Het eerste pilootproject voor digitaal statiegeld start dinsdag op Corda Campus in Hasselt. De werknemers van de verschillende bedrijven zullen er de komende maand meewerken aan een digitaal statiegeldsysteem op flesjes en blikjes die ze op de campus kopen. Elk flesje of blikje heeft een unieke code die omgezet wordt in statiegeld wanneer het flesje of blikje in een speciale vuilnisbak wordt gedropt en alles eerst gescand is op een app op de smartphone. Het gaat om een project van het Litterbits-consortium, een partnerschap van de bedrijven Twintag, Verhaert en Cegeka. 

Het project dat vandaag van start gaat is het eerste van in totaal acht proefprojecten om na te gaan welke de meest haalbare digitale oplossing zou kunnen zijn om meer drankverpakkingen in te zamelen en hun aandeel in het zwerfvuil te doen dalen.

Aan elk van de geselecteerden wordt gevraagd hun technologie te testen op drie verschillende plaatsen: in een gesloten omgeving in het tweede kwartaal van het jaar (zoals een bedrijf), een half open omgeving in het derde kwartaal (zoals een vakantiepark waar men zowel binnen als buiten consumeert) en een open omgeving in het vierde kwartaal (zoals op het niveau van een stad of een gemeente).

Ook het tweede pilootproject in een gesloten omgeving gaat weldra van start op 30 mei in het KBC-hoofdkwartier in Leuven, samen met technologiepartner Unbox.

Ook in Wallonië

Beide projecten staat onder toezicht van de stuurgroep voor de pilootprojecten digitaal statiegeld, bestaande uit Comeos, Fevia, Fost Plus, de VVSG, de Interregionale Verpakkingscommissie, het kabinet van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) en de OVAM, en wordt door deze laatste voorgezeten.

De finale evaluatie moet de Vlaamse Regering eind dit jaar toelaten om een onderbouwde beslissing te nemen, in samenspraak met de andere gewesten. In Wallonië loopt een studie besteld door minister Tellier (Ecolo) over de verschillende mogelijke scenario’s voor statiegeld. Ook daar worden, in overleg met kabinet, specifieke testen georganiseerd die beantwoorden aan de bezorgdheden en aandachtspunten in het Waalse Gewest.

Ondernemersorganisatie UNIZO en Buurstuper.be kijken hoopvol uit naar de resultaten van deze proefprojecten. “We kunnen ons absoluut niet vinden in de ‘klassieke’ piste waar men de consument dwingt zijn leeggoed terug naar de winkel te brengen. Digitaal statiegeld is de oplossing om zwerfvuil tegen te gaan, het nodige comfort te bieden aan de verbruiker en extra kosten en de rompslomp voor winkeliers te vermijden”, reageren de organisaties. 

“Ik denk dat veel mensen nog niet goed beseffen wat het ‘klassieke’ of ‘niet-digitale’ systeem inhoudt: gezinnen mogen dan niet langer thuis hun verpakkingsafval in de bekende blauwe pmd-zak deponeren, maar ze worden verplicht om de lege vuile plastic flessen en blikjes afval zelf te vervoeren naar de dichtstbijzijnde winkel en dit zonder ze samen te drukken”, zegt Unizo-topman Danny van Assche. “De ondernemers moeten dan weer extra investeren in nieuwe leeggoedautomaten en worden geconfronteerd met bijkomende lasten en verplichtingen.” 

“In plaats van veel geld te moeten betalen voor leeggoedautomaten kunnen winkeliers die middelen beter gebruiken om te investeren in de noodzakelijke energietransitie. Dit zal een veel grotere impact hebben op ons milieu dan een ‘klassiek’ statiegeldsysteem”, besluit Luc Ardies van Buurtsuper.be.