rood zult krijgen.’

3. Is het veilig?

De chauffeur zal alvast niet afgeleid worden door de smartphone. Wie zijn app en mobiele data aanzet, hoeft tijdens de rit niet naar z’n scherm te turen: alle communicatie verloopt automatisch. Volgens het Agentschap kunnen er op termijn wel meldingen op de app komen, genre ‘tijd tot groen-melding’. Die laat de bestuurder weten wanneer die in een ‘groene golf’ van verkeerslichten terechtkomt. Handig voor wie zijn cruise control wil aanzetten. Het Agentschap laat weten dat het gebruik van de app niet anders werkt dan bij de filemeldingen van Waze. Het zou dus even veilig moeten zijn.

Straffer zelfs: de slimme verkeerslichten zouden de algemene veiligheid ten goede kunnen komen. Zo kan er een aangepaste regeling zijn voor prioritaire voertuigen. ‘Het is voor iedereen veiliger als ambulances niet door het rood moeten rijden’, zegt Kiekens.

4. Wat met onze privacy?

‘Uiteraard blijft het een project waarbij locatiegegevens worden verzameld’, reageert privacy-expert Bart van Buitenen. Hij is verbonden aan de vzw Dasprive en werd betrokken in de eerste fase van het ‘slimme verkeerslichten’-project. Hij weet niet of slimme technologie de juiste keuze is. ‘Je kan evengoed lussen gebruiken die weggebruikers detecteren en het licht op groen doen springen.’

Vergaarde data valt bovendien moeilijk te anonimiseren, merkt van Buitenen op. ‘Mensen doen vaak dezelfde routes. Het is niet moeilijk om die route naast andere gegevens te leggen en iemand te identificeren’, legt hij uit. Het Agentschap zegt dat het niet de bedoeling is om personen aan ritten te kunnen koppelen, maar vindt de gegevens wel interessant voor statistieken en analyses.